ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Από τι εξαρτάται το πόση καφεΐνη έχει το τσάι ή ο καφές

Μιχάλης Θερμόπουλος

Για πολλούς, η μέρα δεν ξεκινάει αν δεν πιουν καφέ.

Από τι εξαρτάται το πόση καφεΐνη έχει το τσάι ή ο καφές
Bigstock

Για κάποιους η ουσία είναι στη γεύση και τη ζέση του ροφήματος, ενώ άλλοι αναζητούν την ενεργειακή τόνωση που προσφέρει.

Αλλά το τσάι ή ο καφές έχουν περισσότερη καφεΐνη για μια τέτοια ενεργειακή ώθηση;

Η απάντηση αλλάζει ανάλογα με τον τρόπο παρασκευής τους...

Πόση καφεΐνη έχει το τσάι

Το τσάι είναι το θερμαντικό ρόφημα που προκύπτει ρίχνοντας καυτό νερό πάνω από φρέσκα ή ξερά φύλλα από το φυτό Camellia sinensis. Υπάρχουν πάνω από χίλια είδη τσαγιού, αλλά ως επί το πλείστον εμπίπτουν στις κατηγορίες του πράσινου, του μαύρου, του λευκού και του oolong.

Μια μελέτη του 2008 σε 20 εμπορικά προϊόντα τσαγιού διαπίστωσε ότι η περιεκτικότητα σε καφεΐνη στις ποικιλίες κυμαινόταν από 14 έως 61 χιλιοστόγραμμα ανά μερίδα. Δεν υπήρχε ιδιαίτερη συσχέτιση μεταξύ της δύναμης και του τύπου τσαγιού, αλλά ο χρόνος εμποτισμού είχε μεγάλη επίδραση στη συγκέντρωση καφεΐνης.

Πόση καφεΐνη έχει ο καφές

Η περιεκτικότητα του καφέ σε καφεΐνη ποικίλλει ανάλογα με το μέγεθος της μερίδας και τον τύπο του. Εάν προτιμάτε διπλό εσπρέσο, τότε παίρνετε 60 έως 100 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης, ενώ το σύνηθες φλιτζάνι από άλλα είδη έχει από 65 έως 120 χιλιοστόγραμμα.

Τι είναι τελικά η καφεΐνη;

Καθώς η μέρα προχωρά, κουραζόμαστε εξαιτίας ενός μορίου που ονομάζεται αδενοσίνη και το οποίο ο εγκέφαλός μας παράγει όλο και περισσότερο από το πρωί μέχρι το βράδυ. Ως διεγερτικό, η καφεΐνη επηρεάζει αυτήν τη φυσική διαδικασία, μιμούμενη την αδενοσίνη στον εγκέφαλο: συνδέεται στους υποδοχείς της και την εμποδίζει να κάνει τη δουλειά της. Το σύμπτωμα που προκύπτει είναι ότι νιώθουμε λιγότερο κουρασμένοι.

Το τσάι ή ο καφές έχει περισσότερη καφεΐνη;

Μπορεί να έχετε ακούσει ότι το τσάι έχει περισσότερη καφεΐνη από τον καφέ, αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια όταν μετράμε το περιεχόμενο ενός μέσου φλιτζανιού που φτιάχνουμε στο σπίτι. Αν κοιτάξετε την περιεκτικότητα σε καφεΐνη των πρώτων συστατικών κάθε ροφήματος, τότε τα φύλλα τσαγιού όντως είναι στην κορυφή, με 3,5% περιεκτικότητα σε καφεΐνη σε σύγκριση με μόλις 1,1-2,2% στους κόκκους καφέ, σύμφωνα με έρευνα του 2009.

Το τσάι δημιουργείται όταν σωματίδια μετακινούνται από μια περιοχή υψηλής συγκέντρωσης (το φακελάκι του τσαγιού) σε μια χαμηλής συγκέντρωσης (το ζεστό νερό) και είναι ένα παράδειγμα διάχυσης. Το τελικό προϊόν είναι, επομένως, μια πολύ αραιωμένη εκδοχή των ακατέργαστων αυτών αρχικών προϊόντων (φύλλα τσαγιού). Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, παρόλο που ως πρώτη ύλη τα φύλλα τσαγιού έχουν περισσότερη καφεΐνη από τους κόκκους καφέ, το τσάι ως ρόφημα συνήθως καταλήγει να έχει λιγότερη περιεκτικότητα σε καφεΐνη από τον καφέ.

Η... μαγεία των barista είναι στην πραγματικότητα ένα είδος επιστήμης, γιατί δημιουργούν ακριβώς το σωστό μέγεθος και σχήμα αλεσμάτων καφέ, έτσι ώστε η ροή του ζεστού νερού να μπορεί να εξάγει την ξινή γεύση του καφέ και να την εξισορροπεί με την πικρία της καφεΐνης. Όπως λέει ο φυσικός και νανοτεχνολόγος δρ. David Hoxley από το Πανεπιστήμιο La Trobe, αν οι κόκκοι αλεστούν πολύ ψιλά τότε παίρνεις ένα πιο πικρό ρόφημα με πολλή καφεΐνη, ενώ αν αλεστούν πιο χοντρά παίρνεις έναν καφέ με πιο ξινή γεύση και λιγότερη καφεΐνη.

Πηγή: iflscience.com