Άνοια πρώιμης έναρξης: Τι είναι και ποιοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο
Η άνοια πρώιμης έναρξης διαγιγνώσκεται πριν από την ηλικία των 65 ετών.
«Ενώ οι περισσότερες περιπτώσεις άνοιας διαγιγνώσκονται σε μεγαλύτερη ηλικία, η άνοια πρώιμης έναρξης εμφανίζεται ενώ το άτομο εξακολουθεί να εργάζεται και ίσως να μεγαλώνει τα παιδιά του», λέει ο Minwoo Lee, συγγραφέας νέας μελέτης και επίκουρος καθηγητής Νευρολογίας στο Hallym University Sacred Heart Hospital στο Anyang της Νότιας Κορέας.
Η μελέτη έδειξε ότι η αυξημένη περίμετρος μέσης, η υψηλή αρτηριακή πίεση και άλλοι παράγοντες που συνθέτουν το μεταβολικό σύνδρομο, σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας σε νεαρή ηλικία.
Το μεταβολικό σύνδρομο ορίζεται ως η ύπαρξη υπερβολικού λίπους στην κοιλιά συν δύο ή περισσότερους από τους ακόλουθους παράγοντες κινδύνου:
- υψηλή αρτηριακή πίεση
- υψηλό σάκχαρο στο αίμα
- υψηλότερα από το φυσιολογικό τριγλυκερίδια
- χαμηλή HDL ή «καλή» χοληστερόλη
Οι ερευνητές εξέτασαν τα εθνικά δεδομένα ασφάλισης υγείας στη Νότια Κορέα για να εντοπίσουν σχεδόν δύο εκατομμύρια άτομα ηλικίας μεταξύ 40 και 60 ετών που είχαν υποβληθεί σε μετρήσεις της περιφέρειας μέσης, της αρτηριακής πίεσης, του σακχάρου στο αίμα, των τριγλυκεριδίων και των επιπέδων χοληστερόλης. Από το σύνολο των συμμετεχόντων, το 25% είχε μεταβολικό σύνδρομο.
Κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου παρακολούθησης οκτώ ετών, 8.921 άτομα, ή το 0,45% όλων των συμμετεχόντων, εμφάνισαν άνοια.
Για τα άτομα με μεταβολικό σύνδρομο, το ποσοστό εμφάνισης ήταν 0,86 περιπτώσεις ανά 1.000 ανθρωποέτη, σε σύγκριση με 0,49 περιπτώσεις για τα άτομα χωρίς μεταβολικό σύνδρομο. Τα ανθρωποέτη αντιπροσωπεύουν τόσο τον αριθμό των ατόμων στη μελέτη όσο και το χρονικό διάστημα που κάθε άτομο συμμετείχε στη μελέτη.
Μετά τον συνυπολογισμό παραγόντων όπως η ηλικία, το μορφωτικό επίπεδο, τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, η κατάθλιψη και το εγκεφαλικό επεισόδιο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το μεταβολικό σύνδρομο συνδέεται με 24% υψηλότερο κίνδυνο άνοιας. Όταν εξετάστηκαν συγκεκριμένοι τύποι άνοιας, συσχετίστηκε με 12% αυξημένο κίνδυνο νόσου Αλτσχάιμερ και 21% αυξημένο κίνδυνο αγγειακής άνοιας.
«Η μελέτη μας διαπίστωσε ότι η ύπαρξη μεταβολικού συνδρόμου στη μέση ηλικία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για άνοια πρώιμης έναρξης», λένε οι ερευνητές.
Διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες με μεταβολικό σύνδρομο είχαν 34% αυξημένο κίνδυνο άνοιας σε σύγκριση με τους άνδρες συμμετέχοντες που είχαν 15% αυξημένο κίνδυνο. Οι 40χρονοι είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο από τους 50χρονους.
Διαπίστωσαν επίσης ότι κάθε παράγοντας του μεταβολικού συνδρόμου, σχετιζόταν με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, ο οποίος ήταν σωρευτικός. Τα άτομα που είχαν και τους πέντε παράγοντες, αντιμετώπιζαν 70% αυξημένο κίνδυνο άνοιας.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι οι αλλαγές στον τρόπο ζωής για τη μείωση του κινδύνου μεταβολικού συνδρόμου, όπως η υγιεινή διατροφή, η τακτική άσκηση, η διατήρηση υγιούς βάρους, η διακοπή του καπνίσματος και η μείωση του στρες, μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του κινδύνου νεανικής άνοιας», δήλωσε ο Lee.
«Είναι απαραίτητες μελλοντικές έρευνες που θα παρακολουθούν τους ανθρώπους για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα και θα χρησιμοποιούν τομογραφίες για την αναζήτηση βιοδεικτών άνοιας, προκειμένου να επιβεβαιώσουν και να επεκτείνουν τα ευρήματά μας», πρόσθεσε.
Ένας περιορισμός της μελέτης ήταν ότι οι ερευνητές δεν εξέτασαν τους γενετικούς παράγοντες κινδύνου για τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Neurology.