Ζήτημα διαφάνειας θέτει η φαρμακευτική αγορά για τη νέα Θετική Λίστα

Από τη Διονυσία Προκόπη

Περισσότεροι από 200 φάκελοι φαρμάκων υπολογίζεται ότι έχουν υποβληθεί συνολικά μέχρι σήμερα. Κάποιοι συμπληρώνουν σύντομα ένα χρόνο, ωστόσο η διαδικασία της αξιολόγησης της φαρμακευτικής καινοτομίας και της διαπραγμάτευσης των τιμών προχωρά με πολύ αργούς ρυθμούς. Η καθυστέρηση, μάλιστα, βγάζει εκτός των χρονικών ορίων που ορίζει ο νόμος δεκάδες φακέλους, καθώς θα έπρεπε η όλη διαδικασία να έχει ολοκληρωθεί εντός έξι μηνών από τη στιγμή κατάθεσής τους.

Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος, από την πλευρά των φαρμακευτικών εταιρειών, εάν οι συσσωρευμένες εκκρεμότητες προχωρούν έστω και με το σταγονόμετρο ή η καθυστέρηση συνιστά «σιωπηρή απόρριψή» τους. Συμπεράσματα, πάντως, δεν βγήκαν από την ΥΑ ένταξης στον κατάλογο αποζημιούμενων φαρμάκων των 22 σκευασμάτων. Αντίθετα, τα ερωτήματα πολλαπλασιάστηκαν και πηγάζουν από την πορεία που διένυσε η Επιτροπή HTA στον ένα χρόνο ζωής της.

Συγκεκριμένα, στις 27 Ιουνίου 2018, το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε τη συγκρότηση και τον ορισμό μελών της Επιτροπής Αξιολόγησης και Αποζημίωσης Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης. Όλες οι εκκρεμότητες της προηγούμενης επιτροπής Αποζημίωσης του ΕΟΦ μεταφέρθηκαν στη νεοσύστατη Επιτροπή HTA, με κάποιες όμως απώλειες. Σύμφωνα με πληροφορίες του Newsbomb.gr, στη διαδρομή από τον ΕΟΦ στο υπουργείο Υγείας ορισμένοι φάκελοι χάθηκαν! Βέβαια, δεν ήταν μόνο οι συγκεκριμένες απώλειες το πρόβλημα, αφού τα περισσότερα από τα φάρμακα αυτά παραμένουν ακόμα εκτός αποζημίωσης.

Το ότι η Επιτροπή θα είχε να διαχειριστεί έναν τεράστιο όγκο εργασίας ήταν προδιαγεγραμμένο από το γεγονός ότι η νέα νομοθεσία ορίζει πως όλα τα φάρμακα θα πρέπει να καταθέσουν πλήρη φάκελο (μελέτες, επιδημιολογικά στοιχεία, φαρμακο-οικονομικά μοντέλα κ.α.), είτε πρόκειται για καινοτόμες θεραπείες εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ είτε για γενόσημα με τιμή μικρότερη του 1 ευρώ. Αρχικά, η διαδικασία προέβλεπε την υποχρεωτική αποστολή κάθε φακέλου σε δύο εξωτερικούς αξιολογητές. Ο μεγάλος αριθμός φακέλων που κατατέθηκαν, σε συνδυασμό με το μικρό αριθμό αξιολογητών, έφερε μεγάλες καθυστερήσεις. Λαμβάνοντας υπόψη το πρόβλημα αυτό, το υπουργείο Υγείας «χαλάρωσε» το πλαίσιο για τους εξωτερικούς αξιολογητές τον Ιανουάριο του 2019, καθώς μέχρι τότε μόλις 10 φάρμακα είχαν ολοκληρώσει τη διαδικασία.

Αφού «ξεμπλόκαρε» κάπως η κατάσταση, μέχρι το τέλος Φεβρουάριου αρκετά προϊόντα είχαν ολοκληρώσει πια τη διαδικασία αξιολόγησης, για να ακολουθήσει η διαπραγμάτευση των τιμών. Όμως, πέντε μήνες μετά, πολλοί από αυτούς τους φακέλους παραμένουν σε αναμονή αφού δεν έχουν κληθεί σε διαπραγμάτευση.

Η ανακοίνωση των 22 φαρμάκων που εντάχθηκαν στη Θετική Λίστα, δημιούργησε ερωτήματα στη φαρμακευτική αγορά. Όπως επισημαίνουν κύκλοι της βιομηχανίας, εγείρεται ζήτημα διαφάνειας, ιδίως υπό το πρίσμα της προεκλογικής περιόδου. Με ποια κριτήρια προηγήθηκαν για να ολοκληρώσουν τη διαπραγμάτευση, ενώ άλλα σκευάσματα παραμένουν σε αναμονή παρόλο που οι φάκελοί τους είχαν κατατεθεί νωρίτερα; Γιατί περιορίστηκε ο αριθμός των εγκρίσεων σε 22, ενώ στους 200 φακέλους που εκκρεμούν, υπάρχουν πολλά γενόσημα και βιοομοειδή από τα οποία αναμένεται εξοικονόμηση πόρων για το σύστημα υγείας;

Τελικά, υπάρχει «σιωπηλή απόρριψη» ή κάποιες από τις καθυστερήσεις έχουν προεκλογική ίσως χροιά; Αυτά είναι κάποια από τα ερωτήματα που θέτει η φαρμακευτική αγορά και ζητά απάντηση, κυρίως μέσα από την επίσπευση της διαδικασίας και την ολοκλήρωση των εκκρεμοτήτων.