Το στίγμα για το βάρος ξεκινά από νωρίς: Πώς να μιλάτε στο παιδί

Τα παιδιά, ακολουθώντας το παράδειγμα των μεγάλων και των όσων βλέπουν γύρω τους γενικότερα, μπορούν να γίνουν πολύ σκληρά απέναντι σε συνομίληκούς τους στο σχολείο με αφορμή το βάρος και την εικόνα του σώματος.

Στην Αυστραλία δείχνουν ότι έβαλαν σκοπό να το αλλάξουν αυτό. Ένα νέο πρόγραμμα στα σχολεία αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά και οι νέοι εκπαιδεύονται για το σώμα τους και τη διατροφή, σε μια προσπάθεια να αποτραπούν διατροφικές διαταραχές και σχετικές κοινωνικές διακρίσεις.

Εκατοντάδες αναφορές σε όρους όπως ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), το βάρος, οι θερμίδες και οι δίαιτες αφαιρέθηκαν από τους σχολικούς πόρους με απόφαση της Αυστραλιανής Αρχής Προγράμματος Σπουδών, Αξιολόγησης και Αναφοράς. Για παράδειγμα έννοιες όπως η “δίαιτα” αντικαταστάθηκαν με ορολογίες όπως “ισορροπημένη διατροφή”.

Ως κλινική ψυχολόγος που ειδικεύεται στη θεραπεία παιδιών και νέων με διαταραχές διατροφής και αυτό-εικόνας σώματος, η δρ. Vivienne Lewis, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Καμπέρα, χαιρετίζει αυτές τις αλλαγές: “Δεδομένων των όσων γνωρίζουμε για τη σχέση μεταξύ του στίγματος βάρους και της ανάπτυξης διατροφικών διαταραχών, έχουν καθυστερήσει πολύ”, λέει χαρακτηριστικά.

Η ίδια επισημαίνει τα παρακάτω γύρω από το στίγμα του βάρους και τον τρόπο σωστής εκπαίδευσης των παιδιών επί του θέματος:

Το στίγμα για το σωματικό βάρος ξεκινά νωρίς

Το στίγμα του βάρους και μια μονοδιάστατη κουλτούρα διατροφής είναι διάχυτα στην κοινωνία μας.

Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν συχνά λέξεις και έννοιες όπως “λίπος” και “ενοχή”, για να χλευάσουν το μέγεθος του σώματος άλλων και τις επιλογές τροφίμων. Από την άλλη πλευρά, οι πιο πρόσφατες και μοντέρνες “δίαιτες” και άλλες τεχνικές απώλειας βάρους είναι ολοένα και περισσότερο “καυτά θέματα συζήτησης” μεταξύ φίλων και συναδέλφων.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτού του είδους οι συζητήσεις γύρω από τα παιδιά και τους νέους μπορεί να είναι πολύ επιζήμιες, συμβάλλοντας σε ορισμένες περιπτώσεις στην ανάπτυξη διατροφικών διαταραχών. Επομένως, στο σχολικό περιβάλλον πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε γύρω από το σώμα και το φαγητό.

Τα παιδιά μαθαίνουν για το σώμα και τη διατροφή τους όταν ξεκινούν το σχολείο, και εδώ μπορεί να ξεκινήσει η παραπληροφόρηση (όπως το να φοβούνται ορισμένα τρόφιμα επειδή θεωρούνται “κακά” για εμάς) και το στίγμα. Το πείραγμα (σε βαθμό μπούλινγκ) των συνομηλίκων για το μέγεθος, το βάρος και το σχήμα του σώματος είναι συχνό και αυξάνει τον κίνδυνο ένα παιδί ή ένα νεαρό άτομο να αναπτύξει διατροφική διαταραχή.

Πολλοί ενήλικες έχουν σοβαρές διατροφικές διαταραχές εν μέρει ως αποτέλεσμα μιας κοινωνίας που υπερ-αξιολογεί το λεπτό σώμα, προωθεί τις δίαιτες για απώλεια βάρους και ντροπιάζει άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Πολλά από αυτά φαίνεται να προέρχονται από τις επιρροές της σχολικής εκπαίδευσης.

Προώθηση θετικής εικόνας σώματος

Γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό ότι η έγκαιρη παρέμβαση μέσω της εκπαίδευσης των παιδιών μας σχετικά με την ευημερία και τις θετικές στρατηγικές ψυχικής υγείας είναι σημαντική για την μείωση διαφόρων σοβαρών καταστάσεων ψυχικής υγείας.

Ειδικά για τις διατροφικές διαταραχές, το θετικό πρότυπο από τους ενήλικες σχετικά με το πώς μιλάμε για το σώμα μας και το σώμα των άλλων είναι ζωτικής σημασίας.

Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την περιγραφή των ανθρώπων πρωτίστως για τον χαρακτήρα και τα ενδιαφέροντά τους και όχι για την εμφάνισή τους, όπως και τη διδασκαλία των παιδιών με άξονα την ευγνωμοσύνη και τον σεβασμό του ενός προς τον άλλον.

Έρευνες δείχνουν ότι η μάθηση για την αποδοχή και την εκτίμηση του σώματος είναι σημαντική τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, με σκοπό πάντα την ανάπτυξη μιας θετικής εικόνας σώματος. Εκείνα τα παιδιά και οι νέοι που έχουν θετική σχέση με το σώμα και το φαγητό τους είναι πολύ λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν διατροφικές διαταραχές.

Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές παίζουν σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση των παιδιών σχετικά με τον σεβασμό της εικόνας του καθενός και την υγιή σχέση με το σώμα τους και τη διατροφή τους.

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω ενεργειών, όπως η αποφυγή σχολίων για την εμφάνιση των ανθρώπων, η συζήτηση για το φαγητό ως προς την λειτουργία του στο σώμα μας και το να μην συνοδεύουμε με χαρακτηρισμούς ηθικής αξίας (π.χ. “καλές” ή “κακές”) τις τροφές. Το αναθεωρημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που εφαρμόζει πλέον η Αυστραλία προειδοποιεί τους δασκάλους να μην χρησιμοποιούν τέτοιες περιγραφές για τις τροφές.

Πώς να μιλήσετε στα παιδιά για το φαγητό

Είναι σημαντικό για τα παιδιά να μάθουν την πραγματική σημασία της διατροφής για το σώμα μας και να το πώς να “ακούμε τις ανάγκες του”.

Πρέπει να μιλάμε για τις τροφές με γνώμονα την λειτουργία τους στο σώμα μας (όπως υδατάνθρακες για ενέργεια και λίπη για τον εγκέφαλο). Θα πρέπει να μιλάμε για τροφές που τρώμε για να μας βοηθήσουν να συγκεντρωθούμε και να τροφοδοτήσουμε το σώμα μας, καθώς και να μας κάνουν δυνατούς και να μας βοηθήσουν να νιώθουμε καλά.

Οι αλλαγές στο πρόγραμμα σπουδών στην Αυστραλία φαίνεται να έχουν σχεδιαστεί για να συνδέσουν τη διατροφή με τη σωματική και ψυχική υγεία με αυτούς τους τρόπους.

Το φαγητό πρέπει επίσης να παρουσιάζεται ως ευχάριστη και κοινωνική δραστηριότητα (για παράδειγμα, κοινή χρήση φαγητού με άλλους).

Η όρεξη του καθενός είναι διαφορετική σε διαφορετικές στιγμές και αυτό πρέπει να μην αποτελεί αφορμή για αρνητικό σχολιασμό. Το να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν πώς να ανταποκρίνονται στην όρεξή τους και να γνωρίζουν πότε πεινούν και πότε χορταίνουν είναι σημαντικό, καθώς θα τα βοηθήσει σε ζητήματα όπως η περιοριστική διατροφή και η υπερφαγία, δύο κοινές διατροφικές διαταραχές.

Ο καθένας έχει έναν ρόλο

Πρέπει να βάλουμε ένα τέλος στο στίγμα του βάρους και στην κουβέντα για δίαιτες και αδυνάτισμα στα σχολεία.

Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι ότι ζούμε σε έναν κόσμο με εμμονή στην εξωτερική εμφάνιση και σε μια στρεβλή κουλτούρα διατροφής, ώστε πολλοί άνθρωποι έχουν αναπτύξει πλέον έναν σταθερό τρόπο σκέψης για το φαγητό και το σώμα που είναι δύσκολο να αλλάξει. Ως ενήλικες πρέπει να δουλέψουμε πολύ σκληρά για να γίνουμε καλύτερα πρότυπα για τα παιδιά.

Δάσκαλοι και καθηγητές έχουν κρίσιμο ρόλο σε αυτό, αλλά τα παιδιά χρειάζονται επίσης άλλους ενήλικες που θα τους κάνουν να νιώθουν κατανόηση και αποδοχή. Το να είσαι θετικό πρότυπο για το παιδί σημαίνει να ακούς τις ανησυχίες του και να προσέχεις τον τρόπο που μιλάς για το σώμα σου και το σώμα των άλλων, καθώς και το είδος της γλώσσας που χρησιμοποιείς για τις τροφές.

Πηγή: theconversation.com