ΥΓΕΙΑ

Όλα τα προϊόντα σπρέι στο σπίτι έχουν έναν άγνωστο κίνδυνο υγείας

Μιχάλης Θερμόπουλος

Την επόμενη φορά που θα ψεκάσετε ένα απολυμαντικό στο σπίτι, ίσως πρέπει να αναλογιστείτε το πόσο συμβάλλετε στην ατμοσφαιρική ρύπανση του χώρου.

Όλα τα προϊόντα σπρέι στο σπίτι έχουν έναν άγνωστο κίνδυνο υγείας
Bigstock

Μια νέα μελέτη έδειξε ότι κοινά προϊόντα οικιακής χρήσης με δυνατότητα ψεκασμού απελευθερώνουν νανοσωματίδια: κόκκους υλικού τόσο μικροί ώστε είναι αόρατοι στο ανθρώπινο μάτι.

Επιπλέον, απλώς και μόνο περπατώντας στη συνέχεια στο ίδιο δωμάτιο ανασηκώνετε και ανακατεύετε εκ νέου αυτά τα δυνητικά επιβλαβή σωματίδια, τα οποία και εισπνέετε (ιδίως τα μικρά παιδιά).

Τα νανοσωματίδια κυμαίνονται από 1 έως 100 νανόμετρα. Ένα νανόμετρο είναι ένα δισεκατομμυριοστό του μέτρου. Το ανθρώπινο μάτι μπορεί να δει μόνο σωματίδια μεγαλύτερα από περίπου 50.000 νανόμετρα. Για παράδειγμα, το πάχος ενός κοινού φύλλου χαρτιού γραφείου είναι 100.000 νανόμετρα.

Όταν χρησιμοποιείτε οικιακά σπρέι, όπως απολυμαντικά, καθαριστικά, αντηλιακά, σπρέι μαλλιών, καλλυντικά κλπ, οι συγγραφείς της μελέτης υποστηρίζουν ότι τα υπολειμματικά νανοσωματίδια κολλάνε στις ίνες του χαλιού και στο δάπεδο. Επίσης αιωρούνται 1 με 1,5 μέτρα στον αέρα. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά θα είναι πιο πιθανό να εισπνεύσουν νανοσωματίδια, αφού η μύτη τους είναι πιο κοντά στο πάτωμα.

“Εάν ένας ενήλικας περπατά σε ένα δωμάτιο και πατήσει μερικά από αυτά τα σωματίδια, ανακαλύψαμε ότι αυτά θα αιωρηθούν εκ νέου στον αέρα και θα ανέβουν τόσο ψηλά όσο η ζώνη αναπνοής αυτού του ατόμου”, λέει ο Gediminas Mainelis, καθηγητής στο τμήμα περιβαλλοντικής επιστήμης στο Rutgers School of Environmental and Biological Sciences στο Νιου Τζέρσεϊ.

Τα νανοσωματίδια περιέχουν συχνά ασήμι, χαλκό ή ψευδάργυρο. Τις τελευταίες δεκαετίες, ολοένα και περισσότερες βιομηχανίες χρησιμοποιούν νανοσωματίδια σε προϊόντα οικιακής χρήσης, επειδή παρουσιάζουν ασυνήθιστες ιδιότητες, όταν χειρίζονται σε μικροσκοπικό επίπεδο. Για παράδειγμα, ορισμένα νανοσωματίδια έχουν ισχυρές μαγνητικές ιδιότητες σε σύγκριση με άλλες μορφές ή μεγέθη των ίδιων υλικών. Επιπλέον, ορισμένα νανοσωματίδια επάγουν θερμότητα ή ηλεκτρισμό πιο αποτελεσματικά, ενώ άλλα αντανακλούν το φως ή αλλάζουν χρώμα.

Υπάρχει περιορισμένη έρευνα σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία από την έκθεση σε νανοσωματίδια. Προηγούμενη έρευνα έδειξε ότι τα σωματίδια ρύπων που κολλούν στα δάπεδα θα μπορούσαν να μεταφερθούν ξανά στον αέρα καθώς οι άνθρωποι αρχίζουν να περπατούν στον χώρο. Ωστόσο, πριν από την τελευταία μελέτη, ήταν άγνωστο εάν αυτό ίσχυε και για τα απλά σπρέι με δυνατότητα νανοτεχνολογίας.

Οι ερευνητές δημιούργησαν έναν κλειστό, ελεγχόμενο με αέρα θάλαμο εργαστηρίου που είχε μοκέτα και πλαστικό δάπεδο. Χρησιμοποιώντας προστατευτικές στολές και αναπνευστήρες, η ομάδα περπάτησε κατά μήκος της επιφάνειας αφότου πρώτα ψέκασε στον αέρα 7 προϊόντα που περιείχαν νανοσωματίδια αργύρου, ψευδάργυρου και χαλκού. Ένα μικρό ρομπότ προσομοίωσε τις ενέργειες ενός παιδιού που κινείται κατά μήκος των επιφανειών του δαπέδου.

Όταν τα προϊόντα ψεκάστηκαν στον αέρα, τα παιδιά διαπιστώθηκε ότι είχαν μεγαλύτερη έκθεση σε συγκεντρώσεις σωματιδίων σε σχέση με τους ενήλικες. Επίσης, κινδύνευαν περισσότερο να εκτεθούν σε σωματίδια κολλημένα στα χαλιά παρά σε πλαστικές επιφάνειες. Οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η συγκέντρωση των σωματιδίων που επαν-αιωρούνται στον αέρα εξαρτιόταν από το εκάστοτε προϊόν.

“Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη γνώση για να ελαχιστοποιήσουμε την έκθεσή μας, σε αυτήν την περίπτωση σε διάφορα νανοϋλικά. Συνολικά, αυτή η εργασία θα μπορούσε να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τις προκύπτουσες εκθέσεις και να υποστηρίξουμε μελλοντικές μελέτες για την μείωση της ανθρώπινης έκθεσης σε δυνητικώς επικίνδυνα νανοσωματίδια”,κατέληξε ο Mainelis.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science of The Total Environment.

Πηγή: studyfinds.org