Βρογχοπνευμονία: Αιτίες, συμπτώματα, επιπλοκές και αντιμετώπιση

Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν βήχα, δυσκολία στην αναπνοή και πυρετό.

Τι είναι η βρογχοπνευμονία;

Οι βρόγχοι είναι οι μεγάλοι αεραγωγοί που συνδέουν την τραχεία με τους πνεύμονες. Αυτοί οι βρόγχοι στη συνέχεια χωρίζονται σε πολλούς μικροσκοπικούς αεραγωγούς, γνωστούς ως βρογχιόλια, οι οποίοι αποτελούν τους πνεύμονες.

Στο τέλος των βρογχιολίων υπάρχουν μικροσκοπικοί αεροφόροι σάκοι που ονομάζονται κυψελίδες, όπου πραγματοποιείται η ανταλλαγή οξυγόνου από τους πνεύμονες και διοξειδίου του άνθρακα από την κυκλοφορία του αίματος.

Η πνευμονία προκαλεί φλεγμονή στους πνεύμονες που οδηγεί στο γέμισμα αυτών των κυψελίδων με υγρό. Αυτό το υγρό επηρεάζει τη φυσιολογική λειτουργία των πνευμόνων, δημιουργώντας μια σειρά από αναπνευστικά προβλήματα.

Η βρογχοπνευμονία είναι μια μορφή πνευμονίας που επηρεάζει τόσο τις κυψελίδες στους πνεύμονες όσο και τους βρόγχους.

Τα συμπτώματα της βρογχοπνευμονίας μπορεί να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Η πάθηση αυτή είναι ο συνηθέστερος τύπος πνευμονίας στα παιδιά και η κύρια αιτία θανάτου από λοίμωξη σε παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών.

Τα συμπτώματα, τα αίτια, οι επιπλοκές, η διάγνωση, η θεραπεία και η πρόληψη της βρογχοπνευμονίας είναι συνήθως ίδια με αυτά της πνευμονίας.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της βρογχοπνευμονίας ποικίλλουν, ανάλογα με τη σοβαρότητα της πάθησης. Συνήθως είναι πιο σοβαρά σε άτομα με ασθενέστερο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι ή άτομα με συγκεκριμένες παθήσεις.

Τα συμπτώματα της βρογχοπνευμονίας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• πυρετό
• δύσπνοια
• πόνο στο στήθος που μπορεί να χειροτερεύει με το βήχα ή τη βαθιά αναπνοή
• βήχα με φλέματα
• εφίδρωση
• ρίγη
• μυϊκούς πόνους
• εξάντληση και κόπωση
• απώλεια όρεξης
• πονοκεφάλους
• σύγχυση ή αποπροσανατολισμό, ιδίως στους ηλικιωμένους
• ζάλη
• ναυτία και εμετό
• αιμόπτυση

Αιτίες και παράγοντες κινδύνου

Η πιο συχνή αιτία της βρογχοπνευμονίας είναι μια βακτηριακή λοίμωξη των πνευμόνων, όπως ο Streptococcus pneumoniae και ο Haemophilus influenza τύπου b (Hib). Ιογενείς και μυκητιασικές λοιμώξεις των πνευμόνων μπορούν επίσης να προκαλέσουν πνευμονία.

Τα επιβλαβή μικρόβια μπορούν να εισέλθουν στους βρόγχους και τις κυψελίδες και να αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται. Το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει λευκά αιμοσφαίρια που επιτίθενται σε αυτά τα μικρόβια, γεγονός που προκαλεί φλεγμονή. Τα συμπτώματα συχνά αναπτύσσονται από αυτή τη φλεγμονή.

Οι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη βρογχοπνευμονίας περιλαμβάνουν:

• Ηλικία κάτω των 2 ετών
• Ηλικία άνω των 65 ετών
• Κάπνισμα και υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• Πρόσφατες λοιμώξεις του αναπνευστικού, όπως κρυολόγημα και γρίπη
• Μακροχρόνιες πνευμονοπάθειες, όπως ΧΑΠ, κυστκή ίνωση, βρογχεκτασία και άσθμα
• Παθήσεις όπως διαβήτη, καρδιακή ανεπάρκεια, ηπατική νόσο
• Παθήσεις που αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα, όπως ο HIV ή ορισμένες αυτοάνοσες διαταραχές
• Φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό
• Πρόσφατη χειρουργική επέμβαση ή τραύμα

Επιπλοκές

Η σοβαρή βρογχοπνευμονία μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά, τους ηλικιωμένους και άτομα με εξασθενημένο ή κατασταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα. Επειδή επηρεάζει την αναπνοή, η βρογχοπνευμονία μπορεί να γίνει πολύ σοβαρή και μερικές φορές να προκαλέσει ακόμη και θάνατο.

Το 2015, 920.000 παιδιά κάτω των 5 ετών πέθαναν από πνευμονία. Αυτή η επίπτωση θνησιμότητας ήταν κυρίως από βρογχοπνευμονία.

Οι επιπλοκές της βρογχοπνευμονίας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Αναπνευστική ανεπάρκεια: Συμβαίνει όταν δεν εκτελείται φυσιολογικά η απαραίτητη ανταλλαγή οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα στους πνεύμονες. Τα άτομα με αναπνευστική ανεπάρκεια μπορεί να χρειάζονται αναπνευστήρα ή αναπνευστική μηχανή για να βοηθούν την αναπνοή.
• Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS): Eίναι μια πιο σοβαρή μορφή αναπνευστικής ανεπάρκειας που απειλεί τη ζωή.
• Σήψη: Γνωστή και ως δηλητηρίαση του αίματος ή σηψαιμία συμβαίνει όταν η λοίμωξη προκαλεί υπερβολική ανοσολογική αντίδραση που βλάπτει τα όργανα και τους ιστούς του σώματος. Η κατάσταση μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκεια πολλαπλών οργάνων και είναι απειλητική για τη ζωή.
• Πνευμονικά αποστήματα: Πρόκειται για σάκους γεμάτους πύον που μπορεί να σχηματιστούν στο εσωτερικό των πνευμόνων.

Διάγνωση

Για τη διάγνωση της βρογχοπνευμονίας, ο γιατρός πραγματοποιεί φυσική εξέταση και παίρνει το ιστορικό του ατόμου.

Τα αναπνευστικά προβλήματα, όπως ο συριγμός, είναι τυπικές ενδείξεις βρογχοπνευμονίας. Ωστόσο, η βρογχοπνευμονία μπορεί να προκαλέσει παρόμοια συμπτώματα με το κρυολόγημα ή τη γρίπη, γεγονός που μπορεί μερικές φορές να δυσχεράνει τη διάγνωση.

Εάν ο γιατρός υποπτεύεται βρογχοπνευμονία, μπορεί να παραγγείλει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες εξετάσεις για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση ή να καθορίσει τον τύπο και τη σοβαρότητα της πάθησης:

• Ακτινογραφία θώρακος ή αξονική τομογραφία: Αυτές οι απεικονιστικές εξετάσεις επιτρέπουν στο γιατρό να δει το εσωτερικό των πνευμόνων και να ελέγξει για σημάδια λοίμωξης.
• Εξετάσεις αίματος: Βοηθούν στην ανίχνευση σημείων λοίμωξης, όπως ένας μη φυσιολογικός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων.
• Βρογχοσκόπηση: Περιλαμβάνει τη διέλευση ενός λεπτού σωλήνα με φως και κάμερα μέσα από το στόμα του ατόμου, κατά μήκος της τραχείας και μέσα στους πνεύμονες. Η διαδικασία αυτή επιτρέπει στον γιατρό να δει το εσωτερικό των πνευμόνων.
• Καλλιέργεια πτυέλων: Πρόκειται για εργαστηριακή εξέταση που μπορεί να ανιχνεύσει τη λοίμωξη στα φλέματα.
• Παλμική οξυμετρία: Πρόκειται για εξέταση που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της ποσότητας οξυγόνου που ρέει μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.
• Αέρια αρτηριακού αίματος: Οι γιατροί χρησιμοποιούν αυτή την εξέταση για να προσδιορίσουν τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα ενός ατόμου.

Θεραπεία

Εξαρτάται από τον τύπο της λοίμωξης και τη σοβαρότητα της κατάστασης.

Τα άτομα χωρίς άλλα προβλήματα υγείας, συνήθως αναρρώνουν από τη βρογχοπνευμονία εντός 1-3 εβδομάδων.

Οι ήπιες μορφές βρογχοπνευμονίας μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι με ένα συνδυασμό ξεκούρασης και φαρμακευτικής αγωγής.

Οι πιο σοβαρές περιπτώσεις απαιτούν νοσηλεία. Η αντιμετώπιση γίνεται με τη χορήγηση αντιβιοτικών τα οποία δρουν σκοτώνοντας τα επιβλαβή βακτήρια στους πνεύμονες.

Όταν λαμβάνετε αντιβιοτικά, είναι σημαντικό να ακολουθείτε προσεκτικά τις οδηγίες του γιατρού και να ολοκληρώνετε τη φαρμακευτική αγωγή.

Να θυμάστε ότι τα αντιβιοτικά δεν λειτουργούν για ιογενείς λοιμώξεις.

Για την ιογενή βρογχοπνευμονία, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει ένα αντιιικό φάρμακο σε άτομα με γρίπη ή να κατευθύνει τη θεραπεία στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.

Η βρογχοπνευμονία που οφείλεται σε ιό συνήθως υποχωρεί εντός 1-3 εβδομάδων.

Στα άτομα με μυκητιασική βρογχοπνευμονία, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει αντιμυκητιασικά φάρμακα.

Όταν αναρρώνει από βρογχοπνευμονία, είναι σημαντικό:

• να ξεκουράζεστε
• να πίνετε πολλά υγρά για να αραιώνετε τη βλέννα και να μειώνετε τη δυσφορία και τον βήχα
• να παίρνετε όλα τα απαραίτητα φάρμακα, σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού τους

Πρόληψη

Ο εμβολιασμός μπορεί να αποτρέψει ορισμένες μορφές βρογχοπνευμονίας. Η Αμερικανική Πνευμονολογική Εταιρεία συνιστά για τα παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών και τους ηλικιωμένους άνω των 65 ετών τον εμβολιασμό κατά της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας, η οποία προκαλείται από βακτήρια.

Πηγή: Medical News Today