ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Θρεπτικά συστατικά: Λαχανικά και φρούτα με την μεγαλύτερη πυκνότητα

Μιχάλης Θερμόπουλος

Τα θρεπτικά συστατικά είναι βασικές ενώσεις, που χρειάζεται το σώμα μας, για να λειτουργήσει βέλτιστα.

Θρεπτικά συστατικά: Λαχανικά και φρούτα με την μεγαλύτερη πυκνότητα
Bigstock

Ορισμένα τρόφιμα περιέχουν πιο υψηλή συγκέντρωση ζωτικών θρεπτικών συστατικών σε σχέση με την περιεκτικότητά τους σε θερμίδες. Μια σχετική μελέτη-ορόσημο που δημοσιεύθηκε στο Preventing Chronic Disease κατέταξε τα φρούτα και τα λαχανικά με την μεγαλύτερη πυκνότητα σε θρεπτικά συστατικά.

Αυτό το άρθρο παραθέτει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, εξηγεί πώς έγινε η μελέτη για την πυκνότητά τους σε φρούτα και λαχανικά και παρουσιάζει αυτά που αναδείχτηκαν ως κορυφαία.

Ποια είναι τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την υγεία

Τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά είναι ουσίες που το σώμα δεν μπορεί να παράγει μόνο του, αλλά τα χρειάζεται για την ανάπτυξη, την ενέργεια και τη γενική υγεία. Χωρίζονται σε δύο κατηγορίες από τρεις επιμέρους κλάδους:

Μακροθρεπτικά συστατικά

  1. Υδατάνθρακες: Παρέχουν ενέργεια. Πηγές: Δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα, λαχανικά κ.α.
  2. Πρωτεΐνες: Απαραίτητες για ανάπτυξη και αποκατάσταση. Πηγές: Άπαχα κρέατα, όσπρια, ξηροί καρποί κ.α.
  3. Λίπη: Υποστηρίζουν την λειτουργία των κυττάρων και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Πηγές: Αβοκάντο, ξηροί καρποί, ελαιόλαδο κ.α.

2. Μικροθρεπτικά συστατικά

  1. Βιταμίνες: Βοηθούν στη ρύθμιση των διεργασιών του σώματος. Παραδείγματα: Βιταμίνη C (ενισχύει το ανοσοποιητικό), Βιταμίνη D (υποστηρίζει την υγεία των οστών) κ.α.
  2. Μέταλλα: Παίζουν ρόλο στην υγεία των οστών, στην ισορροπία υγρών και πολλά άλλα. Παραδείγματα: Ασβέστιο, κάλιο, σίδηρος κ.α.
  3. Νερό: Κρίσιμο για την ενυδάτωση και τη διατήρηση των λειτουργιών του σώματος.

Αυτά τα θρεπτικά συστατικά συνεργάζονται, για να υποστηρίξουν την λειτουργία του ανοσοποιητικού, την παραγωγή ενέργειας και τη συνολική υγεία.

Vegetables

Πώς μετριέται η πυκνότητα ενός τροφίμου σε θρεπτικά συστατικά

Η προαναφερθείσα μελέτη είχε ως στόχο να ταξινομήσει τα φρούτα και τα λαχανικά με βάση τη θρεπτική τους πυκνότητα.

Περίληψη

Η μελέτη εισήγαγε την έννοια των “υπερτροφών από φρούτα και λαχανικά” (Powerhouse Fruits and Vegetables - PFV), τα οποία είναι τρόφιμα που συνδέονται πιο έντονα με μειωμένο κίνδυνο χρόνιων ασθενειών.

Σκοπός

Ο πρωταρχικός στόχος ήταν να αναπτυχθεί ένα σύστημα ταξινόμησης για PFV με βάση τις βαθμολογίες τους ως προς την πυκνότητά τους σε θρεπτικά συστατικά, εστιάζοντας στη συμβολή τους στη δημόσια υγεία.

Μέθοδοι

  • Κριτήρια επιλογής: Η μελέτη περιελάμβανε τρόφιμα που είναι ευρέως διαθέσιμα, καταναλώνονται σχεδόν παντού και θεωρούνται υγιεινά.
  • Υπολογισμός πυκνότητας σε θρεπτικά συστατικά: Οι βαθμολογίες καθορίστηκαν με βάση την περιεκτικότητα κάθε τροφίμου σε 17 βασικά θρεπτικά συστατικά ανά 100 θερμίδες. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά περιελάμβαναν φυτικές ίνες, πρωτεΐνες, κάλιο και βιταμίνες Α, C και Ε, μεταξύ άλλων.
  • Κατάταξη: Τα τρόφιμα ταξινομήθηκαν σύμφωνα με τη βαθμολογία τους, με την υψηλότερη βαθμολογία να υποδηλώνει και μεγαλύτερη πυκνότητα σε θρεπτικά συστατικά.

Θρεπτικά συστατικά σε φρούτα και λαχανικά: Κατάταξη βάση σχετικής πυκνότητας

Ακολουθεί ένας πίνακας που κατατάσσει τα επιλεγμένα φρούτα και λαχανικά με βάση την πυκνότητά τους σε θρεπτικά συστατικά:

ΤρόφιμοΠυκνότητα θρεπτικών συστατικών
Νεροκάρδαμο100
Κινέζικο λάχανο91,99
Σέσκουλα89,27
Παντζάρια87,08
Σπανάκι86,43
Ραδίκια73,36
Μαρούλι70,73
Μαϊντανός65,59
Λάχανο Romaine63,48
Λαχανίδες (collard greens)62,49
Γογγύλια62,12
Μουστάρδα (φυτό)61,39
Αντίδια60,44
Κάρδαμο60,40

Σημείωση: Η πλήρης λίστα είχε 41 φρούτα και λαχανικά με αρκετά χαμηλότερη βαθμολογία. Στην παραπάνω λίστα δεν υπάρχουν φρούτα, διότι κατετάχθησαν συνολικά χαμηλότερα από τα λαχανικά. Αιτία είναι το γεγονός ότι τα φρούτα έχουν αρκετά περισσότερες θερμίδες από τα λαχανικά, λόγω της περιεκτικότητάς τους σε ζάχαρη.

Κορυφαίες τροφές: Το νεροκάρδαμο, το κινέζικο λάχανο και το σέσκουλο είναι από τα πιο πλούσια σε θρεπτικά συστατικά λαχανικά.

Κυριαρχούν τα φυλλώδη πράσινα: Πολλά από τα τρόφιμα με την υψηλότερη κατάταξη είναι φυλλώδη πράσινα λαχανικά, υπογραμμίζοντας τη σημασία τους σε μια υγιεινή διατροφή.

Η συμπερίληψη περισσότερων από αυτές τις τροφές στα καθημερινά γεύματα μπορεί να βοηθήσει στην κάλυψη των διατροφικών αναγκών και στη στήριξη της συνολικής υγείας.

Fresh-Produce-Vegetables

Συχνές Ερωτήσεις

“Τι κάνει ένα τρόφιμο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά;”

Τα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμα παρέχουν υψηλή συγκέντρωση βιταμινών, μετάλλων και άλλων ευεργετικών ενώσεων σε σχέση με την περιεκτικότητά τους σε θερμίδες.

“Πώς μπορούν τα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμα να βοηθήσουν στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών;”

Υποστηρίζουν την λειτουργία του ανοσοποιητικού, μειώνουν τη φλεγμονή και προάγουν την υγεία της καρδιάς, γεγονός που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις.

“Υπάρχουν φρούτα στα κορυφαία τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά;”

Αν και τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά κυριαρχούν στην λίστα, ορισμένα φρούτα, όπως τα εσπεριδοειδή και τα μούρα, είναι επίσης πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, παρέχοντας υψηλά επίπεδα βιταμίνης C, φυτικών ινών και αντιοξειδωτικών.

Σύνοψη

Τα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμα είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της καλής υγείας και την πρόληψη χρόνιων ασθενειών. Η παραπάνω μελέτη για την πυκνότητα φρούτων και λαχανικών σε θρεπτικά συστατικά αναδεικνύει τα κορυφαία εξ αυτών, προσφέροντας έναν πρακτικό οδηγό για την ενσωμάτωση των τροφίμων με τα περισσότερα θρεπτικά συστατικά στη διατροφή σας.

Πηγή: cdc.gov, healthline.com, medicinenet.com