Σκληρός λειχήνας: Τα σημάδια στο δέρμα, αιτίες και θεραπεία

Η κατανόηση αυτής της κατάστασης είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της και την αναζήτηση της κατάλληλης θεραπείας.

Τι είναι ο σκληρός λειχήνας και ποια μέρη του σώματος μπορεί να επηρεάσει

Ο σκληρός (ή σκληρυντικός ή σκληροατροφικός) λειχήνας είναι μια σπάνια, μακροχρόνια διαταραχή, που προκαλεί λεπτές, λευκές κηλίδες στο δέρμα, οι οποίες μπορεί να γίνουν ουλές και να σπάσουν. Επηρεάζει συχνότερα τα γεννητικά όργανα και την περιοχή του πρωκτού, αλλά μπορεί επίσης να αναπτυχθεί στο άνω μέρος του σώματος, τους μαστούς και τα χέρια. Η ακριβής αιτία του σκληρού λειχήνα είναι άγνωστη, αλλά πιστεύεται ότι σχετίζεται με ένα υπερδραστήριο ανοσοποιητικό σύστημα ή ανισορροπία ορμονών. Η πάθηση είναι πιο διαδεδομένη στις γυναίκες, ιδιαίτερα στις μετεμμηνοπαυσιακές, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει άνδρες και παιδιά.

Σκληρός λειχήνας: Συμπτώματα

• Αλλαγές στο δέρμα: Λεπτές, λευκές κηλίδες δέρματος που είναι πιο λείες από το περιβάλλον δέρμα.
• Δυσφορία: Σοβαρός κνησμός, πόνος ή δυσφορία, ειδικά κατά τη σεξουαλική επαφή ή κατά την ούρηση.
• Φουσκάλες και αιμορραγία: Σε ορισμένες περιπτώσεις, το δέρμα μπορεί να εμφανίσει φουσκάλες, να κάνει ουλές ή να σχιστεί, οδηγώντας σε αιμορραγία.
• Πόνος: Επώδυνες κινήσεις του εντέρου, όταν η πάθηση επηρεάζει την περιοχή του πρωκτού.
• Ουλές: Με την πάροδο του χρόνου, το προσβεβλημένο δέρμα μπορεί να ουλώσει και να πυκνώσει, προκαλώντας σύσφιξη και συρρίκνωση της γεννητικής περιοχής.

Σκληρός λειχήνας: Αιτίες

• Ανοσοποιητικό σύστημα: Μια υπερδραστήρια ανοσοαπόκριση μπορεί να στοχεύσει το δέρμα, οδηγώντας στα συμπτώματα του σκληρού λειχήνα.
• Ορμονική ανισορροπία: Ορμονικοί παράγοντες, ιδιαίτερα μια ανεπάρκεια σε ορμόνες του φύλου όπως τα οιστρογόνα, μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη σκληρυντικού λειχήνα.
• Γενετική προδιάθεση: Μπορεί να υπάρχει μια κληρονομική διάσταση στη νόσο, καθώς ο σκληρός λειχήνας εμφανίζεται μερικές φορές σε μέλη της ίδιας οικογένειας.
• Τραυματισμός ή τραύμα: Μικρός τραυματισμός ή επαναλαμβανόμενο τραύμα στην πληγείσα περιοχή μπορεί να προκαλέσει την πάθηση.

Σκληρός λειχήνας: Θεραπείες

• Τοπικά στεροειδή: Οι κρέμες ή αλοιφές κορτικοστεροειδών υψηλής ισχύος είναι η κύρια θεραπεία για την μείωση της φλεγμονής και την πρόληψη περαιτέρω δερματικών αλλαγών.
• Φάρμακα που ρυθμίζουν το ανοσοποιητικό: Σε περιπτώσεις όπου τα στεροειδή είναι αναποτελεσματικά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν φάρμακα, που ρυθμίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, όπως η tacrolimus ή η pimecrolimus.
• Χειρουργική επέμβαση: Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση ουλώδους ιστού ή για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Αυτό συνήθως επιλέγεται, όταν ο σκληρός λειχήνας επηρεάζει σοβαρά την ακροποσθία στο πέος, απαιτώντας μερικές φορές περιτομή.
• Φωτοθεραπεία: Η φωτοθεραπεία με χρήση υπεριώδους φωτός μπορεί να είναι ευεργετική για ορισμένους ασθενείς, ειδικά όταν άλλες θεραπείες αποτύχουν.

Σκληρός λειχήνας: Πρόληψη και διαχείριση

• Τακτικοί έλεγχοι: Τακτική εξέταση παρακολούθηση από δερματολόγο είναι απαραίτητες για την προσαρμογή της θεραπείας όπως απαιτείται ανάλογα με την πορεία της νόσου.
• Απαλή φροντίδα του δέρματος: Η χρήση ήπιων σαπουνιών και η αποφυγή ερεθιστικών μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων. Είναι επίσης σημαντικό να διατηρείτε την πληγείσα περιοχή καθαρή και στεγνή.
• Υγιεινός τρόπος ζωής: Η διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής με μια ισορροπημένη διατροφή και σωστή ενυδάτωση μπορεί να υποστηρίξει τη συνολική υγεία του δέρματος.
• Αποφυγή τραύματος: Ελαχιστοποίηση της τριβής και του τραύματος στις πληγείσες περιοχές φορώντας φαρδιά ρούχα και αποφεύγοντας δραστηριότητες που μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμό.

Πηγές: clevelandclinic.org, webmd.com, yalemedicine.org