Δάγκειος πυρετός: Εντόπισαν πρώιμα σημάδια στα παιδιά
Ερευνητές από το UNSW του Σίδνεϊ και το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ έδειξαν ότι ο ιός του δάγκειου πυρετού μπορεί να διαταράξει το ανοσοποιητικό σύστημα στα παιδιά, οδηγώντας σε πιο σοβαρή ασθένεια.
Αυτές οι αλλαγές στο ανοσοποιητικό σύστημα, που αναφέρονται ως “ανοσολογική σύγχυση”, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση ασθενών σε κίνδυνο και να στοχευθούν με θεραπευτικά μέσα.
Τα αποτελέσματα σχετικής μελέτης δημοσιεύτηκαν στο Nature Immunology.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από τον ιό του δάγκειου πυρετού δεν έχουν συμπτώματα ή πυρετό που περνά γρήγορα. Ωστόσο, το 5% των ανθρώπων εξελίσσεται σε σοβαρό δάγκειο πυρετό, που μπορεί να σημαίνει ανεπάρκεια οργάνων και ακόμη και θάνατο εντός ημερών από την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Ο κίνδυνος είναι ιδιαίτερα υψηλός για τα παιδιά, που παρουσιάζουν τις πιο σοβαρές αντιδράσεις στον ιό του δάγκειου πυρετού.
Μέχρι τώρα, υπήρχε ελάχιστη κατανόηση του γιατί ορισμένοι ασθενείς έχουν ήπιο δάγκειο πυρετό, ενώ άλλοι υποφέρουν από σοβαρή ασθένεια.
“Αυτή η μελέτη έχει να κάνει με την προσπάθεια να κατανοήσουμε τι πάει στραβά”, είπε ο συν-επικεφαλής συγγραφέας δρ. Fabio Zanini, ο οποίος ηγείται του Fabilab στο UNSW Medicine & Health. "Τι συμβαίνει στο ανοσοποιητικό σύστημα αυτών των παιδιών που δεν ανταποκρίνονται καλά στην μόλυνση";
Αύξηση του κινδύνου δάγκειου πυρετού
Ο ιός του δάγκειου πυρετού, ο οποίος μεταδίδεται από τα κουνούπια (το κύριο κουνούπι φορέας ονομάζεται Aedes aegypti), μολύνει περίπου 400 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. Τα άτομα με δάγκειο πυρετό γεμίζουν τα νοσοκομεία κατά τη διάρκεια της υγρής περιόδου στην τροπική Αφρική, την Ασία και τη Νότια Αμερική, όπου η ασθένεια είναι ενδημική.
Δεν υπάρχει αντιική θεραπεία που να περιορίζει την εξέλιξη του ασθενούς σε σοβαρό δάγκειο πυρετό.
Διεπιστημονική μελέτη
Γι' αυτήν την μελέτη, οι ερευνητές εστίασαν στα παιδιά επειδή διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρού δάγκειου πυρετού. Οι συμμετέχοντες στην μελέτη ήταν 19 παιδιά από την Κολομβία που παρουσιάστηκαν σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης με μόλυνση από τον ιό του δάγκειου πυρετού στα αρχικά του στάδια. Περίπου τα μισά από αυτά τα παιδιά ανέπτυξαν σοβαρή ασθένεια.
Τέσσερα υγιή παιδιά που παρουσιάστηκαν για συνήθεις ελέγχους ή προαιρετικές διαδικασίες συμπεριλήφθηκαν ως ομάδα ελέγχου.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα αίματος που ελήφθησαν από τα παιδιά την πρώτη ημέρα που παρουσίασαν δάγκειο πυρετό. Χρησιμοποίησαν μια τεχνική που ονομάζεται αλληλουχία μονοκυτταρικού RNA, η οποία τους επέτρεψε να μελετήσουν μεμονωμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος στο αίμα και πώς συμπεριφέρονταν τα κύτταρα.
“Το ερώτημα ήταν: εάν πάρουμε δείγματα αίματος από ασθενείς την πρώτη μέρα που θα εμφανιστούν στο νοσοκομείο και χρησιμοποιήσουμε τις πιο προηγμένες τεχνολογίες και τους πιο εξελιγμένους υπολογιστικούς αλγόριθμους, μπορούμε να δούμε πρώιμα σημάδια εξέλιξης σε σοβαρό δάγκειο πυρετό;” είπε ο δρ. Zanini.
Ο δάγκειος πυρετός προκαλεί ανοσολογική σύγχυση στα παιδιά
Στα παιδιά που ανέπτυξαν σοβαρή νόσο δάγκειου πυρετού, οι ερευνητές εντόπισαν τρεις κύριες αλλαγές στα κύτταρα του ανοσοποιητικού στο αίμα τους:
- Πρώτον, διαπίστωσαν ότι τα κύτταρα αντιγόνου συμπεριφέρονταν διαφορετικά. Κανονικά, τα κύτταρα αντιγόνου προσλαμβάνουν σωματίδια του ιού του δάγκειου πυρετού, τα κόβουν σε μικρότερα κομμάτια και δείχνουν αυτά τα θραύσματα του ιού στο υπόλοιπο σώμα ως προειδοποίηση μόλυνσης.
- Δεύτερον, τα Β κύτταρα μολύνθηκαν έντονα από τον ιό του δάγκειου πυρετού και είχαν μειωμένη ικανότητα παραγωγής αντισωμάτων, τα οποία είναι ένα από τα κύρια όπλα του ανοσοποιητικού συστήματος για την καταπολέμηση των λοιμώξεων.
- “Το τρίτο στοιχείο του παζλ είναι ότι ορισμένα κύτταρα που ονομάζονται 'φυσικοί φονιάδες' (natural killer cells), και τα Τ-κύτταρα που τα συνοδεύουν, φαίνεται να βρίσκονται σε μια περίεργη κατάσταση ηρεμίας ή εξάντλησης”, λέει ο δρ. Zanini.
“Περιμέναμε ότι θα είναι μηχανές εξόντωσης των ιών. Αντίθετα, μεταμορφώνονται σε παρατηρητές που απλά παρακολουθούν τη δράση και αναρωτιούνται αν πρέπει να κάνουν κάτι ή όχι".
Αυτή η σύγχυση του ανοσοποιητικού σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού δεν το προστατεύει από τον ιό όπως θα έκανε συνήθως, οδηγώντας σε σοβαρό δάγκειο πυρετό.
Η σημασία των έγκαιρων προειδοποιητικών συμπτωμάτων
Κατανοώντας το τι πάει στραβά νωρίς στη μόλυνση από τον ιό του δάγκειου πυρετού, μπορούμε να σχεδιάσουμε διαγνωστικά τεστ για να εντοπίσουμε ποιοι ασθενείς διατρέχουν κίνδυνο σοβαρής νόσου.
“Οι τρέχουσες μέθοδοι για την πρόβλεψη των ασθενών που θα εξελιχθούν σε σοβαρό δάγκειο πυρετό βασίζονται σε κλινικές παραμέτρους που εμφανίζονται αργά στην πορεία της νόσου”, λέει η συν-συγγραφέας δρ. Yike Xie, η οποία ολοκλήρωσε το διδακτορικό της. στο UNSW Medicine & Health, τώρα εργάζεται στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ και στην AstraZeneca.
"Αυτές οι μέθοδοι δεν είναι ευαίσθητες και συγκεκριμένες. Οι γιατροί πρέπει να κρατούν τους περισσότερους συμπτωματικούς ασθενείς στο νοσοκομείο και να παρακολουθούν την μετέπειτα εξέλιξη της νόσου, η οποία χρησιμοποιεί πολλούς ιατρικούς πόρους και οδηγεί σε σπατάλη".
Οι αλλαγές στο ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών θα μπορούσαν επίσης να στοχευθούν με θεραπευτικά μέσα για την πρόληψη της εξέλιξης σε σοβαρό δάγκειο πυρετό. Για παράδειγμα, οι κλινικοί γιατροί θα μπορούσαν να συνταγογραφήσουν ένα φάρμακο που θα επανενεργοποιεί τα κύτταρα-φονιάδες και τα Τ κύτταρα για την καταπολέμηση της λοίμωξης.
Ήδη, οι ερευνητές συνεχίζουν την εργασία τους για να κατανοήσουν καλύτερα τη σχέση μεταξύ της ανοσολογικής σύγχυσης και του σοβαρού δάγκειου πυρετού, χρησιμοποιώντας την αλληλουχία μονοκυτταρικού RNA και άλλες προηγμένες αναλυτικές τεχνικές.
"Αυτό είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πόσο σημαντικό είναι να πείσουμε επιστήμονες με διαφορετικό υπόβαθρο να συνεργαστούν σε μια ομαδική προσπάθεια. Είναι η ομαδική εργασία που κάνει την επιστήμη να αναδειχθεί", λέει ο δρ. Zanini.
