Η φαρμακοβιομηχανία 1ος κλάδος έντασης επενδύσεων ανά εργαζόμενο ακόμη και μέσα στην κρίση

Έτσι, υπολογίζεται ότι οι επενδύσεις είναι κοντά στις 40 χιλιάδες ευρώ ανά εργαζόμενο, ενώ στην ένταση των επενδύσεων (επενδύσεις προς προστιθέμενη αξία), ο κλάδος του φαρμάκου βρίσκεται πρώτος ανάμεσα στους υπόλοιπους κλάδους της μεταποίησης με ποσοστό 65%.

Συνολικά, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, ο κλάδος της φαρμακοβιομηχανίας βρίσκεται στην 1η θέση έντασης επενδύσεων ανά εργαζόμενο (επενδύσεις προς προστιθέμενη αξία), μεταξύ των κλάδων μεταποίησης στην Ελλάδα.

Η παραγωγή και διάθεση φαρμακευτικών προϊόντων είναι ένας από τους πιο δυναμικούς κλάδους της ελληνικής βιομηχανίας. Το 2013, σύμφωνα με την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού της ΕΛ.ΣΤΑΤ., περίπου 13,6 χιλ. εργαζόμενοι απασχολούνταν στους κλάδους παραγωγής φαρμακευτικών προϊόντων και σκευασμάτων, καθιστώντας τον τομέα της φαρμακοβιομηχανίας ένα ζωτικό και υποστηρικτικό παράγοντα της απασχόλησης και της ανάπτυξης της Εθνικής Οικονομίας

Τα ελπιδοφόρα αυτά στοιχεία, περιλαμβάνονται σε έκδοση με τίτλο: «Η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα Γεγονότα και στοιχεία 2013» μια επιστημονική εργασία, η οποία εκπονήθηκε από το Παρατηρητήριο Οικονομικών της Υγείας του ΙΟΒΕ. Την έκδοση προλογίζει ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ κ. Κων. Φρουζής.

Η πορεία της φαρμακευτικής δαπάνης

Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε κατά 2.2 δισ. ευρώ την περίοδο 2009-2012 και διαμορφώθηκε το 2013 στα 2,37 δισ. ευρώ, ενώ αναμένεται να μειωθεί στα 1,94 δισ. ευρώ το 2014. Έτσι, το 2014 η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη αναμένεται να είναι μειωμένη κατά 60,5% σε σχέση με το 2009. Αντιστοίχως, η κατά κεφαλήν δημόσια φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε στα 214€ το 2013, από 456€ το 2009, ενώ αναμένεται περαιτέρω κάμψη το 2014, στα 183€, δαπάνη που είναι κατά 36% χαμηλότερη από τον αντίστοιχο μέσο όρο των χωρών του
ΟΟΣΑ.

Παράλληλα, μείωση καταγράφηκε και στις δημόσιες δαπάνες υγείας στην Ελλάδα. Ειδικότερα, η νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε κατά 49% την περίοδο 2009-2013, ενώ η εξωνοσοκομειακή δαπάνη και οι εργαστηριακές δαπάνες μειώθηκαν κατά 31% με αποτέλεσμα την αύξηση της δημόσιας ενδονοσοκομειακής δαπάνης στο 3,4% του ΑΕΠ το 2012.

Μειωμένες οι πωλήσεις φαρμάκων

Το 2013 οι συνολικές πωλήσεις φαρμάκων διαμορφώθηκαν στα 5,29 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 11,3% σε σχέση με το 2012. Από το σύνολο των πωλήσεων φαρμάκων το 75% διοχετεύθηκε στις φαρμακαποθήκες και τα φαρμακεία, έναντι 82% κατά μέσο όρο την περίοδο 2003-20121, ενώ το υπόλοιπο 25% προωθήθηκε στα Νοσοκομεία και Φαρμακεία ΕΟΠΥΥ.

Οι συνολικές πωλήσεις φαρμάκων κινήθηκαν ανοδικά μέχρι το 2009, ενώ το 2013 μειώθηκαν στα επίπεδα του 2005. Η μείωση των τιμών των φαρμάκων και τα υπόλοιπα μέτρα περιστολής της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής, οδήγησαν τα τελευταία έτη σε σημαντική μείωση των πωλήσεων φαρμάκων.

Παραγωγή φαρμάκων στην Ελλάδα

Η παραγωγή φαρμάκων στην Ελλάδα το 2012, σε όρους αξίας (τιμές παραγωγού), ανήλθε στα 858 εκατ. ευρώ, μειωμένη σε σχέση με το 2011 κατά 5,4% περίπου. Ο κλάδος εγχώριας παραγωγής φαρμάκων παρουσιάζει αυξανόμενη συμμετοχή στην εγχώρια βιομηχανική παραγωγή, ενώ ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ η Ελλάδα καταλαμβάνει υψηλή θέση, όσον αφορά το μερίδιο της παραγωγής φαρμακευτικών σκευασμάτων ως προς τη συνολική βιομηχανική παραγωγή.

Επενδύσεις και απασχόληση

Το 2013 απασχολούνταν συνολικά 140.000 άτομα στο χώρο της υγείας, εκ των οποίων 13.600 άτομα, 31 ειδικοτήτων, στο στενό πυρήνα της παραγωγής φαρμάκου. Συνολικά το 2013 δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα 56 πολυεθνικές, 50 ελληνικές φαρμακευτικές επιχειρήσεις, 120 φαρμακαποθήκες, 27 συνεταιρισμοί φαρμάκων, 11.000 φαρμακεία και 26 Φαρμακεία ΕΟΠΥΥ.

Εξίσου σημαντικός είναι ο ρόλος του κλάδου στη διαμόρφωση του συνολικού εξωτερικού εμπορίου της χώρας. Οι εισαγωγές και οι εξαγωγές φαρμάκων το 2012 ανήλθαν στα 2,9 δισ. ευρώ και 964 εκ. ευρώ αντίστοιχα. Σε σχέση με το 2011, οι εισαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων παρουσίασαν μείωση κατά 10%, ενώ οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 5% με αποτέλεσμα το έλλειμμα να συρρικνωθεί κατά 16%, ενώ σε απόλυτα μεγέθη διαμορφώθηκε
στα -1,9 δισεκ. ευρώ, έναντι -3,1 δισεκ. ευρώ το 2009.

Οικονομική κρίση και υγεία

Σύμφωνα με μελέτη, η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει την κατάσταση της υγείας του πληθυσμού στην Ελλάδα, άμεσα και έμμεσα, καθώς οι δαπάνες που κατευθύνονταν στις υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής προστασίας, συρρικνώθηκαν εξαιτίας της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Η μείωση των δαπανών περιόρισε δράσεις, όπως την παροχή υγειονομικού υλικού σε ευπαθείς ομάδες (π.χ. άτομα με εξάρτηση), ενώ η συρρίκνωση των κονδυλίων σε περιφερειακές υπηρεσίες υγείας είχε ως αποτέλεσμα ακόμα και την παύση ή την μείωση των προγραμμάτων ψεκασμού για κουνούπια και την εμφάνιση ασθενειών. Ταυτόχρονα, αυξήθηκε το κόστος συμμετοχής των ασφαλισμένων στα συστήματα υγείας, με τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος και την περιστολή των δαπανών για υπηρεσίες υγείας να δημιουργούν έμμεσες επιδράσεις στην υγεία, με μείωση των επισκέψεων στους ιατρούς, ενώ έχει παρατηρηθεί ότι η διατροφή των παιδιών έχει υποβαθμιστεί, εξαιτίας της συρρίκνωσης
του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών.

Ως ποσοστό του ΑΕΠ, η συνολική δαπάνη υγείας στην Ελλάδα εμφανίζει ανοδική πορεία μέχρι το 2009, προσεγγίζοντας το 10% του ΑΕΠ, ενώ το 2012 αντιστοιχούσε στο 9,2%. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με την δημόσια δαπάνη υγείας όπου από το 7% το 2009 μειώνεται στο 6,2% το
2012. Στην Ευρωζώνη το ποσοστό της συνολικής δαπάνης υγείας ως προς το ΑΕΠ ακολούθησε παρόμοια εξέλιξη με την Ελλάδα, ενώ σε σχέση με την δημόσια δαπάνη παρατηρούνται υψηλότερα ποσοστά, στο 7,4% το 2010, έναντι 6,3% στην Ελλάδα.

Η χαρτογράφηση των φαρμάκων μέσα από τις 4 κατηγορίες

Στην Ελλάδα, η διείσδυση σε όγκο των προστατευμένων φαρμάκων (on-patent) βρίσκεται στο 11,6%, ποσοστό υψηλότερο σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές αγορές, γεγονός που οφείλεται στις χαμηλές τιμές των προϊόντων αυτών, οι οποίες διαμορφώνονται σχεδόν στο ήμισυ του μέσου όρου των χωρών της ΕΕ , λόγω του καθεστώτος τιμολόγησης.
Αντίθετα, οι τιμές των γενοσήμων είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη και δεν απέχουν σημαντικά από τις τιμές των off-patent προϊόντων.

Τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα (ΜΗΣΥΦΑ) κατέχουν υπολογίσιμο μερίδιο επί των συνολικών πωλήσεων προς τα φαρμακεία, με τάση αύξησης την περίοδο 2010-2012. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία το μέγεθος της αγοράς ΜΗΣΥΦΑ διαμορφώθηκε το 2012 σε 371,5 εκατ. ευρώ, σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτά των προηγούμενων ετών, αλλά με αυξημένο ποσοστό μεριδίου στην αγορά τους από 10,7% ο 2011 σε 11,9% το 2012, καθώς η μείωση των πωλήσεων τους ήταν χαμηλότερης έντασης, έναντι του συνόλου των φαρμάκων.

Το μερίδιο των ΜΗΣΥΦΑ στο σύνολο των πωλήσεων εκτός νοσοκομείων είναι στην Ελλάδα από τα χαμηλότερα συγκριτικά με τα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ-27. Βέβαια, το μερίδιο αυτό εξαρτάται από το εύρος των φαρμάκων που είναι σε κάθε χώρα μη συνταγογραφούμενα. Η σημαντικότερη κατηγορία ΜΗΣΥΦΑ στην Ελλάδα ήταν το 2012 τα αναλγητικά, ενώ σημαντικά μερίδια είχαν και τα σκευάσματα για την αντιμετώπιση του κρυολογήματος, καθώς και οι βιταμίνες.

Διαβάστε ακόμη:

Δ. Δέμος: Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία μπορεί να ηγηθεί της εξόδου από την οικονομική κρίση