Αλκοόλες ζάχαρης: Είναι υποκατάστατο της ζάχαρης και των γλυκαντικών;

Εάν προσπαθείτε να μειώσετε την πρόσθετη ζάχαρη στη διατροφή σας μπορεί να δελεαστείτε από προϊόντα που διαφημίζονται ως χαμηλής περιεκτικότητας ή χωρίς ζάχαρη.

Πολλά αντί για ζάχαρη περιέχουν γνωστά υποκατάστατα ζάχαρης χαμηλών θερμίδων, όπως ασπαρτάμη ή σουκραλόζη. Και καθώς διαβάζετε τις ετικέτες των προϊόντων, μπορεί επίσης να συναντήσετε ένα άλλο συστατικό: αλκοόλη ζάχαρης, το οποίο χρησιμοποιείται σε προϊόντα όπως μπισκότα χωρίς ζάχαρη, καραμέλες, παγωτά, ποτά και τσίχλες.

Είναι κάποια από αυτά τα γλυκαντικά καλύτερη επιλογή από διατροφικής άποψης; Ο δρ. Frank Hu, καθηγητής διατροφής και επιδημιολογίας στην Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ, αναλύει τι ισχύει με τις αλκοόλες ζάχαρης.

Είναι τα γλυκαντικά με λίγες ή χωρίς θερμίδες πιο υγιεινά από τη φυσική ζάχαρη;

Ο κατάλογος των γλυκαντικών χαμηλών και χωρίς θερμίδες που μπορεί να δείτε στις διατροφικές ετικέτες των προϊόντων περιλαμβάνει διάφορες ουσίες (ακεσουλφάμη-Κ, σακχαρίνη, σουκραλόζη, νεοτάμη, αντβαντάμη κ.α.). Αυτές έχουν υψηλότερη ένταση γλυκύτητας ανά γραμμάριο από τη φυσική ζάχαρη.

Μέχρι στιγμής η σχετική έρευνα στον τομέα έχει δώσει ανάμεικτα αποτελέσματα. Εντούτοις ορισμένες μελέτες παρατήρησης έχουν βρει ότι τα ποτά που περιέχουν γλυκαντικές ουσίες χαμηλών θερμίδων συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο για διαβήτη και αύξηση βάρους.

Τι ακριβώς είναι οι αλκοόλες ζάχαρης και πώς μπορείτε να τις εντοπίσετε

Οι αλκοόλες ζάχαρης (γνωστές και ως πολυόλες) είναι ένα είδος υδατάνθρακα που προέρχεται από φρούτα και λαχανικά. Εντούτοις, οι περισσότερες αλκοόλες σακχάρων του εμπορίου παράγονται συνθετικά.

Μπορείτε συνήθως να εντοπίσετε πολλές αλκοόλες ζάχαρης στις λίστες συστατικών αν προσέξετε ουσίες με κατάληξη "-όλη" στις ετικέτες των προϊόντων. Παραδείγματα: σορβιτόλη, ξυλιτόλη, λακτιτόλη, μαννιτόλη, ερυθριτόλη και μαλτιτόλη.

Τα θετικά των αλκοολών ζάχαρης

Οι αλκοόλες ζάχαρης δεν είναι τόσο γλυκιές ουσίες, όσο τα γλυκαντικά και ταυτόχρονα δεν προσθέτουν πάρα πολλές επιπλέον θερμίδες, όπως η φυσική ζάχαρη.

“Οι αλκοόλες ζάχαρης είναι περίπου 40-80% γλυκές όσο η φυσική ζάχαρη, ενώ οι τεχνητές γλυκαντικές ουσίες όπως η ασπαρτάμη είναι περίπου 200 φορές πιο γλυκές από τη ζάχαρη. Και έχουν περίπου 25-75% λιγότερες θερμίδες ανά γραμμάριο από τη ζάχαρη”, λέει ο δρ. Hu.

Ένα άλλο θετικό των αλκοολών ζάχαρης είναι ότι διασπώνται αργά στο έντερο. Ως εκ τούτου, το σώμα σας απορροφά μόνο μέρος των συνολικών υδατανθράκων τους. "Αυτό εμποδίζει τα επίπεδα σακχάρου και ινσουλίνης στο αίμα σας να αυξηθούν όπως συμβαίνει με τη ζάχαρη κάτι που καθιστά τις αλκοόλες ζάχαρης καλό υποκατάστατο ζάχαρης για άτομα με διαβήτη”, προσθέτει ο ίδιος.

Το αρνητικά των αλκοολών ζάχαρης

Το κύριο μειονέκτημα των αλκοολών ζάχαρης είναι το εξής: όταν λαμβάνονται σε υψηλές ποσότητες μπορεί να προκαλέσουν γαστρεντερικά προβλήματα, όπως κοιλιακό άλγος και διάρροια.

Επειδή οι αλκοόλες ζάχαρης αφομοιώνονται αργά, έχουν περισσότερο χρόνο για να τροφοδοτήσουν τα βακτήρια στο έντερο, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε ζύμωση και να παράγει περίσσεια αερίων. Η αργή πέψη τους μπορεί επίσης να αποτραβήξει επιπλέον νερό στο παχύ έντερο και να προκαλέσει... καθαρτικό αποτέλεσμα.

Η ανοχή του καθενός στις αλκοόλες ζάχαρης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το σωματικό βάρος, την συνολική του υγεία και την ποσότητα και τους τύπους των αλκοολών ζάχαρης που καταναλώνει. “Οι ατομικές διαφορές στην πέψη και στον μεταβολισμό, στη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου και στις διατροφικές συνήθειες μπορούν επίσης να κάνουν τη διαφορά. Γι' αυτούς τους λόγους, συνιστούμε να εισάγετε σταδιακά τις αλκοόλες ζάχαρης στη διατροφή σας και να παρατηρείτε πώς ανταποκρίνεται το σώμα σας”, συμβουλεύει ο δρ. Hu.

Για τα άτομα που εμφανίζουν γαστρεντερικά συμπτώματα από τις αλκοόλες ζάχαρης, ο δρ. Hu λέει ότι η μείωση της ποσότητας των τροφών και των ποτών που παρασκευάζονται συχνά με αυτά μπορεί να διορθώσει το πρόβλημα: “Οι αλκοόλες ζάχαρης βρίσκονται συνήθως σε προϊόντα χωρίς ζάχαρη ή με χαμηλούς υδατάνθρακες, γι' αυτό προσέξτε τις ετικέτες των τροφίμων. Επειδή διαφορετικές αλκοόλες ζάχαρης μπορεί να έχουν διαφορετικά αποτελέσματα, μπορεί να είναι χρήσιμο να εντοπίσετε ποιοι συγκεκριμένοι τύποι αλκοολών ζάχαρης σας προκαλούν παρενέργειες στο γαστρεντερικό”.

Ενέχουν κινδύνους για την υγεία οι αλκοόλες ζάχαρης;

Οι πιθανοί μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι για την υγεία από τις αλκοόλες ζάχαρης εξακολουθούν να διερευνώνται. Μια μελέτη παρατήρησης του 2023 βρήκε μια σχέση μεταξύ της χρήσης ερυθριτόλης και των καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως το εγκεφαλικό και το έμφραγμα, σε άτομα με καρδιακές παθήσεις ή που είχαν σχετικούς παράγοντες κινδύνου, όπως διαβήτη και υπέρταση. Ωστόσο, αυτά τα ευρήματα δεν έχουν επιβεβαιωθεί σε μεταγενέστερες μελέτες.

“Οι αλκοόλες ζάχαρης προσφέρουν μια πιο υγιεινή εναλλακτική λύση στη ζάχαρη λόγω της χαμηλότερης τους περιεκτικότητας σε θερμίδες και της μειωμένης τους γλυκαιμικής απόκρισης. Όμως έχουν επίσης πιθανά μειονεκτήματα, ειδικά για όσους έχουν ευαίσθητο πεπτικό σύστημα, επομένως είναι καλύτερο να τις καταναλώνετε με μέτρο ως μέρος ενός γενικού πλαισίου υγιεινής διατροφής”, καταλήγει ο δρ. Hu.

Πηγή: harvard.edu