ΓΣΕΕ: ο ΕΟΠΥΥ στο Εργασίας και τα ακίνητα στο νέο φορέα

Μία διαφορετική πρόταση για τον ρόλο του ΕΟΠΥΥ καταθέτειη ΓΣΕΕ, προτείνοντας να αποτελέσει ανεξάρτητο οργανισμό που δεν εμπλέκεται στοσύστημα ως πάροχος και να υπαχθεί στουπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης προκειμένου να διασφαλίσει καλύτερατον ρόλο του ως «αγοραστή/ελεγκτή» υπηρεσιών υγείας.

Να σημειωθεί ότι την πρόταση ο ΕΟΠΥΥ να υπαχθεί υπότην ομπρέλα του υπουργείου Εργασίας, έχει προτείνει και το ΠΑΣΟΚ.

Σύμφωνα με την ΓΣΕΕ, είναι απαραίτητο τα συνδικάτα καιτα ασφαλιστικά ταμεία (που συμβάλουν στη χρηματοδότηση και εκπροσωπούν τουςχρήστες) να παίξουν ενεργό ρόλο στο σχεδιασμό της μεταρρύθμισης ώστε να επιτευχθεί μια ευρεία συναίνεση. Αναφορικά με την χρηματοδότηση του νέου φορέα,η Γενική Συνομοσπονδία, τονίζει ότι εφόσονμέρος των δραστηριοτήτων που επιτελούνται σήμερα στα νοσοκομεία θα μεταφερθείστον ενιαίο φορέα, αυτό θα πρέπει να συνοδεύεται και από τη μεταφορά μέρους τηςκρατικής χρηματοδότησης του ΕΣΥ, στον ενιαίο φορέα ΠΦΥ. Συμπληρωματικά μέτρα,όπως το ειδικό τέλος σε καταναλωτικά αγαθά με αποδεδειγμένη αρνητική επίδρασηστην υγεία (καπνός, αλκοόλ κ.ά) και η μετατροπή τμήματος του ΦΠΑ σε «κοινωνικόασφαλιστικό φόρο» μπορούν επίσης να ενισχύσουν τη χρηματοδότηση του νέου φορέα.Ωστόσο, υπό τις συνθήκες της παρατεινόμενης κρίσης είναι αμφίβολο κατά πόσοναυτά μπορούν να είναι αποτελεσματικά σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Η ΓΣΕΕ προτείνει επίσης όλη η ακίνητη περιουσία των Πολυιατρείων και του ΙΚΑ να περάσει στο νέο φορέα.

Αναλυτικά οι σημαντικότερες παρατηρήσεις της ΓΣΕΕ έχουνως εξής:

•.Ιδιαίτερα υπό τις συνθήκες της βαθιάς και παρατεταμένης οικονομικής κρίσης πουενισχύει τη ζήτηση δημόσιων υπηρεσιών υγείας, η δημιουργία ενός ενιαίου δημόσιου συστήματοςΠΦΥ μπορεί να συμβάλει καθοριστικάστη αποτελεσματική διαχείριση των πόρων. Ένα μεγάλο μέρος της ζήτησης υπηρεσιώνυγείας μπορεί να καλυφθεί επιτυχώς από την πρωτοβάθμια φροντίδα χωρίς ναεπιβαρύνονται τα νοσοκομεία όπου το κόστος περίθαλψης είναι ιδιαίτερα υψηλό.

• Η κυοφορούμενη μεταρρύθμιση δεν θα πρέπει ναστοχεύει μονοδιάστατα στη μείωση του κόστους και στη συρρίκνωση των δημόσιωνυπηρεσιών υγείας, αλλά στην μετατροπή του οφέλους από την αποτελεσματικότερηδιαχείριση των πόρων σε διεύρυνση των δημόσιων παροχών και βελτίωση τηςποιότητάς τους.

• Για να λειτουργήσει ο ΕΟΠΥΥ ως ενιαίος φορέαςδιαχείρισης του συνόλου των δημόσιων πόρων για την υγεία (μέσω προγραμματικώνσυμφωνιών και συμβάσεων), καθώς και φορέας ελέγχου της δαπάνης και τηςποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, είναι απαραίτητο να αποτελέσει ανεξάρτητοοργανισμό που δεν εμπλέκεται στο σύστημα ως πάροχος. Η υπαγωγή του στοΥπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αποτελεί προϋπόθεση ώστε ναδιασφαλίσει καλύτερα τον ρόλο του ως «αγοραστή/ελεγκτή» υπηρεσιών υγείας.

• Αντίθετα, η διατήρηση διπλού ρόλου από τον ΕΟΠΥΥ,του αγοραστή και προμηθευτή, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας (έστω καικάτω από διαφορετικές Γενικές Διευθύνσεις - Αγοράς Υπηρεσιών Υγείας και ΠαροχήςΥπηρεσιών Υγείας), όπως διατυπώνεται στην πρόταση που κατέθεσε ο ΕΟΠΥΥ, δενδιασφαλίζει τις απαραίτητες συνθήκες για τον «εσωτερικό ανταγωνισμό» και τηλειτουργία ελέγχου.

• Ο ΕΟΠΥΥ, ως φορέας διαχείρισης της ζήτησης, θαπρέπει να είναι υπεύθυνος για την τιμολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών, την εποπτεία της διαδικασίας σύναψης συμβάσεων μετους παρόχους, και τον έλεγχο της ποσότητας και ποιότητας των παρεχόμενωνυπηρεσιών, καθώς και τον καθορισμό των κριτηρίων πιστοποίησης των παρόχων (μετην έννοια της accreditation και όχι απλώς της certification).

• Κεντρικής σημασίας είναι το ζήτημα της μεταβίβασηςτης κινητής και ακίνητης περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων στον νέο φορέα.Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις αυτές όπου τα μεταφερόμενα περιουσιακά στοιχείαανήκουν αδιαιρέτως και στους δύο κλάδους των ασφαλιστικών ταμείων (υγείας καισυντάξεων), είναι απαραίτητο η μεταβίβαση να συνοδευτεί από αντισταθμιστικάοφέλη για τα ασφαλιστικά ταμεία. Αυτό αφορά κατ' εξοχήν τα πρώην κέντρα υγείαςκαι πολυϊατρεία του ΙΚΑ και την ακίνητη περιουσία που συνοδεύει τις μονάδεςαυτές. Τα αντισταθμιστικά οφέλη θα μπορούσαν να είναι είτε αντισταθμιστικήχρηματοδότηση του ΙΚΑ, είτε μείωση του ποσοστού συμμετοχής των ασφαλισμένων τουΙΚΑ για ιατρικές εξετάσεις και νοσηλεία σε ιδιωτικές κλινικές.

• Δεδομένου μάλιστα του μεγάλου αριθμού ανασφάλιστων,είναι απαραίτητη μια μεταρρυθμιστική τομή προς έναν ενιαίο σχεδιασμό καθολικήςκάλυψης του πληθυσμού για πρωτοβάθμια φροντίδα: κατάργηση των κλάδων υγείας μετην συγχώνευσή τους στον ΕΟΠΥΥ, διατήρηση ενός ενιαίου ασφαλιστικού φόρου (πουθα επιμερίζεται μεταξύ του εργοδότη και του εργαζόμενου - και από τον οποίο θα απαλλάσσονται όσοιέχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα), καιενίσχυση της κρατικής χρηματοδότησης μέσω της γενικής φορολογίας. Οασφαλιστικός φόρος θα εισπράττεται κατ' ευθείαν από τον ΕΟΠΥΥ.

• Η διαχείριση των κλειστών προϋπολογισμών (σύναψη συμβάσεων με παρόχους) θα γίνεται σε επίπεδοΠεριφέρειας, από Διοικητικά Συμβούλια στα οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι τωνπεριφερειακών υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ, εκπρόσωποι του Υπουργείου Υγείας, τωνσυνδικάτων, και της εργοδοσίας (ακόμη, μπορούν να συμμετέχουν εκπρόσωποιειδικών κατηγοριών χρηστών, π.χ. των συλλόγων χρονίως πασχόντων). Για τηναποτελεσματικότερη διαχείριση του συστήματος σύναψης συμβάσεων προτείνεται ηοργάνωση των παρόχων πρωτοβάθμιας φροντίδας σε "group practices"(ομάδες παρόχων).

• Η χωρική αναδιάταξη των μονάδων υγείας του ενιαίουφορέα ΠΦΥ αποτελεί απαραίτητο βήμα για την αποδοτικότερη χρησιμοποίηση τηςυφιστάμενης υποδομής και τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας. Η χωρική αναδιάταξηθα πρέπει να γίνει με βάση πληθυσμιακά-δημογραφικά, γεωγραφικά και άλλαχαρακτηριστικά (όπως αναφέρουμε παραπάνω σχετικά με τον επιμερισμό των πόρωνανά Περιφέρεια).

• Οποιεσδήποτε μεταβολές προκύψουν μέσα από την χωρικήαναδιάταξη των μονάδων του ενιαίου φορέα ΠΦΥ (συγχώνευση μονάδων, κατάργησηλόγω επικάλυψης λειτουργιών) δεν θα πρέπει οδηγήσουν σε απώλεια θέσεωνεργασίας και επιδείνωση των όρωνεργασίας των υγειονομικών, αλλά σε καλύτερη αξιοποίηση του υφιστάμενου δυναμικού.

• Η πρόταση (της επιστημονικής επιτροπής πουσυγκροτήθηκε από το Υπουργείο Υγείας) σχετικά με τη δυνατότητα άσκησηςιδιωτικού έργου και από τους γιατρούς των ΚΥ (του ΕΣΥ, όταν αυτά μεταφερθούνστον ενιαίο φορέα ΠΦΥ), όπως ισχύει μέχρι σήμερα για τους γιατρούς των πρώηνμονάδων υγείας του ΙΚΑ, θα αποδυναμώσει την εργασιακή σχέση της πλήρους καιαποκλειστικής απασχόλησης και θα εντείνει την ιδιωτικοποίηση. Κατά συνέπεια δενθα πρέπει να γίνει αποδεκτή η πρόταση αυτή. Αντίθετα, μπορεί να δοθεί ηδυνατότητα στους γιατρούς των ΚΥ του ΕΟΠΥΥ να ενταχθούν στον νέο φορέα ως πλήρους καιαποκλειστικής απασχόλησης.

• Η ενοποίηση και αναδιάρθρωση της ΠΦΥ θα πρέπει νασυνοδεύεται από ένα σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης των υπηρεσιών πουπροσφέρονται από όλες τις κατηγορίες παρόχων.

• Τέλος, ο θεσμός «πύλης εισόδου» (gate keeping) στο σύστημα (μέσω του «οικογενειακούγιατρού» ή «γιατρού αναφοράς») θα πρέπει να εφαρμοσθεί με σχετική ευελιξία, γιαλόγους που έχουν σχέση με την ελευθερία επιλογής ειδικού γιατρού από την πλευράτων χρηστών, καθώς και με τη γεωγραφική ιδιομορφία συγκεκριμένων περιοχών, π.χ.απομονωμένες περιοχές του νησιωτικού χώρου όπου δεν είναι εύκολο να εφαρμοσθείο θεσμός αυτός σε σταθερή βάση.