Όταν οι γιατροί καταπατούν τον όρκο του Ιπποκράτη...

Δύο σοκαριστικές εξομολογήσεις που αφορούν στην απρεπή συμπεριφορά γιατρών την ώρα που ο ασθενής βρισκόταν υπό την επήρεια του αναισθητικού έρχονται στο φως μέσα από το ιατρικό περιοδικό Annals of Internal Medicine, σε ένα δοκίμιο με τίτλο «Τα Οικογενειακά μας Μυστικά».

Η εν λόγω δημοσίευση έχει εν μέρει ως στόχο να παροτρύνει τους επαγγελματίες υγείας να μην κλείνουν τα μάτια και το στόμα όταν γίνονται μάρτυρες περιστατικών που αντιτίθενται της ιατρικής δεοντολογίας.

«Ρίχνοντας φως στη σκοτεινή πλευρά του επαγγέλματος, τονίζουμε με έμφαση στους ιατρούς, νέους και μεγαλύτερους, ότι αυτή η συμπεριφορά είναι απαράδεκτη –δεν πρέπει μόνο να απέχουμε προσωπικώς από το να πράξουμε κατά τέτοιο τρόπο, πρέπει παράλληλα να απευθυνθούμε στους συναδέλφους μας που ο κάνουν», αναφέρουν οι επιμελητές του επιστημονικού περιοδικού.

Στο αποκαλυπτικό δοκίμιο, ο ανώνυμος συντάκτης περιγράφει ένα μάθημα που παρέδιδε σε μια ομάδα φοιτητών Ιατρικής. Κάποια στιγμή ρώτησε τους φοιτητές: «Υπάρχει κάποιο άτομο στην κλινική σας εμπειρία που θα θέλατε να συγχωρήσετε; Συνέβη ποτέ κάτι που θέλετε να συγχωρήσετε ή που ίσως δεν μπορείτε ακόμη και σήμερα να συγχωρήσετε;»

Ένας εκ των φοιτητών, ο οποίος αναφέρεται με το όνομα Ντέιβιντ στο κείμενο, αποφάσισε να μιλήσει και είπε πως του έχει συμβεί κάτι που δεν μπορεί να συγχωρήσει. Ο φοιτητής δήλωσε πως παρέστη στο παρελθόν ως βοηθός σε επέμβαση υστερεκτομής (χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης της μήτρας). Πριν ξεκινήσει η επέμβαση, ο χειρουργός καθάρισε την περιοχή των γεννητικών οργάνων της γυναίκας και το εσωτερικό των μηρών της. Τότε κοίταξε τον Ντέιβιντ και του είπε: «Είμαι σίγουρος ότι το απολαμβάνει», συνοδεύοντας τα λόγια του με ένα κλείσιμο του ματιού και ένα γελάκι.

Αφηγούμενος την ιστορία στην υπόλοιπη τάξη, ο Ντέιβιντ δήλωσε οργισμένος όταν έγινε μάρτυρας του περιστατικού. «Ήμουν απλώς εκεί προσπαθώντας να αποκομίσω κάτι», είπε, «Ο τύπος αυτός ήταν άθλιος».

Ο συντάκτης ρώτησε τον Ντέιβιντ εάν συμμετείχε στο αστείο και αν γέλασε και εκείνος. Ο Ντέιβιντ παραδέχθηκε ότι εκείνη τη στιγμή προσποιήθηκε πως γελούσε. Μετά ρώτησε τον καθηγητή του, τον συντάκτη, εάν του έχει τύχει ποτέ κάτι παρόμοιο.

Ο συντάκτης αφηγήθηκε με τη σειρά του μια δεύτερη ιστορία. Μόλις είχε ολοκληρωθεί ένας τοκετός, η γέννηση ενός μικρού κοριτσιού, όταν η μητέρα –αναφερόμενη ως κυρία Λόπεζ στο κείμενο– παρουσίασε εκτενή κολπική αιμορραγία. Ο συντάκτης κάλεσε το μαιευτήρα –αναφερόμενο ως Δρ Κάνμπι– να παράσχει την απαραίτητη φροντίδα στην ασθενή.

Ο Δρ Κάνμπι διαπίστωσε ότι η ασθενής είχε εκδηλώσει ατονία της μήτρας, δηλαδή οι μύες της μήτρας δεν έκαναν τις φυσιολογικές συσπάσεις που ακολουθούν τον τοκετό, με αποτέλεσμα να προκληθεί αιμορραγία. Δόθηκε στην ασθενή αναισθητικό και ο Δρ Κάνμπι τοποθέτησε το αριστερό του χέρι στο εσωτερικό της κόλπου ώστε να κάνει μαλάξεις στη μήτρα, διαδικασία που βοηθά να ξεκινήσουν οι συσπάσεις. Σύντομα, η μήτρα της ασθενούς άρχισε να συσπάται και η αιμορραγία σταμάτησε.

Όπως αναφέρει ο συντάκτης, τότε ο Δρ Κάνμπι είπε κάτι σαν «Έτσι μπράβο, έτσι μου αρέσει, μια ωραία, σφιχτή μήτρα». «Τότε όμως συνέβη κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ», συνέχισε ο συντάκτης, «Ο Δρ Κάνμπι σήκωσε το δεξί του χέρι στον αέρα και άρχισε να τραγουδά το La Cucaracha. Είναι σαν να χορεύει μαζί της. Χτυπά τα πόδια του, λυγίζει το κορμί του και κουνά ρυθμικά το δεξί του χέρι πάνω από το κεφάλι του. Και συνεχίζει να την κρατά, ολόκληρο το [αριστερό] χέρι του βρίσκεται μέσα στον κόλπο της. Αρχίζει να γελά. Συνεχίζει να χορεύει. Και μετά με κοιτά. Αρχίζω να κουνιέμαι ελαφρά στο ρυθμό του. Τα πόδια μου σέρνονται. Σιγοτραγουδώ και γελώ. Λίγο μετά, ο αναισθησιολόγος φωνάζει 'Κόφτε το, [υβριστικός χαρακτηρισμός]!' Και τότε σταματήσαμε.»

«Το πρώτο περιστατικό βρίθει μισογυνισμού και ασέβειας –στο δεύτερο υπάρχουν επιπροσθέτως έντονα στοιχεία σεξουαλικής κακοποίησης και ρατσισμού», σχολιάζουν εύστοχα οι επιμελητές.

Όταν συμβαίνουν τέτοιου είδους περιστατικά στο χώρο της Ιατρικής, οι επαγγελματίες υγείας συχνά μένουν σιωπηλοί ή αισθάνονται την πίεση να ακολουθήσουν τον ανώτερό τους.

Οι επιμελητές γράφουν κλείνοντας: «Εάν το δοκίμιο αυτό δίνει το θάρρος έστω και σε έναν γιατρό να φερθεί όπως ο αναισθησιολόγος της ιστορίας, τότε αξίζει η δημοσίευσή του. Ευελπιστούμε ότι οι εκπαιδευτές της Ιατρικής αλλά και άλλοι θα αξιοποιήσουν το κείμενο ως εφαλτήριο για συζητήσεις που θα εξερευνούν τους λόγους για τους οποίους οι γιατροί φέρονται μερικές φορές άσχημα αλλά και για να βρεθούν στρατηγικές για τη διαχείριση τέτοιων άσχημων καταστάσεων τη στιγμή που εκτυλίσσονται.»