Π. Αποστολίδης: Όχι άλλους αιφνιδιασμούς - H κυβέρνηση να εκτιμήσει την αξία της φαρμακοβιομηχανίας
Η μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας απαιτεί χρόνο, σοβαρή δέσμευση και συνεργασία μεταξύ όλων των φορέων με σκοπό την εκπόνηση ενός εφικτού πλάνου υλοποίησης με μετρήσιμους στόχους βάσει των μνημονιακών δεσμεύσεων της χώρας. Το όριο του 1% του ΑΕΠ ως στόχος της φαρμακευτικής δαπάνης σε μια οικονομία που συρρικνώνεται τα τελευταία χρόνια (μείωση μεγαλύτερη του 25% το διάστημα 2008-2013), δεν είναι ρεαλιστικό με βάση τις ανάγκες των ασθενών.
Τα παραπάνω αναφέρει μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της Επιτροπής Φαρμακευτικών Εταρειών του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου και Αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ κ. Πασχάλης Αποστολίδης, με αφορμή το 13ο συνέδριο HealthWorld που πραγματοποίησε το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο στις 23 και 24 Σεπτεμβρίου.
Μέσα σε 4 χρόνια (2009-2013), αναφέρει ο κ. Αποστολίδης, η δημόσια εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη έχει μειωθεί κατά τουλάχιστον 60%. Την ίδια στιγμή, η φαρμακευτική δαπάνη αντιστοιχεί μόλις στο 20% των δαπανών υγείας, ενώ το υπόλοιπο 80% συνδέεται με άλλους παρόχους ή κέντρα κόστους, όπου έχουν γίνει ελάχιστες δομικές μεταρυθμίσεις για τον εξορθολογισμό των δαπανών. Σύμφωνα μάλιστα με έρευνα του ΙΟΒΕ, οι δαπάνες για outsourcing υπηρεσιών και άλλα κόστη, τριπλασιάστηκαν κατά τη διάρκεια της διετίας 2009 – 2011. Κανένας άλλος κλάδος που συναλλάσσεται με το δημόσιο δεν έχει υποστεί τέτοιες μειώσεις ενώ αποτελεί μάλιστα και τον τελευταίο πάροχο που πληρώνεται από το δημόσιο για ανεξόφλητα χρέη. Επιπρόσθετα, η βιομηχανία αιφνιδιάζεται συνεχώς με την δημοσίευση νέων επαχθών οριζόντιων μέτρων με σκοπό την αποτύπωση εφήμερων προτάσεων εξοικονόμησης πόρων προς τους δανειστές μας. Για το μόνο πράγμα που δεν μπορούμε να μιλάμε είναι η ανάπτυξη. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας. Η αξία της φαρμακευτικής βιομηχανίας για τη χώρα μας δεν χαίρει εκτίμησης όπως στις άλλες αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης. Το συνεχώς ασταθές περιβάλλον αποτελεί αντικίνητρο για επενδύσεις, εξωστρέφεια, καινοτομία που είναι και βασικοί πυλώνες για το επιχειρείν.
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ HEALTHWORLD
Αναφορικά με το μήνυμα του φετεινού συνεδρίου και τις προσδοκίες της επιχειρηματικής και υγειονομικής αγοράς σε μία πραγματικά πολύ δύσκολη συγκυρία, ο συνομιλητής μας αναφέρει:
«Το μήνυμα του φετεινού συνεδρίου πραγματεύεται αφενός την καταγραφή των βασικών προβλημάτων στο χώρο του φαρμάκου που έχουν καταστεί μη βιώσιμα και αφετέρου τη κατάθεση βιώσιμων προτάσεων από έγκριτους Διεθνείς και τοπικούς εταίρους με σκοπό την ανάδειξη της άμεσης ανάγκης για λύσεις. Η φαρμακοβιομηχανία παραμένει νευραλγικός πυλώνας για την ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας. Οι έως τώρα μεταρρυθμίσεις είναι ανεπαρκείς, αφού δε στοχεύουν σε μακροπόθεσμους στόχους πάρα μόνο σε εφήμερες λύσεις που υπολείπονται στρατηγικής και οράματος».
ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΟΜΑΛΑ Η ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
Σε ερώτηση σχετικά με το τι πρέπει να γίνει σήμερα ώστε να προχωρήσει ομαλά η φαρμακευτική αγορά η οποία τόσο έχει ταλανιστεί από στρεβλώσεις και αδικίες ετών, καθώς επίσης από χαράτσια, αλλά και έλλειψη μιας εθνικής πολιτικής φαρμάκου, ο κ. Αποστολίδης υπογραμμίζει:
«Ο στόχος της δημόσιας εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης θα πρέπει να αναθεωρηθεί από τα €2.0 δις στα € 2.2 - 2.3 δις για το 2015, να αποσυνδεθεί από το συνεχώς μειούμενο ΑΕΠ και να καλύπτει και τους ανασφάλιστους συμπολίτες μας.
Η επιβολή του clawback, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν εφαρμοστεί οι απαιτούμενες δομικές μεταρρυθμίσεις, πρέπει να λειτουργεί ως δικλειδα ασφαλείας σε περίπτωση κάποιας λογικής αποκλισης (2-3%) από το στόχο που έχει τεθεί και όχι ως πάγιος "φόρος" που καλούνται να πληρώσουν οι φαρμακευτικές εταιρείες προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το ευρύτερο σύστημα υγείας.
Η διαδικασία της εξόφλησης των χρεών πρέπει να ολοκληρωθεί με ταχύτητα και διαφάνεια, προς όλους τους παρόχους με αντικειμενικότητα, χωρίς διακριτικές πληρωμές, ενώ οι συμψηφισμοί θα πρέπει να επεκταθούν και στα rebates εκτός από τα clawbacks (να περιλαμβάνει δηλαδή όλες τις εκπτώσεις των φαρμακευτικών εταιρειών προς το δημόσιο) καθώς και συμψηφισμού με άλλες οφειλές προς το δημόσιο (π.χ. ΦΠΑ, εισφορές κοινωνικής ασφάλισης). Να σημειωθεί ότι τα χρέη του δημοσίου (ΕΟΠΥΥ και νοσοκομεία) προς τις φαρμακευτικες εταιρείες ξεπερνούν το €1δις με καθυστέρηση πληρωμών τους 12 μήνες.
Η κατά κεφαλήν φαρμακευτική δαπάνη δεν πρέπει να διαφέρει μεταξύ των κρατών - μελών της Ε.Ε (το 2013 ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν κατά 50% υψηλότερος).
Ανακατανομή του προϋπολογισμού για τα νοσοκομειακά φάρμακα που σήμερα ανέρχεται σε 535 εκατ. ευρώ στα 700 εκατ., προκειμένου να αποφευχθεί το φαινόμενο των ελλείψεων.
Διασφάλιση πρόσβασης των ασθενών σε νέα και καινοτόμα φάρμακα με διαφανή κριτήρια
Η έγκριση τιμών για νέα φαρμακευτικά προϊόντα πρέπει να ακολουθεί τα χρονικά όρια που τίθενται από την Οδηγία περί Διαφάνειας της ΕΕ/ την νομοθεσία.
Αποφυγή συστημικών προβλημάτων από και προς το διεθνές σύστημα τιμών αναφοράς.
Έγκαιρη αποζημίωση νέων φαρμακευτικών προϊόντων βάσει της Κοινοτικής/ εθνικής νομοθεσίας.
Η ΤΟΝΩΤΙΚΗ ΕΝΕΣΗ ΤΩΝ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
Την αισιοδοξία του αναφορικά με τα οφέλη των κλινικών ερευνών υποστηρίζει στην συνέχεια ο πρόεδρος της Επιτροπής Φαρμακευτικών προιόντων, σημειώνοντας:
«Εκτιμώ ότι η Ελλάδα μπορεί να αυξήσει κατά πολύ τα ετήσια έσοδά της από την κλινική έρευνα στον χώρο του φαρμάκου. Εάν αναλογιστούμε ότι η ετήσια επένδυση στην κλινική έρευνα, η οποία διεξάγεται από Έλληνες επιστήμονες, είναι σήμερα της τάξεως των 80 εκατομμυρίων, ενώ, μπορεί να τριπλασιαστεί ή και να τετραπλασιαστεί σε μία εποχή οικονομικής κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε.
Η κλινική έρευνα συμβάλλει στη μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, ενώ παράλληλα ενισχύει την εθνική οικονομία με την εισροή σημαντικών κεφαλαίων από το εξωτερικό, εισάγει ερευνητική τεχνογνωσία, προσφέρει νέες θέσεις εργασίας, διαρκή εκπαίδευση και αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού σε εξειδικευμένους τομείς. Θεωρώ λοιπόν ότι μια τέτοια κίνηση αποτελεί θέμα υψίστης εθνικής σημασίας και μπορεί να αποτελέσει μέγιστο αναπτυξιακό μοχλό για τη χώρα. Με μεγάλη χαρά χαιρετήσαμε την πρόσφατη πρωτοβουλία της πολιτείας στην δημοσίευση του ΦΕΚ με το νέα κριτήρια διεξαγωγής κλινικών μελετών. Το νέο νομοθετικό πλάισιο επιτρέπει την άμεση και μη γραφειοκρατική διεξαγωγή των μελετών ώστε να μπορεί και η χώρα μας να καταλάβει ανταγωνιστική θέση ανάμεσα στις άλλες χώρες της Ευρώπης.
ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΓΚΑΘΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Σε ερώτηση ποια θεωρεί σήμερα τα βασικά προβλήματα στην υγεία και την περίθαλψη, ο συνομιλητής μας απαντά:
«Έλλειψη ενός σύγχρονου, βιώσιμου και προβλέψιμου συστήματος υγείας. Το κράτος δεν θέτει σταθερούς και διαχρονικούς κανόνες λειτουργίας με δικαιους, αντικειμενικούς και διαφανείς στόχους για όλους τους παρόχους υγείας. Δε νοείται για παράδειγμα, να έχουμε 144 νομοθετικές ρυθμίσεις/παρεμβάσεις μόνο στο χώρο του φαρμάκου τα τελευταία χρόνια της κρίσης. Περαιτέρω, οι αποφάσεις όλων των εταίρων για την επίλυση των προβλημάτων ενώ επισημαίνονται σε κάθε ευκαιρία, δυστυχώς δεν εφαρμόζονται και καταλήγουν σε κάποιο συρτάρι του υπουργείου και ξεχνιούνται στη κάθε συχνή αλλαγή της ηγεσίας.
Η ΙΔΑΝΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 5 ΧΡΟΝΙΑ
Τέλος, σε ερώτηση πως βλέπει την φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα μετά από πέντε χρόνια ο κ. Πασχάλης Αποστολίδης επισημαίνει:
«Ειδυλλιακά, ο ετήσιος κλειστός προϋπολογισμός για την υγεία πλέον δεν υπολογίζεται μόνο ως ποσοστό του ΑΕΠ αλλά λαμβάνονται υπόψη και τεκμηριωμένες επιδημιολογικές μελέτες. Οι υψηλές φαρμακευτικές δαπάνες έχουν μειωθεί από τον έλεγχο του όγκου και όχι των τιμών
Το νέο σύστημα τιμολόγησης είναι προβλέψιμο, δεν επηρεάζει αρνητικά το διεθνές σύστημα τιμών αναφοράς και εξασφαλίζει την επάρκεια των φαρμάκων στην Ελληνική αγορά. Η διαφάνεια και η αξιοπιστία του συστήματος τιμολόγησης έχει εξασφαλιστεί. Τα χρονοδιαγράμματα της διαδικασίας έκδοσης δελτίων τιμών με νέα φάρμακα τηρούνται πιστά κάθε 90 μέρες
Ο χρόνος πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες είναι όπως ορίζουν οι Ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες (90 μέρες)
Ο τομέας των οff-patent / γενοσήμων έχει γίνει πιο αποδοτικός στη σχέση όγκου-τιμών. Γίνεται ορθή καταγραφή επιδημιολογική δεδομένων/μητρώων ασθενών. Η ανάλυση των δεδομένων αυτών επιτρέπει στην πολιτεία να παίρνει ενημερωμένες αποφάσεις και να βάζει προτεραιότητες.Τα δεδομένα αυτά, επίσης, τροφοδοτούν τις φαρμακοοικονομικές μελέτες που αξιολογούνται από τον ανεξάρτητο οργανισμό ΗΤΑ. Υπάρχει ένα ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης με συχνούς και αξιόπιστους ελέγχους ποιότητας των φαρμάκων. Γίνονται τακτικοί έλεγχοι στα στοιχεία της συνταγογράφησης.
O ΕΟΦ έχει εκδώσει θεραπευτικά πρωτόκολλα για όλα τα σημαντικά νοσήματα τα οποία ανανεώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα (τουλάχιστον ετησίως) βάσει των διεθνών κατευθυντήριων γραμμών. Έχουν επίσης εκδοθεί θεραπευτικά και διαγνωστικά πρωτόκολλα για τις ιατρικές πράξεις με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση χρημάτων από την ορθότερη χρήση π.χ. MRI, ενδοσκοπήσεων κτλ. Έχει ενισχυθεί η πρωτοβάθμια περίθαλψη ώστε να αποφεύγεται η άσκοπη μετάβαση ή και βραχεία νοσηλεία. Τηρείται ηλεκτρονικός φάκελος με το ιστορικό κάθε ασφαλισμένου ενώ η πρόσβαση στο φάκελο από γιατρούς του ΕΣΥ και του ΕΟΠΥΥ παρέχεται μέσω της ηλεκτρονικής «κάρτας ασθενούς». Ο αριθμός των κλινικών ερευνών στην Ελλάδα έχει αυξηθεί, προσφέροντας ένα σημαντικό έσοδο στη χώρα. Ταχύτερη διαδικασία έγκρισης κλινικών δοκιμών φάσης 1 και 2 με ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας της Εθνικής Επιτροπής Δεοντολογίας. Ομογενοποίηση της διαδικασίας έγκρισης κλινικών δοκιμών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο (αμοιβαία αναγνώριση). Ορθός σχεδιασμός μελετών με δημοσιεύσεις σε έγκριτα περιοδικά. Επαρκής αριθμός καταρτισμένων εργαζομένων στο Τμήμα Κλινικών Δοκιμών της Εθνικής Επιτροπής Δεοντολογίας και του ΕΟΦ.
Τέλος, αποπληρωμή των προμηθευτών σε 60 μέρες σύμφωνα με τη νομοθεσία».
Διαβάστε ακόμη:
Η υγεία είναι πολιτική επιλογή: Οι πολίτες, γιατί δεν το εισπράττουν & χάνονται στους αριθμούς;
Συνέδριο Healthworld: Η φαρμακοβιομηχανία δεν αντέχει άλλο το αλαλούμ της τιμολόγησης