Οι 6 αιτίες που ξαφνικά πρήζεται η γλώσσα σας – Ποια βιταμίνη σας λείπει

Όταν το πρήξιμο εμφανίζεται ξαφνικά, μπορεί να επηρεάσει την αναπνοή, την κατάποση ή την ομιλία, απαιτώντας άμεση ιατρική φροντίδα.

Η κατανόηση των πιθανών αιτιών, συμπτωμάτων και θεραπειών μπορεί να βοηθήσει στον προσδιορισμό του πότε είναι απαραίτητη η ιατρική παρέμβαση.

Οι 6 συνήθεις αιτίες της πρησμένης γλώσσας

Μια πρησμένη γλώσσα μπορεί να οφείλεται σε διάφορες υποκείμενες παθήσεις, μερικές από τις οποίες απαιτούν επείγουσα θεραπεία.

1. Αλλεργικές αντιδράσεις (αναφυλαξία)

Μία από τις πιο επικίνδυνες αιτίες ξαφνικού οιδήματος της γλώσσας είναι η αναφυλαξία, μια σοβαρή αλλεργική αντίδραση που προκαλείται από:

• Τρόφιμα (π.χ. ξηροί καρποί, οστρακοειδή, γαλακτοκομικά)
• Φάρμακα (π.χ. αντιβιοτικά, ΜΣΑΦ)
• Τσιμπήματα εντόμων (π.χ. τσιμπήματα μέλισσας)
• Λάτεξ ή άλλα αλλεργιογόνα

Διαβάστε επίσης: Αναφυλαξία: Συμπτώματα, επιπλοκές και πρώτες βοήθειες

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η αναφυλαξία μπορεί να εξελιχθεί γρήγορα, προκαλώντας σφίξιμο στον λαιμό, δυσκολία στην αναπνοή και πτώση της αρτηριακής πίεσης. Απαιτείται άμεση ιατρική φροντίδα και η θεραπεία περιλαμβάνει χορήγηση επινεφρίνης (EpiPen).

2. Αγγειοοίδημα

Το αγγειοοίδημα είναι βαθύ πρήξιμο κάτω από το δέρμα, που συχνά επηρεάζει τα χείλη, τη γλώσσα και τον λαιμό. Μπορεί να είναι:

• Κληρονομικό (Hereditary Angioedema, HAE) – Μια σπάνια γενετική διαταραχή.
• Προκαλούμενο από φάρμακα (αναστολείς ΜΕΑ) – Τα φάρμακα για την υπέρταση μπορεί να προκαλέσουν οίδημα της γλώσσας σε ορισμένα άτομα.
• Ιδιοπαθές – Χωρίς αναγνωρίσιμη αιτία.

Το αγγειοοίδημα μπορεί να μην συνοδεύεται πάντα από κνησμό, αλλά μπορεί να εμποδίσει την αναπνοή εάν είναι σοβαρό.

Διαβάστε επίσης: Γιατί έχετε συχνά πρήξιμο για μέρες σε άκρα, αεραγωγούς και πρόσωπο

3. Λοιμώξεις

Βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή της γλώσσας.

• Στηθάγχη του Ludwig – Μια απειλητική για τη ζωή βακτηριακή λοίμωξη που εξαπλώνεται κάτω από τη γλώσσα και τη γνάθο.
• Στοματική μυκητίαση – Μια μυκητιασική λοίμωξη (μύκητας Candida) που οδηγεί σε πρήξιμο της γλώσσας.
• Στρεπτόκοκκος και οστρακιά – Ορισμένες βακτηριακές λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν μεγέθυνση της γλώσσας.

Οι λοιμώξεις συνοδεύονται συχνά από πυρετό, ερυθρότητα και πόνο και απαιτούν ιατρική θεραπεία με αντιβιοτικά ή αντιμυκητιακά.

4. Τραυματισμός

Μια πρησμένη γλώσσα μπορεί να οφείλεται σε:

• Δάγκωμα ή κάψιμο της γλώσσας
• Οδοντιατρικές επεμβάσεις ή ερεθισμός από οδοντικά πρόσθετα (π.χ. σιδεράκια)
• Τρυπήματα ή χημικά εγκαύματα από πικάντικα τρόφιμα ή αλκοόλ

Οι μικροτραυματισμοί συνήθως επουλώνονται μόνοι τους, αλλά το σοβαρό τραύμα μπορεί να απαιτεί ιατρική φροντίδα.

5. Διατροφικές ελλείψεις

Οι ανεπάρκειες σε ορισμένες βιταμίνες και μέταλλα μπορούν να συμβάλουν σε πρήξιμο και δυσφορία της γλώσσας. Αυτά περιλαμβάνουν:

• Ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 – Οδηγεί σε λεία, πρησμένη γλώσσα και κόπωση.
• Αναιμία από έλλειψη σιδήρου – Μπορεί να προκαλέσει χλωμή, φλεγμονή της γλώσσας.
• Ανεπάρκεια φολικού οξέος – Επηρεάζει τη βλεννογόνο επένδυση της γλώσσας.

Η αντιμετώπιση των ελλείψεων σε θρεπτικά συστατικά μέσω διατροφής ή συμπληρωμάτων μπορεί να βοηθήσει στην αναστροφή των συμπτωμάτων.

6. Υποκείμενες ιατρικές καταστάσεις

Ορισμένες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν χρόνιο οίδημα της γλώσσας, όπως:

• Υποθυρεοειδισμός – Τα χαμηλά επίπεδα θυρεοειδούς μπορεί να οδηγήσουν σε παχύρρευστη, πρησμένη γλώσσα.
• Σύνδρομο Sjogren – Μια αυτοάνοση διαταραχή που προκαλεί ξηροστομία και πρήξιμο της γλώσσας.
• Αμυλοείδωση – Μια σπάνια κατάσταση όπου οι μη φυσιολογικές εναποθέσεις πρωτεϊνών προκαλούν μεγέθυνση της γλώσσας.

Τα συνοδά συμπτώματα μιας πρησμένης γλώσσας

Εκτός από το ορατό πρήξιμο, μαζί με την πρησμένη γλώσσα μπορεί να εμφανιστεί:

1. Πόνος ή ευαισθησία
2. Δυσκολία στην αναπνοή ή στην κατάποση
3. Αλλαγές στο χρώμα της γλώσσας (κόκκινο, χλωμό ή κηλιδωτή εμφάνιση)
4. Αλλαγές στην υφή της γλώσσας (πιο λεία ή ανάγλυφη επιφάνεια)
5. Ξηρότητα ή υπερβολική παραγωγή σάλιου

Διάγνωση και ιατρική αξιολόγηση

Για να προσδιορίσουν την αιτία του πρηξίματος της γλώσσας, οι γιατροί πιθανώς να εκτελέσουν τα παρακάτω:

• Φυσική εξέταση – Έλεγχος για σημεία μόλυνσης, τραύματος ή αλλεργικών αντιδράσεων.
• Τεστ αλλεργίας – Προσδιορισμός αιτίων ενεργοποίησης εάν υπάρχει υποψία αλλεργικής αντίδρασης.
• Εξετάσεις αίματος – Αξιολόγηση για λοιμώξεις, διατροφικές ελλείψεις ή αυτοάνοσες διαταραχές.
• Απεικόνιση (αξονική ή μαγνητική τομογραφία) – Εάν υπάρχουν υποψίες βαθύτερων λοιμώξεων ή δομικών προβλημάτων.

Η έγκαιρη διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας, ειδικά σε περιπτώσεις όπου το οίδημα επηρεάζει την αναπνοή ή την κατάποση.

Επιλογές θεραπείας για πρησμένη γλώσσα

Η θεραπεία εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία του οιδήματος:

• Αλλεργικές αντιδράσεις (αναφυλαξία): Άμεση χορήγηση ενέσιμης επινεφρίνης (EpiPen), αντισταμινικά και επείγουσα περίθαλψη.
• Αγγειοοίδημα: Αντισταμινικά, κορτικοστεροειδή ή -σε σοβαρές περιπτώσεις- επινεφρίνη.
• Λοιμώξεις: Αντιβιοτικά ή αντιμυκητιακά φάρμακα για βακτηριακά ή μυκητιακά αίτια.
• Οίδημα λόγω τραύματος: Οι κρύες κομπρέσες και τα αναλγητικά μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση της φλεγμονής.
• Διατροφικές ανεπάρκειες: Συμπληρώματα βιταμινών και μετάλλων για τη διόρθωση των ελλείψεων.

Οι σοβαρές περιπτώσεις, ειδικά αυτές που επηρεάζουν την αναπνοή, απαιτούν επείγουσα ιατρική παρέμβαση.

Πότε να αναζητήσετε επείγουσα ιατρική βοήθεια

Ζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια εάν:

1. Το οίδημα είναι ξαφνικό και σοβαρό.
2. Επηρεάζει την αναπνοή ή την κατάποση.
3. Συνοδεύεται από κνίδωση, σφίξιμο στον λαιμό ή πρήξιμο του προσώπου.
4. Υπάρχουν σημάδια μόλυνσης (πυρετός, πύον ή έντονος πόνος).

Οποιοδήποτε ξαφνικό πρήξιμο της γλώσσας θα μπορούσε να υποδηλώνει μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση, που απαιτεί επείγουσα φροντίδα.

Συχνές Ερωτήσεις

Μπορεί το στρες να προκαλέσει πρησμένη γλώσσα;

Ναι, το στρες και το άγχος μπορεί να οδηγήσουν σε πρήξιμο της γλώσσας λόγω αυξημένης έντασης, υπεραερισμού ή ασυνείδητων συνηθειών όπως το δάγκωμα της γλώσσας. Ωστόσο, το επίμονο οίδημα θα πρέπει να αξιολογείται από γιατρό.

Ποια ανεπάρκεια βιταμινών προκαλεί μια πρησμένη γλώσσα;

Οι ανεπάρκειες της βιταμίνης Β12, του σιδήρου και του φολικού οξέος μπορεί να οδηγήσουν σε γλωσσίτιδα, προκαλώντας πρήξιμο της γλώσσας, με πόνο και πιο λεία εμφάνιση γλώσσας. Μια εξέταση αίματος μπορεί να επιβεβαιώσει τέτοιες ελλείψεις.

Μπορεί μια πρησμένη γλώσσα να είναι σημάδι σοβαρής πάθησης;

Ναι, μια πρησμένη γλώσσα μπορεί να υποδηλώνει αναφυλαξία, αγγειοοίδημα, λοιμώξεις ή αυτοάνοσες διαταραχές. Εάν το πρήξιμο εμφανιστεί ξαφνικά ή επηρεάζει την αναπνοή, αναζητήστε επείγουσα ιατρική φροντίδα.

Πώς μπορώ να μειώσω το πρήξιμο της γλώσσας στο σπίτι;

Η κατανάλωση κρύου νερού, η εφαρμογή πάγου (π.χ. πιπιλήστε παγάκια), η τήρηση καλών πρακτικών στοματικής υγιεινής και η αποφυγή ερεθιστικών (π.χ. πικάντικα τρόφιμα και αλκοόλ) μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση του ήπιου οιδήματος της γλώσσας. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν, απαιτείται ιατρική αξιολόγηση.

Σύνοψη

Μια πρησμένη γλώσσα μπορεί να κυμαίνεται από έναν μικρό ερεθισμό έως μια σοβαρή ιατρική έκτακτη ανάγκη. Ενώ ορισμένες περιπτώσεις οφείλονται σε μικροτραυματισμούς ή ελλείψεις, άλλες -όπως αλλεργικές αντιδράσεις και λοιμώξεις- χρήζουν επείγουσας ιατρικής φροντίδας.

Η κατανόηση των πιθανών αιτιών, η αναγνώριση των προειδοποιητικών σημαδιών και η αναζήτηση έγκαιρης θεραπείας μπορούν να αποτρέψουν τις επιπλοκές και να εξασφαλίσουν γρήγορη ανάρρωση. Εάν το πρήξιμο της γλώσσας είναι ξαφνικό, σοβαρό ή επηρεάζει την αναπνοή, αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια.

Πηγές:
harvard.edu
clevelandclinic.org
verywellhealth.com
healthline.com
emedicinehealth.com