Συνέδριο ΕΣΔΥ: Η μεγάλη και κρίσιμη συζήτηση για την άριστη φαρμακευτική δαπάνη

Της Νατάσσας Ν. Σπαγαδώρου

Μπορούμε να την προσεγγίσουμε, αρκεί να δώσουμε έμφαση στην ανάπτυξη και στην καινοτομία, σημείωσε ο καθηγητής Υφαντόπουλος.

Ενδιαφέρουσες ήταν οι προσεγγίσεις που κατατέθηκαν στο πάνελ με βασικότερη την μελέτη του αναπληρωτή Κοσμήτωρα διευθυντή του τομέα Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών υγείας της ΕΣΔΥ κ. Νίκου Μανιαδάκη, ο οποίος τόνισε πως η δαπάνη θα πρέπει να αποσυνδεθεί από το ΑΕΠ, και να συνδεθεί με δημογραφικούς και ηλικιακούς παράγοντες. Η δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ όπως είπε, δεν αντιστοιχεί στις ανάγκες του ελληνικού πληθυσμού. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ενώ το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 26% στα χρόνια της κρίσης και των Μνημονίων, η φαρμακευτική δαπάνη την ίδια ώρα, μειώθηκε κατά 300%.

Η υγεία είναι και ευμάρεια και πλούτος για ένα κράτος και ένα άτομο, τόνισε ο κ. Μανιαδάκης, προσθέτοντας, πως δυστυχώς δεν εφαρμόστηκαν στην χώρα μας τα σωστά εργαλεία προκειμένου να γίνουν μεταρρυθμίσεις. Μέχρι το Μνημόνιο δε, είχαμε το πιο σπάταλο κράτος στην υγεία. Παρά την μεγάλη μείωση της δαπάνης, εξακολουθούμε να δαπανάμε 2,8 % του ΑΕΠ για φάρμακα, ενώ η φαρμακευτική δαπάνη βρίσκεται και πάλι στο στόχαστρο των δανειστών για παρεμβάσεις, υπογράμμισε ο καθηγητής και συνέχισε:

Φαρμακευτική δαπάνη της τάξης του 1% του ΑΕΠ είναι άραγε σωστό; Η δαπάνη μιας χώρας επηρεάζεται από τα νοσήματα, το εισόδημα, τον πλούτο, το κοινωνικό επίπεδο των πολιτών, την θνησιμότητα, το μείγμα των φαρμάκων που χρησιμοποιεί μία χώρα.

Η Ελλάδα έχει υψηλότερο ποσοστό προσδόκιμου επιβίωσης, αλλά περισσότερους κατοίκους, άνω των 65 ετών. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια οι δόσεις των θεραπειών είναι χαμηλότερες αλλά καταναλώνουμε φάρμακα υψηλού κόστους. Είναι πασσιφανές, ότι έχουμε πρόβλημα μείγματος των φαρμάκων που καταναλώνουμε, ωστόσο το τι θα καταναλώνουμε, μπορεί να το βρει αξιόπιστα ο Οργανισμός Ιατρικής Αξιολόγησης Υγείας. Χρειαζόμαστε προαγωγή της ορθής χρήσης των παλαιών φαρμάκων, ενώ το γεγονός ότι δεν έχουμε τον Οργανισμό Ιατρικής Αξιολόγησης Υγείας, σημαίνει ότι καθυστερούν τα καινοτόμα φάρμακα.

Εν κατακλείδι, όπως επεσήμανε, η φαρμακευτική δαπάνη επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες αλλά όχι από το εισόδημα. Επηρεάζεται περισσότερο από το προσδόκιμο ζωής και ηλικιακούς παράγοντες, ενώ πρόσθεσε ότι υπάρχουν ακόμη στρεβλώσεις στο σύστημα για τον λόγο αυτόν, στο μείγμα των παρεμβάσεων για μία ορθολογική δαπάνη, απαιτούνται γενόσημα και έλεγχος στα καινοτόμα σκευάσματα.

Ο εκπρόσωπος του ΣΦΕΕ κ. Μάριος Κοσμίδης, ανέφερε ότι ο κλειστός προϋπολογισμός δεν είναι σοφός για την αγορά γιατί δημιουργεί πολλές στρεβλώσεις. Μόνο για το 2016 η βιομηχανία θα επιστρέψει 736 εκατ. για clawback και rebate, δηλ. το 28% της δαπάνης, ή πιο απλά, αρκεί να πούμε, ότι 1 στα 4 φάρμακα προσφέρεται από την φαρμακοβιομηχανία δωρεάν. Η παρούσα φαρμακευτική δαπάνη δεν επαρκεί, συμπλήρωσε, τονίζοντας ακόμη, ότι η δαπάνη είναι κάτω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, ωστόσο θα πρέπει να την αντιμετωπίσουμε ως μοχλό ανάπτυξης και επένδυσης.

Σε παρέμβασή του ο καθηγητής Υφαντόπουλος τόνισε ότι ο κλειστός προϋπολογισμός λαμβάνει υπόψιν μόνο το κόστος και όχι την παραγωγικότητα.

Από την πλευρά του ο Βασίλης Πενταφράγκας εκ μέρους της ΠΕΦ, τόνισε ότι το πρόβλημα της χώρας δεν ήταν ποτέ οι τιμές, αμφιβάλω αν είναι και ο όγκος. Πιο σοβαρό πρόβλημα επιπλέον, είναι η κακή χρήση των φαρμάκων, από την πολύ χρήση αλλά κανείς δεν μιλάει γι αυτό, διότι τα στοιχεία της δαπάνης είναι επτασφράγιστο μυστικό, σημείωσε.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας κ. Θεόδωρος Κοματάς, υποστήριξε ότι το v και το p (δηλαδή volume - όγκος και price - τιμή) καθορίζουν την δαπάνη. Και συνέχισε:

Η νοσοκομειακή δαπάνη μέχρι το 2016 δεν απασχολούσε και τώρα το ερώτημα είναι κατά πόσο το clawback στην νοσοκομειακή δαπάνη θα μπορέσει να βοηθήσει. Μήπως πρέπει να δούμε το ξεχασμένο θέμα των Πρωτοκόλλων; Έχουμε καθυστερήσει σημαντικά στο θέμα των Πρωτοκόλλων, που αφορούν στα ακριβά φάρμακα την ώρα που οι Ευρωπαικές χώρες τα έχουν τοποθετήσει στο σύστημα εδώ και χρόνια.

Από την πλευρά του ο κ. Μάκης Παπαταξιάρχης εκ μέρους του AMCHAM (Pharmaceutical Committee) υπογράμμισε ότι έχουμε στα χέρια μας μία σημαντική μελέτη η οποία μιλάει για το ΑΕΠ, το εισόδημα, και για την μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης κατά 300% την ώρα που το ΑΕΠ έχει μειωθεί κατά 26%.

Αυτό που χρειάζεται η ελληνική αγορά για να ανασάνει, είναι σαφώς μεγαλύτερη διείσδυση των γενοσήμων, αύξηση του όγκου τους, προστασία των παλαιών καταξιωμένων φαρμάκων αλλά και πρόσβαση των Ελλήνων στις καινοτόμες θεραπείες, γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν ανισότητες. Υπογράμμισε ακόμη, ότι η Πολιτεία μετακυλίει το κόστος στον ασθενή και σταδιακά στην φαρμακευτική αγορά.

Τέλος ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ κ. Σωτήρης Μπερσίμης, τόνισε ότι η ζήτηση είναι το τελευταίο κομμάτι του προβλήματος, αλλά πρέπει να το ορίσουμε και να το αναλύσουμε. Το ερώτημα ωστόσο είναι ποιος είναι ο μηχανισμός που παράγει την ζήτηση.