Τι πρέπει να γνωρίζετε για το ευερέθιστο έντερο
Οι κινήσεις του εντέρου, το φούσκωμα και άλλα προβλήματα του πεπτικού, μπορεί να να σάς φέρνουν σε δύσκολη θέση, αλλά η συζήτηση με τον γιατρό σας είναι το πρώτο βήμα για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής σας λέει ο Laurence Bailen, γαστρεντερολόγος και κλινικός αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Tufts.
Οι ασθενείς που αντιμετωπίζουν αυτά τα συμπτώματα μπορεί να διαγνωστούν με μία από τις πιο διαδεδομένες γαστρεντερικές παθήσεις, ιδίως στις ηλικίες 50 ετών και κάτω: το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
Για να διαγνωστεί με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ο ασθενής πρέπει να έχει επαναλαμβανόμενο κοιλιακό πόνο τουλάχιστον μία ημέρα την εβδομάδα για τρεις μήνες και ο πόνος πρέπει να συνδέεται με δύο από τα ακόλουθα: αφόδευση ή κινήσεις του εντέρου, αλλαγή στη συχνότητα των κινήσεων του εντέρου ή αλλαγή στη μορφή των κινήσεων του εντέρου.
Ο Bailen λέει ότι το 20-40% των ασθενών που προσέρχονται στο ιατρείο του είναι άτομα που έχουν διαγνωστεί με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή που παρουσιάζουν συμπτώματα που σχετίζονται με αυτό, όπως φούσκωμα, πόνο, διάρροια ή δυσκοιλιότητα. Παρά το υψηλό ποσοστό, οι περισσότεροι υποφέρουν χωρίς να συμβουλεύονται γιατρό.
«Πολλοί άνθρωποι λένε σε κάποιον που διαγιγνώσκεται με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: "Αυτό που έχεις δεν είναι πραγματικό". Αλλά εγώ πάντα λέω στους ασθενείς ότι αυτοί οι άνθρωποι κάνουν λάθος», λέει ο Bailen. «Και υπενθυμίζω σε αυτούς τους ασθενείς ότι δεν είναι μόνοι τους».
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου εκτιμάται ότι επηρεάζει το 5-10% των ανθρώπων παγκοσμίως και το 10-15% των ανθρώπων στις Ηνωμένες Πολιτείες, λέει ο Bailen, αλλά σπάνια αναζητούν ιατρική φροντίδα. Το φάσμα των συμπτωμάτων που μπορεί να αντιμετωπίσει κάποιος είναι ευρύ, από μια επαναλαμβανόμενη επώδυνη κοιλιακή αντίδραση σε ορισμένα τρόφιμα, μέχρι εξουθενωτικά συμπτώματα που μπορεί να κάνουν κάποιον να περνάει ώρες κάθε μέρα στην τουαλέτα.
«Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου μπορεί να είναι ενοχλητικό και να προκαλεί κοινωνική απομόνωση», λέει ο Bailen. «Μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να αργήσουν στη δουλειά ή να πρέπει να εγκαταλείψουν τις κοινωνικές συναθροίσεις για να χρησιμοποιήσουν την τουαλέτα. Έχω αναγκαστεί να γράψω επιστολές σε εργοδότες για να επιτρέψω στους ασθενείς να παρέχουν διευκολύνσεις στην εργασία τους για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Το σύνδρομο μπορεί πραγματικά να δυσκολέψει την καθημερινότητά τους».
Πριν ο Bailen κάνει εξετάσεις, διάγνωση ή δώσει θεραπεία, συζητά με τους ασθενείς ασθενείς.
«Ένα από τα πρώτα βήματα είναι η επιβεβαίωση ότι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι ένα ιδιαίτερα διαδεδομένο πρόβλημα, ότι υποδιαγιγνώσκεται επειδή οι άνθρωποι δεν αναζητούν ιατρική φροντίδα και ότι η διάγνωση είναι κάτι πραγματικό», δήλωσε ο Bailen. «Οι ασθενείς με ευερέθιστο έντερο θα πρέπει να αντιμετωπίζονται όπως κάποιος που διαγιγνώσκεται με μια ασθένεια όπως ο διαβήτης ή με καταστάσεις υψηλού κινδύνου όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση».
Έλεγχος και διάγνωση του IBS
Ο Bailen εξετάζει το ιστορικό του ασθενούς και κάνει εξετάσεις για να αποκλείσει άλλες διαταραχές που μερικές φορές έχουν παρόμοια συμπτώματα με το ευερέθιστο έντερο, όπως είναι η κοιλιοκάκη, οι λοιμώξεις, οι φλεγμονώδεις διαταραχές, οι καρκίνοι ή οι δυσανεξίες στα τρόφιμα. Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν εξετάσεις αίματος, οι οποίες συνήθως βγαίνουν φυσιολογικές για κάποιον με ευερέθιστο έντερο.
«Οι ασθενείς δεν πρέπει να είναι αναιμικοί ή να έχουν χαμηλές τιμές αίματος», λέει ο Bailen. «Δεν θα πρέπει να έχουν μεγάλη αιμορραγία από το ορθό, δεν θα πρέπει να χάνουν πολύ βάρος. Αυτά είναι συμπτώματα που θα πρέπει να δικαιολογούν περισσότερες εξετάσεις για άλλες διαταραχές».
Η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ του συνδρόμου ευερέθιστου ετέρου και αυτών των άλλων παθήσεων είναι ο ρόλος που παίζουν οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ εντέρου και εγκεφάλου στα συμπτώματα. Συχνά όσοι πάσχουν από μια διαταραχή της αλληλεπίδρασης εντέρου-εγκεφάλου όπως το ευερέθιστο έντερο, αντιμετωπίζουν και άλλες παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων των προβλημάτων ψυχικής υγείας όπως το άγχος, το στρες ή η κατάθλιψη.
«Το αυτόνομο νευρικό σύστημα, το οποίο ελέγχει τη λειτουργία του γαστρεντερικού σωλήνα, έχει νευρικές οδούς που πηγαίνουν από το κεντρικό νευρικό σύστημα στον εγκέφαλο και αντίστροφα», λέει ο Bailen. «Έτσι, σε ασθενείς με προβλήματα ψυχικής υγείας, τα σήματα προς το έντερο μπορεί να διεγείρουν την εντερική συστολή ή την απουσία της και στη συνέχεια να προκαλέσουν προβλήματα στο έντερο».
Οι θεραπευτικές επιλογές για το ευερέθιστο έντερο ποικίλλουν ανάλογα με το πρωταρχικό σύμπτωμα, αλλά σε πολλές περιπτώσεις, ο Bailen ξεκινάει θεραπεία διαβεβαιώνοντας τον ασθενή ότι η κατάστασή του δεν είναι απειλητική για τη ζωή, γεγονός που μπορεί να βοηθήσει να καθησυχάσει τις ανησυχίες και τα ζητήματα ψυχικής υγείας και, με τη σειρά του, να βοηθήσει στην πέψη.
Οι πρόσθετες θεραπείες περιλαμβάνουν τη διαχείριση του άγχους μέσω της γιόγκα, του διαλογισμού, συμπληρωματικών θεραπειών όπως ο βελονισμός, η άσκηση και η δοκιμή μιας δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε ζυμώσιμους, ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες (FODMAP), η οποία μειώνει την πρόσληψη τροφών που προκαλούν αέρια.
Εάν κάποιος πιστεύει ότι μπορεί να έχει σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και σκέφτεται να απευθυνθεί σε γιατρό, ο Bailen προτείνει να θέσει στον εαυτό της ερωτήσεις όπως: «Απουσιάζω τακτικά από τη δουλειά ή το σχολείο λόγω των συμπτωμάτων μου; Χάνω κοινωνικές δραστηριότητες; Φοβάμαι να βγω από το σπίτι επειδή μπορεί να μην είμαι κοντά σε τουαλέτα;».
Εάν η απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις είναι θετική και τα συμπτώματα είναι επίμονα και προκαλούν ανησυχία, ο Bailen συνιστά να απευθυνθείτε σε γαστρεντερολόγο.
Πηγή: Tufts Now