ΕΦΕΧ: Τα ΜΗΣΥΦΑ να μείνουν στα φαρμακεία – «Κόκκινο πανί» η αρνητική λίστα

Πριν από λίγες μέρες, μάλιστα, εξέδωσε σχετική ανακοίνωση, στην οποία έκανε λόγο για «διαφαινόμενη πρόθεση της κυβέρνησης για τη μεταφορά της πώλησης των ΜΗΣΥΦΑ στα σούπερ μάρκετ» και «εξυπηρέτηση ημεδαπών οικονομικών συμφερόντων, δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει την μεγαλύτερη διασπορά φαρμακείων σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη».

Όπως επιβεβαιώνει με συνέντευξή του στο Newsbomb.gr, ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Εταιρειών Φαρμάκων Ευρείας Χρήσης (ΕΦΕΧ), Γιώργος Δόκιος, το θέμα της απελευθέρωσης των σημείων πώλησης των ΜΗΣΥΦΑ είναι πράγματι στο τραπέζι του υπουργείου Υγείας με τους «θεσμούς», η φαρμακοβιομηχανία όμως δεν συγκαταλέγεται στα προαναφερθέντα «συμφέροντα», καθώς εμμένει στην πάγια θέση της, ότι τα ΜΗΣΥΦΑ θα πρέπει να χορηγούνται δια χειρός φαρμακοποιού από τα νομίμως λειτουργούντα φαρμακεία. Αν ωστόσο, η Πολιτεία επιμείνει στην απελευθέρωση του καναλιού διάθεσης, ο ΕΦΕΧ θέτει προϋποθέσεις ασφάλειας για τον πολίτη και προειδοποιεί ότι τα ΜΗΣΥΦΑ, τα οποία θα παραμείνουν στα φαρμακεία, δεν θα πρέπει να ενταχθούν στη λεγόμενη αρνητική λίστα. Μία τέτοια εξέλιξη θα ήταν «έγκλημα» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Δόκιος, καθώς τα φάρμακα αυτά θα είναι καταδικασμένα να υποκατασταθούν από άλλα, νεότερα και ακριβότερα.

Ο γενικός διευθυντής του ΕΦΕΧ απαντά, επίσης, στην ανησυχία για αυξήσεις στις τιμές των ΜΗΣΥΦΑ, ενώ εμφανίζεται αισιόδοξος για την ανάπτυξη της συγκεκριμένης αγοράς, στο πλαίσιο της προώθησης της «αυτοφροντίδας».

Συνέντευξη στη Διονυσία Προκόπη:

- Σε τι φάση βρίσκεται η επεξεργασία για την απελευθέρωση των ΜΗΣΥΦΑ και πόσο πιέζει το κουαρτέτο;

Πράγματι, το θέμα είναι ζωντανό, υπάρχει στο τραπέζι και είναι υπό επεξεργασία. Είναι αλήθεια ότι το ζητούν οι θεσμοί, όπως έχει προκύψει από την περίφημη εργαλειοθήκη Ι του ΟΟΣΑ. Εξ όσων γνωρίζουμε, υπάρχει μία επιτροπή στον ΕΟΦ, η οποία αυτή τη στιγμή χειρίζεται το θέμα. Αντικείμενό της είναι να εξετάσει με επιστημονικά κριτήρια, ποια είναι τα ΜΗΣΥΦΑ που θα μπορούσαν να πάνε σε αυτό που ονομάζεται «mass market», στην ευρύτερη αγορά εκτός φαρμακείου δηλαδή, και ποια θα πρέπει να μείνουν στη δικαιοδοσία του φαρμακείου.

- Με βάση ποια κριτήρια θα γίνει η κατηγοριοποίηση;

Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι βασικό κριτήριο θα είναι η προστασία του πολίτη, δηλαδή κατά πόσο διατρέχει κίνδυνο παρενεργειών, αν προμηθεύεται ελεύθερα κάποιο από τα ΜΗΣΥΦΑ από χώρο εκτός φαρμακείου.

Βεβαίως, θα πρέπει να πούμε τα ΜΗΣΥΦΑ είναι φάρμακα παραδοσιακά, παλαιά και καθιερωμένα. Δεν θα δείτε πουθενά καινούριο ΜΗΣΥΦΑ να κυκλοφορεί, χωρίς προηγουμένως να είναι συνταγογραφούμενο, έχουν αποδειχθεί ότι είναι ασφαλή φάρμακα με τη σωστή χρήση τους βέβαια και επομένως ο κίνδυνος είναι εξαιρετικά περιορισμένος. Επομένως το κριτήριο θα είναι κατά πόσο δεν θίγεται η ασφάλεια του πολίτη.

- Τα ΜΗΣΥΦΑ τα οποία θα παραμείνουν αποκλειστικά στα φαρμακεία, θα μεταφερθούν στην αρνητική λίστα;

Για το ζήτημα αυτό, έχουμε εκθέσει τις απόψεις μας στην πρόεδρο του ΕΟΦ, με την οποία είχαμε πολύ καλή συνεργασία, αλλά και σε παράγοντες του υπουργείου Υγείας.

Δεν θα πρέπει με τίποτα, τα ΜΗΣΥΦΑ τα οποία θα διαχωριστούν για να είναι αποκλειστικής χρήσης του φαρμακοποιού, να πάνε σε αυτήν την περίφημη αρνητική λίστα. Αυτό θα έλεγα ότι είναι έγκλημα, γιατί η αρνητική λίστα έχει προϊόντα που είναι συνταγογραφούμενα, δεν αποζημιώνονται και δεν διαφημίζονται. Επομένως, είναι καταδικασμένα να «πεθάνουν» και απόδειξη είναι ότι εδώ και 3-4 χρόνια που υπάρχει, έχει σμικρυνθεί πάρα πολύ. Κάποια προϊόντα χαρακτηρίστηκαν από τον ΕΟΦ ως ΜΗΣΥΦΑ –σημαντικός αριθμός πέρασε το 2014 με 2015- και έφυγαν από την αρνητική λίστα. Τα υπόλοιπα που μένουν, πεθαίνουν.

Στην ουσία, η αρνητική λίστα δεν είναι υπερβολή να σας πω, ότι είναι ένα «νεκροταφείο» προϊόντων. Αν, λοιπόν, προϊόντα ΜΗΣΥΦΑ που έχουν πάρει άδεια να διαφημίζονται, πάνε στην αρνητική λίστα και δεν θα διαφημίζονται, δεν θα αποζημιώνονται και θα πρέπει να συνταγογραφούνται, θα οδηγηθούν αργότερα σε αντικατάσταση με άλλα προϊόντα που θα έρθουν, τα οποία θα είναι ακριβότερα και θα είναι σε βάρος του πολίτη.

Επομένως, συστήνουμε, ότι αν η Πολιτεία θελήσει να πάει στο «mass market» κάποια ΜΗΣΥΦΑ και κάποια στο φαρμακείο, θα πρέπει να είναι στην ουσία δύο υπο-ομάδες των ΜΗΣΥΦΑ και να διατηρούν τα ίδια χαρακτηριστικά. Δηλαδή, να επιτρέπεται η διαφήμιση όλων των φαρμάκων που έχουν εγκριθεί ως ΜΗΣΥΦΑ και επομένως από 1η Ιανουαρίου 2017 να έχουν ελεύθερες τιμές και οι δύο κατηγορίες.

Πρέπει να σας πω ότι οι απόψεις μας βρήκαν «ευήκοα ώτα» στον ΕΟΦ, ελπίζουμε να τηρηθούν.

- Ποια είναι η θέση του ΕΦΕΧ γενικά στο θέμα της απελευθέρωσης τιμών και σημείων διακίνησης των ΜΗΣΥΦΑ;

Η πάγια θέση του ΕΦΕΧ ήταν και εξακολουθεί να είναι, ότι τα ΜΗΣΥΦΑ θα πρέπει να χορηγούνται δια χειρός φαρμακοποιού από τα νομίμως λειτουργούντα φαρμακεία. Με άλλα λόγια, πιστεύουμε ότι τα ΜΗΣΥΦΑ ως φάρμακα θα μπορεί να τα ζητά με πρωτοβουλία του ο πολίτης, η χορήγησή τους όμως θα πρέπει όμως να συνοδεύεται από τη συμβουλή του φαρμακοποιού.

Τώρα, αν τυχόν, αποφασίσει η Πολιτεία να ανοίξει τα κανάλια διανομής και εκτός φαρμακείων, θα πρέπει να ληφθούν υπόψιν κάποιες προϋποθέσεις.

Πρώτα από όλα, θα πρέπει να τηρηθούν τα GDPs (Good Distribution Practices –Ορθές Πρακτικές Διανομής). Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να τηρούνται οι συνθήκες φύλαξής τους όπως στο φαρμακείο, με κανόνες ασφαλείας, που θα εξασφαλίζουν επίσης τη φαρμακοεπαγρύπνηση.

Θα πρέπει να υπάρχει ένας φαρμακοποιός, για να δίνει πληροφορίες στον πολίτη που θα πάρει ΜΗΣΥΦΑ από το ράφι ή θέλει να ρωτήσει κάτι και βεβαίως θα προχωρήσουμε ακόμα παραπέρα -κάτι που ίσως είναι «μπελάς» για τη φαρμακοβιομηχανία. Θα πρέπει να υπάρξουν ειδικές συσκευασίες, μικρότερες από τις πλήρεις των 20 π.χ. ταμπλετών, ώστε να διασφαλιστεί και η ακραία περίπτωση που θα υπήρχε ένα ερωτηματικό κινδύνου για τον πολίτη.

- Να περιοριστεί, δηλαδή, το ενδεχόμενο υπερδοσολογίας;

Θα πρέπει, ίσως, να προβλεφθεί περιορισμός στις συσκευασίες που θα μπορεί να αγοράσει ο πολίτης. Συμβαίνει και αλλού στην Ευρώπη.

Το δεύτερο ζήτημα είναι -και το προσπαθήσαμε πάρα πολύ-, ότι εφόσον τα ΜΗΣΥΦΑ διαφημίζονται, και το προβλέπει και το Pharmaceutical Forum της Ε.Ε που έγινε το 2007, τα προϊόντα αυτά, δεν θα πρέπει να υπόκεινται σε διατίμηση. Θα πρέπει να έχουν ελεύθερη τιμή. Και στις περισσότερες περιπτώσεις, στις 25 από τις 28 χώρες της ΕΕ, είναι ελεύθερες οι τιμές. Καθορίζονται δηλαδή από τον παραγωγό, τον αντιπρόσωπο, τον εισαγωγέα.

- Ποια είναι τα οικονομικά μεγέθη της αγοράς των ΜΗΣΥΦΑ; Με την απελευθέρωση τιμών και πιθανώς καναλιών πώλησης, θα υπάρξει μεταβολή και προς ποια κατεύθυνση;

Τα ΜΗΣΥΦΑ, μαζί με τα συμπληρώματα διατροφής, τις βιταμίνες, τα φυτικής προέλευσης και παραφαρμακευτικά προϊόντα, απαρτίζουν μία «ομπρέλα» που ονομάζουμε αυτοφροντίδα (self-care).

Η αγορά των ΜΗΣΥΦΑ, αυτή τη στιγμή δεν πρέπει να είναι πάνω από 250 εκατ. ευρώ. Υπάρχουν περίπου 1.200 κωδικοί, αλλά οι μορφές είναι γύρω στις 350, επομένως οι δραστικές ουσίες είναι λιγότερες από 100.

Βεβαίως και θα αναπτυχθεί αυτή η αγορά, προς το καλό του πολίτη, όχι επειδή θα κερδίζει λεφτά η φαρμακοβιομηχανία. Πώς θα προκύψει το μεγάλωμα της αγοράς; Από τις επενδύσεις που θα γίνουν, από τη διαφήμιση, οι εταιρείες θα ενθαρρυνθούν να αναπτύξουν τα προϊόντα τους, θα φέρουν νέα προϊόντα, θα γίνει επέκταση διαφόρων μορφών που υπάρχουν ήδη στην αγορά. Παράλληλα, το αίσθημα του πολίτη για την αυτοφροντίδα θα αναπτυχθεί. Αυτό θα έχει αντανάκλαση κατά ένα μέρος και στις πωλήσεις επομένως, το λιγότερο σε πέντε χρόνια αν όχι νωρίτερα, η αγορά αυτή θα διπλασιαστεί.

- Εδώ, όμως, εκφράζεται η ανησυχία ότι θα ακριβύνουν τα φάρμακα αυτά...

Κάποια θα ακριβύνουν, κάποια θα μειωθούν. Για παράδειγμα η παρακεταμόλη έχει 70 λεπτά αυτή τη στιγμή, και αγοράζετε τη μαστίχα για λόγους υγιεινής του στόματος και αισθητικής 1,5 ευρώ, ενώ το φάρμακο 70 λεπτά. Αυτή η τιμή κατά πάσα πιθανότητα θα αυξηθεί -στις άλλες χώρες της Ευρώπης, οι νέες μορφές της κοστίζουν πάνω από 3 ευρώ. Πολλά, όμως, ΜΗΣΥΦΑ που κάνουν 10 και 15 ευρώ θα μειωθούν.

Γενικά, δεν θα υπάρξει μεγάλη αύξηση, γιατί όταν κυκλοφορήσουν πλέον και στο mass market, θα υπάρξουν και αυτά τα περίφημα private labels, δηλαδή θα βγει παρακεταμόλη με το όνομα του σούπερ-μάρκετ, για παράδειγμα. Αυτή θα είναι πολύ φθηνότερη από την παρακεταμόλη με brand name, οπότε το brand name δεν θα μπορέσει να έχει «τρελή» τιμή για να ανταγωνιστεί μέσα στην αγορά.

Με άλλα λόγια, θα υποκύψουν όλα στους κανόνες της ελεύθερης αγοράς. Και υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι τιμές σε πρώτη φάση ανεβαίνουν και πολύ γρήγορα, μετά από ένα εξάμηνο πέφτουν, επομένως είναι μύθος ότι θα αυξηθούν συνολικά οι τιμές και η όποια εν τέλει αύξηση δεν θα είναι αυτή που φοβούνται. Στην Πορτογαλία, η οικονομία της οποίας δεν διαφέρει σημαντικά από της Ελλάδας, στα 8 χρόνια απελευθέρωσης των ΜΗΣΥΦΑ, η αύξηση των τιμών δεν είναι παραπάνω από 2,5%, μικρότερη από τον πληθωρισμό.

- Ακόμα και αυτή η αύξηση, δεν επιβαρύνει τους πολίτες, τα εισοδήματα των οποίων έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και με δεδομένο ότι πληρώνουν υψηλές συμμετοχές και για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα;

Θα πρέπει να πω, ότι δεν γνωρίζω στατιστικά για την Ελλάδα, θα επικαλεστώ στοιχεία, όμως, από άλλες χώρες της Ευρώπης. Στο καλάθι της νοικοκυράς, το κόστος των φαρμάκων συμμετέχει κατά 0,1%, οπότε πόσο κινδυνεύει από μία τέτοιας τάξης αύξηση στα ΜΗΣΥΦΑ; Πόσες φορές θα πάρετε παρακεταμόλη σε έναν χρόνο; Πόση θα είναι αυτή η επιβάρυνση που θα κινδυνέψει το εισόδημα του πολίτη, όταν βομβαρδίζεται από άλλες τεράστιες αυξήσεις στο φως, στο νερό, στα μέσα κυκλοφορίας και ο πολίτης τα υποφέρει.

- Πώς σχολιάζετε την άποψη, που λέει ότι φαρμακοβιομηχανίες πιέζουν για να προχωρήσει πιο γρήγορα η απελευθέρωση στο κανάλι διάθεσης των ΜΗΣΥΦΑ;

Σας διαβεβαιώνω, ο σύνδεσμος ΕΦΕΧ και τα μέλη μας που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 70% της αγοράς των ΜΗΣΥΦΑ, ότι η φαρμακοβιομηχανία δεν το θέλει, δεν το επιδιώκει. Πιστεύουμε, με τον τρόπο που σας είπα, ότι θα πρέπει να χορηγούνται μέσω φαρμακείων. Αλλά γίνεται και σε άλλες χώρες. Επομένως αν γίνει και εδώ, θα προσαρμοστούμε στους νόμους της Πολιτείας.

- Στους στόχους του νέο Δ.Σ του ΕΦΕΧ είναι και η προώθηση της αυτοφροντίδας. Με ποιους τρόπους θα το κάνει;

Αυτό θα αποτελέσει ένα σοβαρό αντικείμενο δράσης του νέου Δ.Σ. Στην πρώτη του συνεδρίαση θα τεθούν ακριβώς οι βάσεις και θα ανταλλαγούν απόψεις για το ποια θα είναι η κατεύθυνση που θα πρέπει να ακολουθήσουμε, ώστε να πείσουμε τις αρχές της χώρας μας να συνεργαστούμε, για να μπορέσουμε να προωθήσουμε την αυτοφροντίδα.

Για παράδειγμα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, η αυτοφροντίδα είναι πολύ ανεπτυγμένη. Υποστηρίζεται από τον αντίστοιχο ΕΦΕΧ, ο οποίος συνεργάζεται στενότατα με τον φαρμακευτικό σύλλογο της Βρετανίας, με τον Ιατρικό Σύλλογο -οι ίδιοι οι γιατροί υποστηρίζουν την αυτοφροντίδα, της οποίας σημαντικό μέρος είναι τα ΜΗΣΥΦΑ- καθώς και με την κυβέρνηση. Κάθε χρόνο διοργανώνεται η εβδομάδα αυτοφροντίδας, κατά την οποία όχι μόνο οι κοινωνικοί εταίροι αλλά και ο ίδιος ο υπουργός Υγείας, με άρθρα και ενημερωτικές καμπάνιες τους προάγουν την ιδέα της αυτοφροντίδας, πώς δηλαδή ο πολίτης να συμβουλεύεται τον φαρμακοποιό του, πώς να προστατεύεται τον χειμώνα κλπ.

Επίσης, στην Πορτογαλία διεξάγεται 8μηνο project, το οποίο ξεκίνησε τον περασμένο Αύγουστο, με τίτλο «Θεράπευσε τον εαυτό σου». Αν βάλουμε τις βασικές αρχές και στην Ελλάδα, σε βάθος 3-4 ετών θα έχουμε αποτελέσματα.

Πηγή: Newsbomb.gr