ΠΟΥ: Νέες οδηγίες για μείωση της ζάχαρης, καταπολέμηση της τερηδόνας και γερά δόντια
Σε συνέχεια της ανακοίνωσης της νέας οδηγίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για μείωση της ζάχαρης σε τρόφιμα και ποτά, κορυφαίοι ειδικοί της Οδοντιατρικής που συμμετέχουν στην κίνηση ACFF - Συμμαχία για ένα Μέλλον Χωρίς Τερηδόνα (Alliance for a Cavity-Free Future) συνόψισαν τις καλύτερες συμβουλές για τη φροντίδα του στόματος, σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ που προτείνουν μείωση της πρόσληψης ζάχαρης σε λιγότερο από 10% της ημερήσιας προσλαμβανόμενης ποσότητας ενέργειας, προκειμένου να μειωθεί η τερηδόνα στο γενικό πληθυσμό.
O καθηγητής Nigel Pitts, Συν-προεδρεύων του ACFF στην Ευρώπη και Διευθυντής του Κέντρου Οδοντιατρικής Καινοτομίας και Εφαρμογής (ITC) στο King's College του Λονδίνου, δήλωσε «Οι νέες οδηγίες του ΠΟΥ είναι εξαιρετικά θετικές ως προς την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων που έχει η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης στην υγεία των δοντιών.
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η ζάχαρη είναι η νούμερο ένα αιτία πρόκλησης τερηδόνας. Σε κάθε περίπτωση, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τους υπόλοιπους σημαντικούς παράγοντες, όπως είναι η φθορίωση των δοντιών και η αφαίρεση της πλάκας. Στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ, αλλά με τρόπο τόσο απλό, που να μπορούν να γίνουν κατανοητές και να μπορούν να εφαρμοστούν από τον καθένα σε οποιαδήποτε ηλικία. Και φυσικά ο τελικός μας στόχος είναι να βοηθήσουμε παιδιά και ενήλικες να βελτιώσουν την προσωπική τους στοματική υγεία.»
Η τερηδόνα είναι μια νόσος που εξελίσσεται ύπουλα και σταδιακά μπορεί να οδηγήσει σε κοιλότητες στο δόντι που θα χρειάζεται σφράγισμα ή και απώλεια του δοντιού. Εκτιμάται ότι η τερηδόνα προσβάλει το 60-90% των παιδιών σχολικής ηλικίας και σχεδόν το 100% των ενηλίκων παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, σχεδόν όλοι οι ενήλικες έχουν εμπειρίες τερηδόνας, με τα άτομα ηλικίας 35-44 ετών να έχουν χάσει κατά μέσο όρο 4 δόντια λόγω τερηδόνας και τα άτομα 65-74 ετών σε ποσοστό 35-40 % να έχουν ολικές οδοντοστοιχίες. Ανησυχητικό είναι επίσης το εύρημα ότι περίπου επτά στα δέκα παιδιά 12 ετών έχουν τερηδόνα. Τα καλά νέα είναι ότι οι τερηδονικές βλάβες στα αρχικά στάδια μπορούν να αναχαιτιστούν ή και να αναστραφούν.
Ο κ. Κωνσταντίνος Ουλής, Συντονιστής της Επιστημονικής Επιτροπής του Ελληνικού Παραρτήματος ACFF και Καθηγητής Παιδοδοντιατρικής της Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ ανέφερε ότι «Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας, οι ενήλικες 35-44 ετών έχουν κατά μέσο όρο 7 σφραγισμένα δόντια και 4 εξαχθέντα. Το πρόβλημα στους ανηλίκους είναι επίσης εξαιρετικά σοβαρό, καθώς στην ηλικία των 15 ετών το 67% έχει ήδη ιστορικό τερηδόνας. Μόνο το 16,8% του ελληνικού πληθυσμού γνωρίζει τις σωστές τακτικές πρόληψης, ενώ το 83,2% δεν γνωρίζει καθόλου ή έχει ανεπαρκείς γνώσεις για την πρόληψη της πάθησης».
Γνωρίζετε ότι:
Όσο περισσότερο εκθέτουμε τα δόντια μας στη ζάχαρη, τόσο περισσότερες βλάβες και κατά συνέπεια τερηδόνα μπορούμε να προκαλέσουμε. Ο ΠΟΥ προτείνει η ζάχαρη να μην ξεπερνά το 10% της ημερήσιας προσλαμβανόμενης ποσότητας. Για το μέσο ενήλικα με κανονικό βάρος, η συνιστώμενη μέγιστη ημερήσια ποσότητα ζάχαρης είναι 50 γρ. και η περιεκτικότητα σε ζάχαρη των ακόλουθων καθημερινών τροφών είναι:
• 1 ποτήρι χυμός πορτοκάλι έχει 48 γρ. ζάχαρης
• 2 μήλα έχουν 46 γρ. ζάχαρης
• 1 μικρό μπολ νιφάδων δημητριακών με γιαούρτι 0% λιπαρών περιέχει 50 γρ. ζάχαρης
• 1 κουτάκι αναψυκτικό τύπου Cola έχει 39 γρ. ζάχαρης
• 2 μπάρες δημητριακών έχουν περίπου 50 γρ. ζάχαρης
Οι 5 νέες, απλές συμβουλές από τον ACFF για την αντιμετώπιση της τερηδόνας
1. Σκεφτείτε πριν καταναλώσετε οτιδήποτε! Αναρωτηθείτε: «Μήπως έχω καταναλώσει περισσότερα από 50 γραμμάρια ζάχαρης σήμερα;»
2. Βουρτσίστε τα δόντια σας με οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο, τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα και πάντα μετά τη κατανάλωση ζάχαρης.
3. Βουρτσίστε τα δόντια σας με το σωστό τρόπο ώστε να αφαιρεθεί η μικροβιακή πλάκα –βεβαιωθείτε ότι το βούρτσισμα διαρκεί τουλάχιστον δύο λεπτά και ότι η οδοντόβουρτσα φτάνει ακόμη και στα πιο δύσκολα σημεία που βρίσκονται στο πίσω μέρος του στόματος
4. Συνειδητοποιήστε ότι τα δόντια σας έχουν ιδιαίτερη αξία και για τη γενική σας υγεία και αλλάξτε τον τρόπο που τα αντιμετωπίζετε –φανταστείτε ότι όπως αφιερώνεται χρόνο μπροστά στον καθρέφτη παρατηρώντας και φροντίζοντας το δέρμα και τα μαλλιά σας, το ίδιο μπορείτε και θα πρέπει να κάνετε και με τα δόντια σας
5. Φροντίστε τα δόντια σας πριν να είναι πολύ αργά! –ζητήστε από τον οδοντίατρό σας να εκτιμήσει και να σας ενημερώσει για τον κίνδυνο που έχετε να αναπτύξετε τερηδόνα, μάθετε πόσο συχνά θα πρέπει να τον επισκέπτεστε προληπτικά και πάρτε τα απαραίτητα μέτρα για να σταματήσετε την τερηδόνα, πριν αυτή εμφανιστεί
Παγκόσμια μελέτη-ορόσημο για την τερηδόνα που δημοσιεύθηκε, έδειξε ότι η επιβάρυνση που προκαλείται από τη μη αντιμετώπιση της τερηδόνας, μετατοπίζεται πλέον από την παιδική ηλικία στην ενήλικη ζωή. Μάλιστα, καταγράφηκε ότι άτομα που βρίσκονται στην ηλικία των 25 ετών διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης τερηδόνας, καθώς σε αυτήν την ηλικία συνηθίζουν να παραμελούν τη στοματική τους υγεία, αφού τα προηγούμενα χρόνια της ζωής τους δεν είχαν αποκτήσει την ανάλογη εκπαίδευση και δεν είχαν υιοθετήσει τις σωστές συνήθειες.
Για τον ACFF - Alliance for a Cavity-Free Future (Συμμαχία για ένα Μέλλον Χωρίς Τερηδόνα)
Ο φορέας Alliance for a Cavity-Free Future είναι μια παγκόσμια πρωτοβουλία ειδικών που ένωσαν τις δυνάμεις τους για να προωθήσουν δράσεις τόσο σε κλινικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο δημόσιας υγείας με σκοπό να σταματήσουν την εμφάνιση και την εξέλιξη της τερηδόνας και να επιτευχθεί ένα Μέλλον Χωρίς Τερηδόνα για όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Η παγκόσμια κίνηση Alliance for a Cavity-Free Future ξεκίνησε το 2010 και τον Ιούλιο του 2013 ανακοινώθηκε η λειτουργία του Ευρωπαϊκού παραρτήματος, ενώ τον Δεκέμβριο του 2013 ιδρύθηκε το Ελληνικο παράρτημα. Μέχρι στιγμής υπάρχουν παραρτήματα στην Κίνα, την Κολομβία, το Μεξικό, τη Βραζιλία, τη Βενεζουέλα, τη Νότιο Αφρική, την Ινδία, τις Φιλιππίνες, τη Μαλαισία, την Ρωσία, την Τουρκία, την Αυστραλία, την Πολωνία, την Τσεχία, τη Γαλλία και το Βέλγιο, και φυσικά στην Ελλάδα. Ο ACFF διεθνώς συνεργάζεται και υποστηρίζεται από το Global Child Dental Fund, το Kings College London και την Colgate.
Το Ελληνικό Παράρτημα του ACFF ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο 2013, με στόχο, μέσω της ανάληψης πρωτοβουλιών και δράσεων, να συμβάλει στη μείωση της τερηδόνας στη χώρα μας. Ο ACFF Ελλάς σχηματίστηκε με τη συμμετοχή και συνεργασία της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας, της Ελληνικής Παιδοδοντικής Εταιρείας, καθώς και καταξιωμένων εκπροσώπων της Οδοντιατρικής κοινότητας.
Στόχοι του πανευρωπαϊκού τμήματος του ACCF
Γενικός στόχος και αποστολή
• Κάθε παιδί που θα γεννιέται σε όλη την Ευρώπη από το 2026 και εφεξής θα πρέπει να μην παρουσιάζει τερηδονικές κοιλότητες καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του
Στόχος 1
Η διασφάλιση ότι η σωστή πρόληψη και αντιμετώπιση της τερηδόνας μπορεί να εφαρμοστεί σε όλη την Ευρώπη
Αυτό μπορεί να επιτευχτεί με:
Σύμπραξη με ένα ευρύ φάσμα εκπαιδευτικών φορέων και κλάδων υγείας σε όλη την Ευρώπη για να υιοθετηθεί η σωστή προσέγγιση και νοοτροπία της «τερηδόνας ως μίας συνεχούς διαδικασίας»
• Διευκόλυνση της εξάπλωσης του ευρωπαϊκού προγράμματος σπουδών για την τερηδόνα σε οδοντιατρικές σχολές σε όλη την Ευρώπη για να εξασφαλιστεί μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση για τη σημασία της πρόληψης και διαχείρισης της τερηδόνας στην επόμενη γενιά των ομάδων πληθυσμού, καθώς και στη συνεχιζόμενη εκπαίδευσή τους.
• Υποστήριξη μιας ενιαίας και εναρμονισμένης κεντρικής/βασικής αγωγής στοματικής υγείας με τη Βιωματική μάθηση για την τερηδόνα με τη στήριξη Παιδοδοντιάτρων σε νηπιαγωγεία και σχολεία.
• Στήριξη της προώθησης και της εφαρμογής ενός συστήματος διαχείρισης και κατάταξης της τερηδόνας για τους επαγγελματίες της οδοντιατρικής όπως το ICCMS
• Προώθηση και στήριξη Δημοσίων Προγραμμάτων Οδοντιατρικής ασφάλισης που θα υποστηρίζουν την πρόληψη και τον έλεγχο της τερηδόνας στα παιδιά και εφήβους.
Στόχος 2
Συνεργασία ώστε να επιτευχθεί μείωση των ανισοτήτων σχετικά με την τερηδόνα εντός και μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κρατών στο πλαίσιο της στοματικής και γενικής υγείας
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με:
• Διευκόλυνση της δημιουργίας και επικαιροποίησης ενός επιδημιολογικού χάρτη καταγραφής και διασποράς της τερηδόνας στην Ευρώπη
• Αναγνώριση και εφαρμογή των κατάλληλων μετρήσεων για την αξιολόγηση και παρακολούθηση της μείωσης των τερηδονικών ανισοτήτων και των σχετικών παραγόντων κινδύνου, χωρίς επιβάρυνση της υγείας
• Κατανόηση των ευρύτερων κοινωνικών παραγόντων που καθορίζουν τη σχέση μεταξύ της γενικής και στοματικής υγείας
• Ενημέρωση των αρμόδιων φορέων, ώστε να διευκολύνουν παρεμβάσεις για την προώθηση της πρόληψης και διαχείριση της τερηδόνας και να στηρίξουν την περιφερειακή εφαρμογή σε όλη την Ευρώπη που προάγουν την υγεία και αφορούν την πρόληψη, διαχείριση και υποστήριξη.
Διαβάστε ακόμη:
Οι μισοί κάτοικοι του πλανήτη έχουν τερηδόνα - Δείτε γιατί
