Φοράτε φακούς επαφής; Θα μπορούσατε να αντιμετωπίσετε απώλεια όρασης, σύμφωνα με μελέτη

Οι ιδανικοί φακοί επαφής είναι αυτοί που διασφαλίζουν στον χρήστη άριστη ποιότητα όρασης ενώ θα πρέπει να είναι συμβατοί με την οφθαλμική επιφάνεια προσφέροντας άνεση στο χρήση για τουλάχιστον 8 ώρες συνεχούς χρήσης. Οι μαλακοί φακοί επαφής κατασκευάζονται από πολυμερή υδρογέλη ή από έναν συνδυασμό υδρογέλης-σιλικόνης.

Οι ημίσκληροι φακοί επαφής κατασκευάζονται από πλαστικό, σιλικόνη και φλουοροπολυμερή ενώ έχουν υψηλή διαπερατότητα οξυγόνου και χαμηλή περιεκτικότητα σε νερό.

Οι σκληρικοί φακοί επαφής κατασκευάζονται από ειδικά υλικά (PMMA, σιλικόνη) και εφαρμόζουν στο σκληρό χιτώνα του ματιού καλύπτοντας εξολοκλήρου τον κερατοειδή.

Τέλος, οι υβριδικοί φακοί επαφής συνδυάζουν κεντρικό σκληρό αεροδιαπερατό τμήμα (RGP) με μαλακή (soft skirt) περιφέρεια.

Τα προβλήματα που προκαλούν οι φακοί επαφής

Οι επιπλοκές που προκαλούνται από τη χρήση φακών επαφής συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων, των τεχνικών προβλημάτων τοποθέτησής τους, των πιθανών αλλεργιών, της έλλειψης επαρκούς οξυγόνωσης των οφθαλμών και της αύξησης της ενδοφθάλμιας πίεσης μπορούν να προκαλέσουν μη αναστρέψιμη βλάβη στην όραση, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύθηκε στο εβραϊκό περιοδικό του Ιατρικού Συλλόγου του Ισραήλ, Harefuah (θεραπεία).

Οι έφηβοι ηλικίας 15 έως 19 ετών αποτελούν την ομάδα υψηλού κινδύνου, καθώς οι νεότεροι σε ηλικία συνήθως επιβλέπονται πιο επισταμένα από τους γονείς τους. Στον αντίποδα -στην εφηβεία- τα παιδιά τείνουν να μην τηρούν τους κανόνες υγιεινής, συμπεριλαμβανομένου του συστηματικού πλυσίματος των χεριών πριν αγγίξουν το κουτί φύλαξης των φακών επαφής, το αντισηπτικό διάλυμα αλλά και τους ίδιους τους φακούς. Τείνουν επίσης να μην αλλάζουν τους φακούς εγκαίρως ή τους φορούν ενώ κοιμούνται, ενώ πρέπει να αφαιρεθούν.

Από τι είναι κατασκευασμένοι οι φακοί επαφής;

Οι μαλακοί φακοί είναι κατασκευασμένοι από μαλακό πλαστικό και είναι πιο εύχρηστοι από τους σκληρούς φακούς επειδή συγκρατούν περισσότερο νερό και πολλοί παρέχουν επίσης προστασία από το υπεριώδες φως. Είναι συνήθως μιας χρήσης και μπορούν να πεταχτούν μετά από σύντομο χρονικό διάστημα χρήσης, γενικά κάθε δύο έως τέσσερις εβδομάδες ή ακόμα και καθημερινά, ανάλογα με τον τύπο του φακού και τις οδηγίες της κατασκευάστριας εταιρίας. Η χρήση φακών μιας χρήσης προσφέρουν λιγότερες πιθανότητες μόλυνσης, λιγότερο καθαρισμό και περισσότερη άνεση, ειδικά για τους ανθρώπους των οποίων τα μάτια παράγουν φυσικά περισσότερη πρωτεΐνη που θολώνει τους φακούς.

Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν μαλακούς φακούς επαφής λόγω των πλεονεκτημάτων τους, υπάρχουν επίσης ορισμένα μειονεκτήματα. Οι μαλακοί φακοί απορροφούν εύκολα ρύπους όπως λοσιόν ή σαπούνι από τα χέρια, γεγονός που μπορεί να ερεθίσει τα μάτια. Είναι επίσης πιο εύθραυστοι από τους σκληρούς φακούς και μπορούν να σκιστούν ευκολότερα.

Ωστόσο, στην αγορά κυκλοφορούν φακοί επαφής μηνιαίοι αλλά και μιας χρήσης με αποτέλεσμα να είναι πιο ασφαλείς για τα μάτια.

Οι μαλακοί φακοί επαφής πρέπει να απολυμαίνονται σωστά κάθε φορά που φοριούνται, εμποτίζοντάς τους σε διάλυμα απολύμανσης κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Οι άκαμπτοι διαπερατοί από το αέριο (σκληροί) φακοί επαφής είναι πιο σταθεροί από τους μαλακούς φακούς και επομένως πιο ανθεκτικοί. Σε αντίθεση με τις παλαιότερες εκδόσεις των σκληρών φακών, οι άκαμπτοι διαπερατοί από τον αέρα είναι κατασκευασμένοι με πολυμερή σιλικόνη, επιτρέποντας στο οξυγόνο να κυκλοφορεί στον κερατοειδή χιτώνα του ματιού. Σε σύγκριση με τους μαλακούς φακούς επαφής, οι σκληροί φακοί διατηρούν το σχήμα τους καλύτερα και προσφέρουν καθαρότερη όραση για ορισμένες βλάβες των ματιών. Είναι επίσης εξαιρετικά ανθεκτικοί και εύκολοι στην φροντίδα τους.

Ωστόσο, οι χρήστες αυτού του τύπου φακών επαφής θα πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχει 10 έως 15 φορές μεγαλύτερος κίνδυνος ανάπτυξης ελκών κερατοειδούς - μια σοβαρή λοίμωξη - που μπορεί να βλάψει την όραση εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως.

Οι λόγοι που δεν πρέπει να φοράτε τους φακούς επαφής κατά τον ύπνο

Ο ύπνος με φακούς επαφής μπορεί να μειώσει τη ροή του οξυγόνου στον κερατοειδή χιτώνα και να οδηγήσει σε σοβαρή οφθαλμική λοίμωξη που μπορεί να βλάψει την όρασή σας. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί αναδιαμόρφωση του κερατοειδούς χιτώνα. Ο χρόνος που απαιτείται για την προσαρμογή του οφθαλμού στο σκληρό υλικό των φακών επαφής εξαρτάται με το μάτι και τον βαθμό της ενυδάτωσής του.

Να σημειωθεί πως η χρήση επαναχρησιμοποιήσιμων φακών – εβδομαδιαίων ή μηνιαίων – που παράγονται από πιο προηγμένα υλικά δεν έχει μειώσει τις πιθανές επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν στα μάτια.

Η γιγαντιαία θηλώδης επιπεφυκίτιδα είναι η πιο συχνή αλλεργική επιπλοκή, με τους προσβεβλημένους χρήστες να παραπονιούνται για ερυθρότητα, κνησμό, ερεθισμό και πόνο. Διαλύματα με συντηρητικά πρώτης γενιάς όπως η θιμεροσάλη, ή η χλωρεξιδίνη προκάλεσαν σοβαρές αντιδράσεις στους χρήστες όταν χρησιμοποιήθηκαν σε πολύ υψηλές ποσότητες.

Η χρήση φακών επαφής μέχρι την ηλικία των 45 ετών είναι η κύρια αιτία λοιμώξεων του κερατοειδούς (μικροβιακή κερατίτιδα) στις δυτικές χώρες και είναι η πιο σοβαρή επιπλοκή που μπορεί να προκαλέσει απώλεια της όρασης, γράφουν οι ερευνητές. Μερικά από τα παθογόνα, ειδικά τα βακτήρια Pseudomonas aeruginosa, είναι τόσο λοιμογόνα που μπορούν να καταστρέψουν τον κερατοειδή μέσα σε λίγες μόνο ημέρες.

Να σημειωθεί επίσης πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι παραγγέλνουν φακούς επαφής στο διαδίκτυο και αυτό έχει αυξήσει τα προβλήματα όρασης επειδή πολλοί χρήστες δεν εξετάζονται τακτικά από επαγγελματίες οπτομέτρες και οφθαλμιάτρους, προειδοποίησαν οι συγγραφείς της εν λόγω μελέτης.

Οι επιπλοκές είναι ο κύριος λόγος που οι χρήστες σταματούν να χρησιμοποιούν φακούς επαφής, ακόμη και αν δεν θέτουν σε κίνδυνο την όρασή τους. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι φακοί πρέπει πάντα να αφαιρούνται αμέσως τη στιγμή που προκαλούν δυσφορία, ερυθρότητα, ερεθισμό, πόνο ή θολή όραση ενώ θα πρέπει να συμβουλευτείτε ταχύτατα έναν οφθαλμίατρο.