Γιατί το τρέξιμο φέρνει ευφορία: Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο

Τι το προκαλεί όμως; Και αν δεν το έχετε νιώσει ποτέ, υπάρχει ακόμα ελπίδα να το νιώσετε στο μέλλον;

Τι είναι το runner's high

Runner's high είναι ο όρος που δίνεται σε ένα αίσθημα ευφορίας που προκαλείται από μια περίοδο άσκησης. Αν και οι δρομείς μιλούν γι' αυτό ιδιαίτερα συχνά, διάφορες άλλες καρδιοτονωτικές ασκήσεις μπορεί να έχουν την ίδια επίδραση, όπως η ποδηλασία και η κωπηλασία.

Για όσους το βιώνουν, η "ευφορία του δρομέα" ξεκινά συνήθως από 30 λεπτά έως 1 ώρα αφότου έχουν ξεκινήσει το τρέξιμο, αλλά αυτό μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τα επίπεδα φυσικής κατάστασης του καθενός. Κάποιες έρευνες έχουν μάλιστα προτείνει ότι αυτό το συναίσθημα είναι τόσο ικανοποιητικό, ώστε γι' αυτό οι άνθρωποι εξελίχθηκαν εξαρχής για να παίρνουν οφέλη από την σωματική δράση.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να πούμε ότι αυτό δεν είναι καθολικό φαινόμενο, ακόμη και μεταξύ πολύ έμπειρων δρομέων. “Πράγματι, πολλοί δρομείς αποστάσεων αισθάνονται απλώς εξάντληση ή ακόμα και ναυτία στο τέλος ενός μεγάλου αγώνα, σίγουρα όχι ευτυχισμένοι”, δήλωσε ο καθηγητής νευροεπιστήμης, δρ. David J. Linden, του νοσοκομείου Johns Hopkins.

Τι προκαλεί την αίσθηση ευφορίας στο τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων

Πολλοί θα σας πουν με σιγουριά ότι “έχει να κάνει με τις ενδορφίνες”. Αλλά ο δρ. Linden εξήγησε ότι αυτό είναι πιθανώς μια εσφαλμένη αντίληψη, καθώς οι ενδορφίνες δεν μπορούν να διαπεράσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό. Αν και αυτές οι λεγόμενες “ορμόνες της ευτυχίας” σίγουρα απελευθερώνονται ως απόκριση στην άσκηση, οι νευροεπιστήμονες γνωρίζουν εδώ και χρόνια ότι είναι απίθανο να είναι οι πραγματικοί υπεύθυνοι της ευφορίας που προκαλείται από την άσκηση.

Αντίθετα, πιο πρόσφατη έρευνα δείχνει ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα: τα ενδοκανναβινοειδή. Πρόκειται για χημικές ουσίες που παράγει το ίδιο το σώμα και αποτελούν μια παραλλαγή των γνωστών ενώσεων CBD και THC από το φυτό της κάνναβης! Σύμφωνα με έρευνες, τα ενδοκανναβινοειδή μας ηρεμούν και να μας βοηθούν να καταπολεμήσουμε το στρες.

Μια μελέτη του 2021 έδειξε ότι ο αποκλεισμός των υποδοχέων οπιοειδών (οι υποδοχείς με τους οποίους συνδέονται οι ενδορφίνες), χρησιμοποιώντας το φάρμακο ναλτρεξόνη, δεν εμπόδισε τους συμμετέχοντες να αισθάνονται ευφορία μετά την προπόνηση. Αυτό έδειξε ότι κάτι άλλο εκτός πέρα τις ενδορφίνες πρέπει να έπαιζε ρόλο και οι ερευνητές πρότειναν ότι τα ενδοκανναβινοειδή θα μπορούσαν να είναι η απάντηση.

Περαιτέρω έρευνα έχει συγκεντρώσει όσα γνωρίζουμε για την απελευθέρωση ενδοκανναβινοειδών ως απόκριση σε διαφορετικούς τύπους άσκησης. Μια μετα-ανάλυση του 2022 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η οξεία άσκηση ενισχύει σταθερά τα επίπεδα ενδοκανναβινοειδών και ότι η μέτρια δραστηριότητα είναι πιο αποτελεσματική από τις προπονήσεις χαμηλότερης έντασης.

Οι ειδικοί φαίνεται να συμφωνούν ότι τα ενδοκανναβινοειδή είναι ένας πολύ πιο πολλά υποσχόμενος υποψήφιος από τις ενδορφίνες, αλλά ότι απαιτούνται πολλές περισσότερες μελέτες για να διαπιστωθεί τι ακριβώς συμβαίνει.

Πώς πετυχαίνει κανείς να νιώσει ευφορία από το τρέξιμο

Μιλώντας στο Runner's World, ο καθηγητής βιολογικών επιστημών, David Raichlen, πρότεινε ότι είναι καλύτερο να ρυθμίσετε την ένταση της προπόνησής σας στο 70-85% του μέγιστου καρδιακού σας παλμού, εάν θέλετε να ενισχύσετε την παραγωγή ενδοκανναβινοειδών. Μπορείτε να το υπολογίσετε με βάση την ηλικία σας:

Για να υπολογίσετε τον μέγιστο καρδιακό ρυθμό που σχετίζεται με την ηλικία, αφαιρέστε την ηλικία σας από το 220. Για παράδειγμα, για ένα άτομο 35 ετών, ο εκτιμώμενος μέγιστος καρδιακός ρυθμός που σχετίζεται με την ηλικία θα υπολογιστεί ως 220 – 35 έτη = 185 παλμοί ανά λεπτό (bpm).

Από την έρευνά τους σχετικά με το γιατί η ευφορία από το τρέξιμο φαίνεται τόσο άπιαστο... όνειρο για μερικούς ανθρώπους, ο Steven Hicks, αναπληρωτής καθηγητής στο Penn State, πρόσθεσε ότι αξίζει να δοκιμάστε να τρέχετε διαφορετικές αποστάσεις ή να βάζετε διαστήματα σπριντ στην προπόνησή σας, για να μην αισθάνεστε ότι η όλη άσκηση είναι μια ρουτίνα.

Αλλά μερικοί άνθρωποι απλά δεν θα καταφέρουν ποτέ να βιώσουν το λεγόμενο runner's high. Θα εξακολουθείτε φυσικά να απολαμβάνετε όλα τα οφέλη της τακτικής άσκησης, ακόμα κι αν εκείνη τη στιγμή αισθάνεστε μόνο την εξάντληση.

“Η άσκηση είναι το καλύτερο πράγμα που μπορεί να κάνει κανείς για να επιβραδύνει τη γνωστική έκπτωση, που συνοδεύει τη φυσιολογική γήρανση”, είπε ο Linden. Θα βοηθήσετε επίσης την καρδιά σας και θα μειώσετε τον κίνδυνο διαφόρων ασθενειών.

Εάν σκέφτεστε να κάνετε τακτική άσκηση μετά από ένα μεγάλο διάλειμμα, είναι σώφρον να ξεκινήσετε αργά και να συμβουλευτείτε πρώτα τον γιατρό σας.

Πηγή: iflscience.com