Πώς το Tetris και άλλα παιχνίδια βοηθούν τα άτομα με PTSD

Πέρα από τις παραδοσιακές θεραπείες (ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή) για τη διαχείριση των συμπτωμάτων του PTSD, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι τα βιντεοπαιχνίδια, συμπεριλαμβανομένου του κλασικού παιχνιδιού Tetris, μπορεί επίσης να προσφέρουν οφέλη.

Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε τι είναι το PTSD, πώς το Tetris μπορεί να βοηθήσει όσους πάσχουν από PTSD και άλλα παιχνίδια που μπορεί να προσφέρουν οφέλη για την ψυχική υγεία.

Τι είναι η Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες

Η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) είναι μια κατάσταση ψυχικής υγείας, που εμφανίζεται αφού ένα άτομο βιώσει ή γίνει μάρτυρας ενός τραυματικού συμβάντος.

Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει γεγονότα όπως έκθεση σε μάχες, φυσικές καταστροφές, σεξουαλική επίθεση ή σοβαρά ατυχήματα. Τα άτομα με PTSD μπορεί να βιώσουν έντονες, ενοχλητικές σκέψεις και συναισθήματα, που σχετίζονται με το συμβάν πολύ μετά τη στιγμή που έλαβε χώρα. Τα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Παρεμβατικές σκέψεις: Αναδρομές στο παρελθόν, εφιάλτες ή ανεπιθύμητες αναμνήσεις από το τραυματικό γεγονός.
• Αποφυγή: Αποφυγή καταστάσεων ή χώρων, που θυμίζουν στο άτομο το τραύμα.
• Αρνητικές αλλαγές στη σκέψη ή στη διάθεση: Αισθήματα ενοχής, ντροπής ή συναισθηματικό μούδιασμα.
• Υπερδιέγερση: Το να ξαφνιάζεσαι εύκολα, να νιώθεις ένταση ή να δυσκολεύεσαι να κοιμηθείς.

Το PTSD επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και ενώ οι θεραπευτικές επιλογές όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) και η φαρμακευτική αγωγή είναι αποτελεσματικές, εναλλακτικές μέθοδοι όπως τα βιντεοπαιχνίδια κερδίζουν έδαφος για τα πιθανά οφέλη τους.

Πώς το Tetris βοηθά τα άτομα με PTSD

Έρευνες δείχνουν ότι το να παίζεις κανείς Tetris λίγο μετά την εμπειρία ενός τραύματος μπορεί να βοηθήσει στην μείωση του κινδύνου εμφάνισης PTSD.

Το Tetris, ένα παιχνίδι που απαιτεί έντονη οπτική και χωρική επεξεργασία, μπορεί να λειτουργήσει διακόπτοντας την ικανότητα του εγκεφάλου να σχηματίζει “ζωντανές”, παρεμβατικές αναμνήσεις, που σχετίζονται με την τραυματική εμπειρία.

• Παρεμβολή στην μνήμη: Μελέτες υποδεικνύουν ότι η ενασχόληση με μια εξαιρετικά οπτική εργασία, όπως το παιχνίδι Tetris, μέσα σε λίγες ώρες μετά από ένα τραυματικό συμβάν μπορεί να επηρεάσει την εμπέδωση των οδυνηρών αναμνήσεων. Αυτό μειώνει την πιθανότητα να βιώσετε αναδρομές στο παρελθόν ή ζωντανές αναμνήσεις αργότερα.
• Γνωστική απόσπαση της προσοχής: Το Tetris δρα ως γνωστική απόσπαση της προσοχής, απομακρύνοντας την προσοχή από τραυματικές εικόνες και σκέψεις, που διαφορετικά θα μετατραπούν σε μακροχρόνιες αναμνήσεις.
• Επιστημονικά στοιχεία: Έρευνα που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και σε άλλα ιδρύματα έδειξε ότι η ενασχόληση με το Tetris εντός 6 ωρών από ένα τραυματικό γεγονός μπορεί να μειώσει τον σχηματισμό ενοχλητικών αναμνήσεων. Οι οπτικο-χωρικές απαιτήσεις του παιχνιδιού ανταγωνίζονται τις διαδικασίες σχηματισμού μνήμης του εγκεφάλου, μειώνοντας δυνητικά τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων PTSD.

Φυσικά το Tetris δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις παραδοσιακές θεραπείες, αλλά δείχνει δυναμική ως ένα συμπληρωματικό εργαλείο για την μείωση της συναισθηματικής έντασης των τραυματικών αναμνήσεων.

Ποια άλλα παιχνίδια είναι καλά για το PTSD

Εκτός από το Tetris, υπάρχουν και άλλα βιντεοπαιχνίδια και επιτραπέζια παιχνίδια που μπορεί να βοηθήσουν τους ασθενείς να διαχειριστούν το PTSD και άλλες καταστάσεις ψυχικής υγείας. Αυτά τα παιχνίδια συνήθως επικεντρώνονται στην απόσπαση της προσοχής, στη γνωστική εμπλοκή και στη συναισθηματική ρύθμιση:

• Minecraft: Αυτό το παιχνίδι “ανοιχτού κόσμου” επιτρέπει στους παίκτες να συμμετέχουν σε δημιουργικές εργασίες, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση του άγχους και να προσφέρουν μια αίσθηση ελέγχου. Ο χαλαρωτικός ρυθμός του παιχνιδιού μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με PTSD να επικεντρωθούν στην οικοδόμηση, την εξερεύνηση και την επίλυση προβλημάτων σε ένα μη απειλητικό περιβάλλον.
• Animal Crossing: Γνωστό για το γαλήνιο gameplay και την χαλαρωτική μουσική του, το Animal Crossing προωθεί την αίσθηση της κοινότητας και της ρουτίνας. Έχει προταθεί για άτομα με άγχος και PTSD καθώς ενθαρρύνει τη χαλάρωση και την κοινωνική αλληλεπίδραση με χαμηλό στρες.
• Παιχνίδια που βασίζονται στο mindfulness: Παιχνίδια όπως το Journey και το Flower έχουν σχεδιαστεί για να προάγουν την επίγνωση και τη χαλάρωση. Αυτά τα παιχνίδια έχουν ηρεμιστικά γραφικά και ήχους, προσφέροντας στους παίκτες μια απόδραση από αγχωτικές σκέψεις και συναισθήματα.
• Παιχνίδια με τεχνολογία εικονικής πραγματικότητας: Τα παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας (VR) χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο σε θεραπευτικά περιβάλλοντα για τη θεραπεία του PTSD. Η τεχνολογία VR επιτρέπει στα άτομα να αντιμετωπίζουν και να επεξεργάζονται σταδιακά τις τραυματικές τους εμπειρίες σε ένα ελεγχόμενο, ασφαλές περιβάλλον, μειώνοντας την αποφυγή και τον φόβο με την πάροδο του χρόνου.

Συμμετέχοντας σε αυτούς τους τύπους παιχνιδιών, οι ασθενείς μπορούν να επωφεληθούν από τη γνωστική απόσπαση της προσοχής, την ανακούφιση από το άγχος και την αυξημένη αίσθηση ελέγχου των συναισθημάτων τους.

Συχνές Ερωτήσεις

“Πώς τα βιντεοπαιχνίδια μειώνουν τα συμπτώματα PTSD;”

Τα βιντεοπαιχνίδια όπως το Tetris και άλλα παρέχουν γνωστική απόσπαση της προσοχής, η οποία εμποδίζει τον εγκέφαλο να παγιώσει τις τραυματικές αναμνήσεις σε μακροπρόθεσμη αποθήκευση. Η ενασχόληση με καθηλωτικά, οπτικώς απαιτητικά παιχνίδια μπορεί να διακόψει τον σχηματισμό “ζωντανών” αναδρομών και να μειώσει τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων PTSD.

“Μπορούν τα βιντεοπαιχνίδια να αντικαταστήσουν τη θεραπεία για PTSD;”

Τα βιντεοπαιχνίδια μπορεί να είναι χρήσιμα στη διαχείριση των συμπτωμάτων του PTSD, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστούν τις παραδοσιακές μορφές θεραπείας, όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) ή η θεραπεία έκθεσης. Τα βιντεοπαιχνίδια χρησιμοποιούνται καλύτερα ως συμπληρωματικά εργαλεία, που ενισχύουν την ψυχική ευεξία και παρέχουν απόσπαση της προσοχής, αλλά δεν υποκαθιστούν την επαγγελματική θεραπεία.

Σύνοψη

Τα βιντεοπαιχνίδια, ιδιαίτερα το Tetris, δείχνουν ικανά να βοηθήσουν τους ανθρώπους να διαχειριστούν τα συμπτώματα της Διαταραχής Μετατραυματικού Στρες (PTSD). Λειτουργώντας ως γνωστική απόσπαση της προσοχής, το Tetris και παρόμοια παιχνίδια μπορούν να αποτρέψουν τη σταθεροποίηση των τραυματικών αναμνήσεων, μειώνοντας την πιθανότητα αναδρομών στο παρελθόν και ενοχλητικών σκέψεων. Επιπλέον, άλλα βιντεοπαιχνίδια που προάγουν τη χαλάρωση, την επίγνωση και τη δημιουργικότητα είναι επίσης ωφέλιμα για άτομα με PTSD.

Τα βιντεοπαιχνίδια μπορούν να είναι ένα χρήσιμο συμπληρωματικό εργαλείο, αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται παράλληλα με τις παραδοσιακές θεραπευτικές μεθόδους για πιο αποτελεσματική θεραπεία.

Πηγές: theconversation.com, ncbi.nlm.nih.gov (1), ox.ac.uk, ncbi.nlm.nih.gov (2), myndlift.com