ΥΓΕΙΑ

Ετεροχρωμία: Γιατί κάποιοι να έχουν διαφορετικό χρώμα ίριδας σε κάθε μάτι

Μιχάλης Θερμόπουλος

Στα θηλαστικά και στα πτηνά, η ίριδα είναι μια λεπτή, δακτυλιοειδής δομή στο μάτι που περιέχει τους μύες που ελέγχουν την κόρη.

Ετεροχρωμία: Γιατί κάποιοι να έχουν διαφορετικό χρώμα ίριδας σε κάθε μάτι
Bigstock

Μπορεί να έχει ένα από τα εξής 6 χρώματα: καφέ, μπλε, πορτοκαλί, φουντουκί, πράσινο ή γκρι.

Περίπου το 70-80% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει καφέ ή σκούρες ίριδες, καθιστώντας το καφέ το πιο κοινό χρώμα ματιών. Στις περισσότερες περιπτώσεις και τα δύο μάτια έχουν το ίδιο χρώμα ίριδας, αλλά μερικοί άνθρωποι έχουν ετεροχρωμία: το ένα μάτι έχει εντελώς διαφορετικό χρώμα από το άλλο.

Τι είναι η ετεροχρωμία

Η ετεροχρωμία είναι μια σπάνια πάθηση κατά την οποία ένα άτομο έχει δύο διαφορετικού χρώματος ίριδες. Εκτός από τα μάτια η ετεροχρωμία μπορεί να αναφέρεται και σε παραλλαγές χρώματος μαλλιών ή δέρματος.

Η χρωματική παραλλαγή της ίριδας μπορεί να εμφανιστεί σε 3 διαφορετικά οπτικά μοτίβα:

  1. Στην πλήρη ετεροχρωμία (heterochromia iridium), το ένα μάτι έχει εντελώς διαφορετικό χρώμα από το άλλο.
  2. Υπάρχει επίσης η τομεακή ή μερική ετεροχρωμία (heterochromia iridis), όπου η μία ίριδα έχει ένα τμήμα που έχει διαφορετικό χρώμα από τα υπόλοιπα.
  3. Τέλος, υπάρχει η κεντρική ετεροχρωμία, όπου η μία ίριδα έχει έναν εσωτερικό δακτύλιο που έχει διαφορετικό χρώμα από τους υπόλοιπους.

Λόγω της αναπαραγωγής μεταξύ μελών της ίδιας οικογένειας (ενδογαμία), η ετεροχρωμία είναι αρκετά συχνή σε άλογα, γάτες, σκύλους και βοοειδή. Μερικές ράτσες σκύλων που είναι γνωστό ότι έχουν αυτή την πάθηση είναι τα αυστραλιανά τσοπανόσκυλα και τα σκυλιά Δαλματίας. Η ετεροχρωμία των ματιών είναι ασυνήθιστη στους ανθρώπους, επηρεάζοντας μόνο το 1% παγκοσμίως.

Εάν ένα βρέφος διαπιστωθεί ότι έχει ετεροχρωμία, πρέπει να εξεταστεί από οφθαλμίατρο, ο οποίος θα επιβεβαιώσει την εμφάνιση της χρωματικής παραλλαγής και θα αναζητήσει τυχόν υποκείμενα αίτια. Εάν η ετεροχρωμία αποκτηθεί αργότερα στη ζωή, πρέπει να γίνει λεπτομερής οφθαλμολογική εξέταση για να αναπτυχθεί κάποιο σχέδιο θεραπείας αν κριθεί απαραίτητο.

Ετεροχρωμία: Αίτια

Μια αβλαβής γενετική μετάλλαξη προκαλεί συχνά τη διακύμανση στο χρώμα των ματιών. Μπορεί επίσης να οφείλεται σε συγγενείς και επίκτητες παθήσεις, τραυματισμό των ματιών και μερικές οφθαλμικές σταγόνες. Ένας οφθαλμίατρος μπορεί να διαγνώσει ή να αποκλείσει τις υποκείμενες αιτίες.

Μεμονωμένες γενετικές μεταλλάξεις που προκαλούν ετεροχρωμία επηρεάζουν τα γονίδια που δίνουν εντολή στο σώμα να παράγει, να μεταφέρει και να αποθηκεύει μελανίνη. Η μελανίνη είναι μια φυσική χρωστική ουσία που δίνει χρώμα στα μάτια και σε άλλα μέρη του σώματος.

Μερικοί γεννιούνται με μεταλλάξεις που επηρεάζουν το χρώμα των ματιών. Για άλλους, η μετάλλαξη κληρονομήθηκε ως αυτοσωμικό κυρίαρχο χαρακτηριστικό. Είτε έτσι είτε αλλιώς, οι γενετικές παραλλαγές δεν προκαλούν άλλα συμπτώματα.

Η παραγωγή μελανίνης μπορεί επίσης να επηρεαστεί από καταστάσεις που βλάπτουν τα μελανοκύτταρα, όπως το σύνδρομο Horner. Μερικά βρέφη γεννιούνται με αυτήν την πάθηση, ενώ κάποιοι ενήλικες την αναπτύσσουν αργότερα.

Άλλες αιτίες αλλαγής του χρώματος των ματιών περιλαμβάνουν αιμορραγία, ξένα αντικείμενα στο μάτι, γλαύκωμα, τραυματισμό ή ήπια φλεγμονή. Η νευροϊνωμάτωση και το σύνδρομο Waardenburg είναι επίσης σχετικές παθήσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αλλαγή χρώματος στο ένα μάτι.

Πηγή: sciencetimes.com