Ποια φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν δερματικές αντιδράσεις

Ενώ οι περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ήπιες, ορισμένες μπορεί να είναι σοβαρές και να χρήζουν άμεσης ιατρικής φροντίδας. Η κατανόηση των φαρμάκων που ενέχουν υψηλότερο κίνδυνο για δερματικές αντιδράσεις και τι πρέπει να κάνετε εάν εμφανίσετε μία μπορεί να βοηθήσει στην προστασία της υγείας σας και στην πρόληψη επιπλοκών.

Διαβάστε επίσης: Ποια φάρμακα προκαλούν ευαισθησία στον ήλιο: Συμπτώματα και τι να κάνετε

Αυτό το άρθρο παραθέτει τα πιο κοινά φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν επικίνδυνες δερματικές αντιδράσεις, τα συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε και ποια βήματα πρέπει να κάνετε εάν εμφανιστεί μια δερματική αντίδραση.

Συνήθη φάρμακα που μπορούν να προκαλέσουν επικίνδυνες δερματικές αντιδράσεις

Είναι γνωστό ότι αρκετοί τύποι φαρμάκων προκαλούν δερματικές αντιδράσεις, όπως

1. Αντιβιοτικά

Τα αντιβιοτικά συνήθως συνταγογραφούνται για τη θεραπεία βακτηριακών λοιμώξεων. Ωστόσο, ορισμένα είναι γνωστό ότι προκαλούν σοβαρές δερματικές αντιδράσεις.

Διαβάστε επίσης: Γιατί να μην μοιράζεστε αντιβιοτικά με άλλους

Παραδείγματα:

• Πενικιλλίνη και αμοξικιλλίνη: Αυτά μπορεί να προκαλέσουν αλλεργικές δερματικές αντιδράσεις όπως εξανθήματα, κνίδωση ή πιο σοβαρές αντιδράσεις, όπως το σύνδρομο Stevens-Johnson (SJS).
• Σουλφοναμίδες: Μπορεί να οδηγήσουν σε φωτοευαισθησία (αυξημένη ευαισθησία στο ηλιακό φως) και σοβαρά εξανθήματα.

Συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε:

• Εξάνθημα ή κνίδωση
• Φουσκάλες ή ξεφλούδισμα του δέρματος
• Οίδημα ή ερυθρότητα στις πληγείσες περιοχές

Τι να κάνετε:

• Σταματήστε αμέσως να παίρνετε το φάρμακο και επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα.
• Ζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια εάν αναπτύξετε σοβαρές φουσκάλες ή ξεφλούδισμα του δέρματος, καθώς αυτό μπορεί να υποδηλώνει σύνδρομο Stevens-Johnson (SJS), μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση!

2. Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)

Τα ΜΣΑΦ χρησιμοποιούνται συχνά για την ανακούφιση του πόνου, της φλεγμονής και του πυρετού. Περιλαμβάνουν φάρμακα όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη.

Συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε:

• Εξανθήματα ή κνησμός
• Φουσκάλες ή κνίδωση
• Ερυθρότητα ή πρήξιμο του δέρματος

Τι να κάνετε:

• Εάν εμφανίσετε εξάνθημα ή οποιαδήποτε δερματική αντίδραση, σταματήστε να χρησιμοποιείτε το φάρμακο και επικοινωνήστε με γιατρό.
• Εάν αντιμετωπίζετε δυσκολία στην αναπνοή, πρήξιμο του προσώπου ή των χειλιών ή εξάνθημα που εξαπλώνεται γρήγορα, αναζητήστε επείγουσα ιατρική φροντίδα.

3. Φάρμακα χημειοθεραπείας

Τα φάρμακα χημειοθεραπείας, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρκίνου, μπορούν συχνά να προκαλέσουν δερματικές αντιδράσεις λόγω των ισχυρών επιδράσεών τους στον οργανισμό.

Παραδείγματα φαρμάκων χημειοθεραπείας:

Μεθοτρεξάτη και κυκλοφωσφαμίδη: Αυτά τα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν εξανθήματα, φουσκάλες και ξεφλούδισμα του δέρματος.

Συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε:

• Σοβαρό εξάνθημα ή φουσκάλες
• Ερυθρότητα ή πρήξιμο στο δέρμα

Τι να κάνετε:

• Επικοινωνήστε αμέσως με τον ογκολόγο σας εάν εμφανίσετε οποιεσδήποτε δερματικές αντιδράσεις κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας.
• Μην εφαρμόζετε τοπικές θεραπείες χωρίς να συμβουλευτείτε τον ογκολόγο σας, καθώς θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη θεραπεία σας.

4. Αντισπασμωδικά

Τα αντισπασμωδικά φάρμακα χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση καταστάσεων όπως η επιληψία και οι επιληπτικές κρίσεις. Ορισμένα αντισπασμωδικά μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές δερματικές αντιδράσεις, συμπεριλαμβανομένων εξανθημάτων ή φουσκαλών.

Παραδείγματα αντισπασμωδικών:

Φαινυτοΐνη και καρβαμαζεπίνη: Είναι γνωστό ότι προκαλούν SJS ή τοξική επιδερμική νεκρόλυση (TEN), σοβαρές παθήσεις που οδηγούν σε φούσκωμα του δέρματος και εκτεταμένες φουσκάλες.

Συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε:

• Σοβαρό δερματικό εξάνθημα ή φουσκάλες
• Πυρετός μαζί με εξάνθημα ή φουσκάλες
• Πρήξιμο του προσώπου ή της γλώσσας

Τι να κάνετε:

• Εάν εμφανίσετε οποιεσδήποτε δερματικές αντιδράσεις, σταματήστε τη φαρμακευτική αγωγή και αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια.
• Το SJS και το TEN απαιτούν επείγουσα φροντίδα και συχνά απαιτούν νοσηλεία.

Πώς να διαχειριστείτε και να αντιμετωπίσετε τις δερματικές αντιδράσεις από φάρμακα

Εάν εμφανίσετε οποιεσδήποτε δερματικές αντιδράσεις από φάρμακα, η σοβαρότητα μπορεί να κυμαίνεται από ήπια έως απειλητική για τη ζωή. Ακολουθούν τα βήματα που μπορείτε να κάνετε:

Ήπιες αντιδράσεις (εξανθήματα, κνησμός και ερυθρότητα)

• Διακοπή του φαρμάκου: Ενημερώστε τον γιατρό σας σχετικά με την αντίδραση και ρωτήστε εάν πρέπει να σταματήσετε το φάρμακο.
• Τοπικές θεραπείες: Εφαρμόστε λοσιόν καλαμίνης, κρέμα υδροκορτιζόνης ή δροσερές κομπρέσες, για να απαλύνετε το ερεθισμένο δέρμα.
• Αντιϊσταμινικά: Τα μη συνταγογραφούμενα αντιϊσταμινικά μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση του κνησμού και του οιδήματος που προκαλούνται από ήπιες αντιδράσεις.

Σοβαρές αντιδράσεις (φλύκταινες, οίδημα, δυσκολία στην αναπνοή)

• Ζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια: Εάν εμφανίσετε φουσκάλες, έντονο πρήξιμο ή δυσκολία στην αναπνοή, αυτό θα μπορούσε να υποδεικνύει μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση, όπως το σύνδρομο Stevens-Johnson ή τοξική επιδερμική νεκρόλυση.
• Επείγουσα φροντίδα: Αυτές οι καταστάσεις απαιτούν νοσηλεία και έγκαιρη θεραπεία για την πρόληψη σοβαρών επιπλοκών.

Αλλεργικές αντιδράσεις

• Αναφυλαξία: Εάν αναπτύξετε πρήξιμο στο πρόσωπο, τα χείλη, τη γλώσσα ή τον λαιμό ή αντιμετωπίζετε δυσκολία στην αναπνοή, καλέστε το 166 ή πηγαίνετε αμέσως στα Επείγοντα του πλησιέστερου νοσοκομείου ή Κέντρου Υγείας. Διαβάστε επίσης: Αναφυλαξία: Συμπτώματα, επιπλοκές και πρώτες βοήθειες
• Επινεφρίνη: Εάν σας έχει συνταγογραφηθεί, πρέπει πάντα να έχετε μαζί σας μια ένεση αυτόματης έγχυσης επινεφρίνης (EpiPen) και να τη χρησιμοποιήσετε αμέσως μόλις ξεκινήσει η αλλεργική αντίδραση.

Πρόληψη επικίνδυνων δερματικών αντιδράσεων από φάρμακα

Ενώ ορισμένες δερματικές αντιδράσεις είναι αναπόφευκτες, υπάρχουν βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να μειώσετε τον κίνδυνο:

• Γνωρίστε τις αλλεργίες και το ιατρικό ιστορικό σας: Πριν ξεκινήσετε ένα νέο φάρμακο, ενημερώνετε πάντα τον γιατρό σας για τυχόν προηγούμενες φαρμακευτικές αντιδράσεις, αλλεργίες ή δερματικές παθήσεις.
• Ακολουθήστε τις οδηγίες: Πάρτε τα φάρμακα ακριβώς όπως σας συνταγογραφούνται. Εάν ο γιατρός σας συστήσει σταδιακές προσαρμογές της δοσολογίας ή συγκεκριμένο χρόνο για το φάρμακο, ακολουθήστε αυτές τις οδηγίες προσεκτικά.
• Παρακολούθηση για πρώιμα συμπτώματα: Δώστε προσοχή σε τυχόν πρώιμα σημάδια δερματικής αντίδρασης (φαγούρα, ερυθρότητα ή εξάνθημα). Όσο πιο γρήγορα αντιμετωπίσετε το ζήτημα, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να εξελιχθεί σε κάτι πιο σοβαρό.
• Ρωτήστε τον γιατρό σας: Εάν έχετε ανησυχίες σχετικά με ένα συγκεκριμένο φάρμακο και τις δυνατότητές του να προκαλέσει δερματικές αντιδράσεις, μιλήστε με τον γιατρό σας. Μπορεί να είναι σε θέση να προσαρμόσει τη θεραπεία σας ή να συστήσει μια εναλλακτική φαρμακευτική αγωγή.

Σύνοψη

Ορισμένα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν επικίνδυνες δερματικές αντιδράσεις, που κυμαίνονται από ήπια εξανθήματα έως απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις, όπως το σύνδρομο Stevens-Johnson και η τοξική επιδερμική νεκρόλυση.

Εάν εμφανίσετε οποιαδήποτε σημάδια δερματικής αντίδρασης, είναι σημαντικό να σταματήσετε αμέσως το φάρμακο και να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια, ειδικά εάν τα συμπτώματα είναι σοβαρά.

Πάντα να συμβουλεύεστε γιατρό πριν κάνετε οποιεσδήποτε αλλαγές στο φαρμακευτικό σας σχήμα.

Πηγές:
webmd.com
mayoclinic.org
healthline.com
verywellhealth.com
ncbi.nlm.nih.gov