To freeze or not to freeze... γένους αρσενικού ♂

Τρίτη, 19 Απριλίου 2022 12:22

Γράφει η Γιώτα Βαλέρα, Εμβρυολόγος, Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Fertilia

To freeze or not to freeze... γένους αρσενικού ♂ — Bigstock

Για αρκετά χρόνια επικρατούσε η άποψη ότι οι γυναίκες εμφανίζουν συχνότερα δυσκολίες σύλληψης σε σύγκριση με τους άντρες, τώρα πια γνωρίζουμε πως η υπογονιμότητα δεν συναντάται συχνότερα σε γυναίκες ή άντρες. Στην πράξη αναφέρονται σε αμιγώς γυναικείο παράγοντα μόνο το 35% των περιπτώσεων υπογονιμότητας, ενώ το ίδιο ποσοστό παρουσιάζεται και στους άντρες. Το 20% αναφέρεται σε παράγοντες και από τα δύο φύλα, ενώ για ένα 10% οι λόγοι παραμένουν ανεξήγητοι.

Στις γυναίκες η συντήρηση γονιμότητας επιτυγχάνεται με την μέθοδο της κρυοσυντήρησης ωαρίων και στόχο έχει την μελλοντική τους χρήση για την απόκτηση απογόνων. Είναι όμως σημαντική και η συντήρηση γονιμότητας στους άνδρες; Kαι σε ποιες περιπτώσεις συστήνεται η κρυοσυντήρηση σπέρματος από τους ειδικούς;

Η κρυοσυντήρηση και αποθήκευση του σπέρματος είναι η διαδικασία κατά την οποία το δείγμα σπέρματος καταψύχεται με σκοπό να διατηρηθεί για μελλοντική χρήση. Η διαδικασία της κρυοσυντήρησης επιτυγχάνεται χρησιμοποιώντας ειδικά μέσα, στη συνέχεια τα δείγματα αποθηκεύονται σε υγρό άζωτο στους -196 °C όπου και μπορούν να διατηρηθούν για πολλά χρόνια. Σύμφωνα με την ισχύουσα Ελληνική νομοθεσία επιτρέπεται η συντήρηση των δειγμάτων σπέρματος έως 5 έτη με ανώτατο όριο παράτασης τα 20 έτη.

Οι λόγοι για τους οποίους συστήνεται κρυοσυντήρηση σπέρματος στον άνδρα είναι πολύπλευροι και έχει να κάνει με το ιατρικό ιστορικό, την αιτία, αλλά και την επιθυμία του ίδιου του άνδρα.

Ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους για την κατάψυξη του σπέρματος είναι θεραπεία για καρκίνο. Εάν ένας άνδρας διαγνωστεί με καρκίνο και επιθυμεί να αποκτήσει βιολογικά παιδιά στο μέλλον, τότε η κρυοσυντήρηση σπέρματος μπορεί να τον βοηθήσει να διατηρήσει τη γονιμότητά του, σε περίπτωση που η ακτινοβολία ή η χημειοθεραπεία που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της θεραπείας βλάψει ανεπανόρθωτα την παραγωγή ή την ποιότητα του σπέρματος. Σε ανάλογες περιπτώσεις συστήνεται η κρυοσυντήρηση σπέρματος σε άνδρες που πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση, όπως πχ. ορχεκτομή, βαζεκτομή, ή σε άνδρες που πρόκειται να ξεκινήσουν ορμονική θεραπεία.

Επαγγέλματα ή δραστηριότητες με αυξημένο κίνδυνο βλάβης στους όρχεις, όπως αθλητές, εργάτες σε εργοστάσια χημικών κτλ. θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αυξημένα ποσοστά υπογονιμότητας.

Σε ζευγάρια που πρόκειται να υποβληθούν σε θεραπεία εξωσωματικής και υπάρχει δυσκολία στην εκσπερμάτωση, σε άνδρες με χαμηλά επίπεδα σπέρματος με την προοπτική να χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματικό δείγμα ή σε περιπτώσεις όπου ο άνδρας αδυνατεί να παρευρίσκεται στην κλινική την ημέρα της γονιμοποίησης, τότε η κρυοσυντήρηση σπέρματος είναι μια επιλογή.

Έρευνες ισχυρίζονται ότι και οι άνδρες έχουν «βιολογικό ρολόι» καθώς συνδέουν την αυξημένη ηλικία του άνδρα με επιγενετικούς παράγοντες στους απογόνους, η σύσταση συντήρησης γονιμότητας κρυοσυντηρώντας σπέρμα σε νεαρή ηλικία, θα μπορούσε να θεωρηθεί μια εναλλακτική στα άτομα που προγραμματίζουν να αποκτήσουν παιδιά σε προχωρημένη ηλικία.

Η κατάψυξη σπέρματος έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία από το 1953 για να βοηθήσει τα άτομα να αποκτήσουν υγιή μωρά. Πρόκειται για μια μέθοδο ρουτίνας, η διαδικασία είναι ασφαλής, και συνεχίζει να βελτιώνεται καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται.