Αφασία: Αιτίες, συμπτώματα και τρόποι αντιμετώπισης
Η αφασία αποτελεί σύμπτωμα και όχι πάθηση και είναι μια κατάσταση που μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα επικοινωνίας δηλαδή την ομιλία, τη γραφή και την κατανόηση της γλώσσας, δεν επηρεάζει όμως τη νοημοσύνη.
Η αφασία μπορεί να επιδεινώνεται με βραδύ ρυθμό ή να είναι παροδική.
Αιτίες
Η αφασία συνήθως οφείλεται σε εγκεφαλικό επεισόδιο, κάποιο τραυματισμό στο κεφάλι, νευροεκφυλιστικές παθήσεις, λοιμώξεις του κεντρικού νευρικού συστήματος, ημικρανία με αύρα, επιληψία.
Τύποι Αφασίας
- Αφασία εκπομπής – έκφρασης του λόγου (Broca’s): Οι πάσχοντες μπορούν να κατανοήσουν τι τους λένε αλλά δεν μπορούν να εκφραστούν με τρόπο κατανοητό, χρησιμοποιούν σύντομες προτάσεις παραλείποντας λέξεις. Ο τύπος αυτός της αφασίας μπορεί να συνοδεύεται από παράλυση ή αδυναμία στη δεξιά πλευρά του σώματος.
- Αφασία πρόσληψης – κατανόησης του λόγου (Wernicke): Οι ασθενείς μιλούν με μεγάλες, σύνθετες προτάσεις που δεν έχουν νόημα ή περιλαμβάνουν μη αναγνωρίσιμες, λανθασμένες ή περιττές λέξεις. Συνήθως δεν συνειδητοποιούν ότι δεν είναι κατανοητοί από τους άλλους.
- Ολική αφασία (Dejerine): Εμφανίζεται με φτωχή κατανόηση του λόγου, δυσκολία στον σχηματισμό λέξεων και προτάσεων, προσδίδοντας στο άτομο σοβαρή αναπηρία στην επικοινωνία.
- Ανομική αφασία: Είναι η ηπιότερη μορφή αφασίας και εκφράζεται με αδυναμία ανεύρεσης των κατάλληλων λέξεων, οπότε συχνά χρησιμοποιείται περιφραστικός ή επεξηγηματικός λόγος για να δοθεί το ακριβές νόημα του λόγου.
Συμπτώματα
- Ομιλία με σύντομες ή ημιτελείς προτάσεις
- Προτάσεις χωρίς νόημα
- Αντικατάσταση λέξεων ή ήχων με άλλους
- Προφορά αγνώριστων λέξεων
- Αδυναμία παρακολούθησης συζήτησης άλλων
- Γραφή προτάσεων δίχως νόημα
Πρακτικές συμβουλές για τα άτομα με αφασία
- Να έχετε μαζί σας μια κάρτα που να εξηγεί ότι έχετε αφασία και τι είναι η αφασία
- Να έχετε ταυτότητα και στοιχεία επικοινωνίας
- Να έχετε μαζί σας μολύβι και χαρτί
- Χρησιμοποιείστε σχέδια, διαγράμματα ή φωτογραφίες
- Χρησιμοποιείστε χειρονομίες ή δείξτε αντικείμενα
Συμβουλές για τον κοινωνικό περίγυρο
- Μιλήστε αργά και καθαρά
- Διατηρείστε βλεμματική επαφή κατά τη διάρκεια της συνομιλίας
- Μειώστε το θόρυβο του περιβάλλοντος προτού μιλήσετε στο άτομο με αφασία
- Χρησιμοποιείστε απλές λέξεις και εκφράσεις
- Προσπαθήστε να απευθύνετε ερωτήσεις που απαντώνται με ένα «ναι» ή «όχι»
- Υποστηρίξτε το λόγο με φωτογραφίες, σχήματα, χειρονομίες κλπ.
- Να είστε υπομονετικοί και να θυμάστε ότι η αφασία δεν είναι διαταραχή της νοημοσύνης