Οστεοαρθρίτιδα: Η ενέσιμη θεραπεία που αναγεννά τον οστικό χόνδρο

Προκαλείται συνήθως από μηχανικό ή τραυματικό στρες στην άρθρωση και οδηγεί σε καταστροφή του χόνδρου που δεν μπορεί να επανέλθει με φυσικό τρόπο.

Οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Αναγεννητικής Ιατρικής Wake Forest δημιούργησαν μια πολλά υποσχόμενη ενέσιμη κυτταρική θεραπεία που μειώνει τη φλεγμονή και αναγεννά τον αρθρικό χόνδρο, βασικά συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας.

«Χωρίς καλύτερη κατανόηση των αιτίων έναρξης και εξέλιξης της οστεοαρθρίτιδας, οι αποτελεσματικές θεραπείες είναι περιορισμένες», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Johanna Bolander. «Αρχικά, μελετήσαμε τι πάει λάθος στις αρθρώσεις που έχουν εκφυλιστεί λόγω οστεοαρθρίτιδας και συγκρίναμε αυτές τις διεργασίες με λειτουργικά περιβάλλοντα, χρησιμοποιώντας αυτές τις πληροφορίες για να αναπτύξουμε μια ανοσοθεραπεία με κύτταρα».

Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια πάθηση των αρθρώσεων. Η άρθρωση περιλαμβάνει μια αρθρική μεμβράνη, η οποία προστατεύει την άρθρωση και εκκρίνει ένα λιπαντικό υγρό γεμάτο με στοιχεία που απαιτούνται για τη διατήρηση ενός υγιούς περιβάλλοντος για την εκτέλεση κίνησης χωρίς τριβή.

Σε υγιείς αρθρώσεις, όταν συμβαίνει τραυματισμός, το σώμα στρατολογεί φλεγμονώδη κύτταρα και τα στέλνει στο σημείο του τραυματισμού για να συμβάλει στην αποκατάσταση των κατεστραμμένων ιστών. Στην άρθρωση που έχει εκφυλιστεί λόγω οστεοαρθρίτιδας όμως, ένας τραυματισμός οδηγεί σε φλεγμονή του αρθρικού υμένα και βλάβη του χόνδρου.

«Με τον καιρό, η φλεγμονή επιδεινώνεται, οδηγώντας σε καταστροφή του χόνδρου που καλύπτει τα οστά των αρθρώσεων και χρόνια φλεγμονή στους περιβάλλοντες ιστούς. Αυτό προκαλεί έντονο πόνο και πρήξιμο, ενώ συχνά περιορίζει τις καθημερινές δραστηριότητες», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Gary Poehling, ορθοπεδικός χειρουργός στο Atrium Health Wake Forest Baptist.

Οι ερευνητές προσπάθησαν να κατανοήσουν τι συμβαίνει στην οστεοαρθρίτιδα που εμποδίζει τη διαδικασία της επούλωσης.

Απομόνωσαν κύτταρα από το αρθρικό υγρό πασχόντων με οστεοαρθρίτιδα, διαχώρισαν τα κύτταρα από το υγρό και τα εξέτασαν μόνα τους αλλά και παρουσία του αυτόλογου υγρού. Διαπίστωσαν ότι όταν τα κύτταρα διαχωρίζονταν από το υγρό, μπορούσαν να υποβάλλονται σε διαδικασίες που απαιτούνται για τη λειτουργική αποκατάσταση των ιστών. Όταν πρόσθεσαν ένα μικρό ποσοστό του υγρού στην κυτταροκαλλιέργεια, η ικανότητα των κυττάρων μειώθηκε, δεν μπορούσαν να κάνουν τη δουλειά τους, υποδηλώνοντας ότι το συγκεκριμένο οστεοαρθριτικό περιβάλλον τα εμποδίζει.

Με βάση αυτά τα ευρήματα και όσα είναι γνωστά για τη λειτουργική αποκατάσταση των ιστών, σχεδιάστηκε μια κυτταρική θεραπεία που μπορεί να ξεπεράσει το φλεγμονώδες περιβάλλον και να αναγεννήσει τον χόνδρο.

«Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού που ενεργοποιούνται από τον χόνδρο και στοχεύουν τη φλεγμονή, σε συνδυασμό με τα προγονικά κύτταρα βοηθούν στην αναγέννηση των ιστών», δήλωσε ο Anthony Atala, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης.

Ο συνδυασμός κυττάρων οδηγεί σε ταυτόχρονη θεραπεία πολλών από τις πτυχές που εμπλέκονται στην οστεοαρθρίτιδα: φλεγμονή των αρθρώσεων, καταστροφή του χόνδρου, σκλήρυνση υποχόνδριου οστού.

Η θεραπεία δοκιμάστηκε σε ένα προκλινικό μοντέλο και βρέθηκε ότι έχει την ικανότητα να αναστρέφει τη βλάβη του χόνδρου στην αρθρική μεμβράνη και να μειώνει τη φλεγμονή. Για την αξιολόγηση της κλινικής αποτελεσματικότητας, η θεραπεία δοκιμάστηκε σε εννέα ασθενείς με επιβεβαιωμένη οστεοαρθρίτιδα. Σε κάθε ασθενή έγιναν μία ή δύο ενέσεις. Η αποτελεσματικότητα αξιολογήθηκε μέσω της βαθμολόγησης του πόνου και της λειτουργικής διαβίωσης, μαγνητικής τομογραφίας πριν και μετά τη θεραπεία, ενώ έγινε και βιοψία σε έναν ασθενή.

Μετά τη θεραπεία, οι ασθενείς παρουσίασαν βελτίωση της ποιότητας ζωής, αυξημένη ικανότητα συμμετοχής σε ψυχαγωγικές δραστηριότητες και μείωση του πόνου. Επιπλέον, οι μαγνητικές τομογραφίες επιβεβαίωσαν την αναγέννηση του χόνδρου.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Science Advances.