Λεϊσμανίαση (καλαζάρ): Συμπτώματα στον άνθρωπο – Τι να κάνετε

Μεταδιδόμενο μέσω του τσιμπήματος μολυσμένων αμμόμυγων, το καλαζάρ μπορεί να είναι απειλητικό για τη ζωή εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία.

Αυτό το άρθρο διερευνά τις αιτίες, τα συμπτώματα και τα βήματα που πρέπει να λάβετε εάν υποψιάζεστε ότι έχετε τη νόσο.

Τι είναι το καλαζάρ (λεϊσμανίαση)

Το Kala azar είναι η πιο σοβαρή μορφή λεϊσμανίασης, μια παρασιτική ασθένεια που επικρατεί σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές, ειδικά σε χώρες όπως η Ινδία, το Σουδάν και η Βραζιλία. Προσβάλλει κυρίως τον σπλήνα, το ήπαρ και τον μυελό των οστών, οδηγώντας σε συστημική λοίμωξη.

• Αιτία: Το παράσιτο Leishmania donovani, που μεταδίδεται από θηλυκές αμμόμυγες.
• Πληθυσμοί σε κίνδυνο: Άτομα που ζουν ή ταξιδεύουν σε ενδημικές περιοχές, εκείνοι με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα και όσοι ζουν σε περιοχές, που πλήττονται από τη φτώχεια είναι πιο ευάλωτοι.

Λεϊσμανίαση: Συμπτώματα του καλαζάρ

Τα συμπτώματα αναπτύσσονται συνήθως εβδομάδες έως μήνες μετά το τσίμπημα από μολυσμένη αμμόμυγα. Προκύπτουν από το παράσιτο που μολύνει τα εσωτερικά όργανα του σώματος και διαταράσσει την λειτουργία του ανοσοποιητικού.

Κοινά συμπτώματα:

• Παρατεταμένος πυρετός: Επίμονος υψηλός πυρετός που διαρκεί για εβδομάδες.
• Απώλεια βάρους: Σημαντική και ανεξήγητη μείωση βάρους.
• Διογκωμένη σπλήνα και ήπαρ (σπληνομεγαλία και ηπατομεγαλία): Ορατό πρήξιμο στην κοιλιά λόγω φλεγμονής οργάνων.
• Αναιμία: Χλωμό δέρμα, κόπωση και αδυναμία από μειωμένα ερυθρά αιμοσφαίρια.
• Σκουρόχρωμο δέρμα: Το όνομα "καλά αζάρ" μεταφράζεται σε "μαύρος πυρετός", λόγω των σκούρων κηλίδων δέρματος, που μπορεί να εμφανιστούν σε ορισμένες περιπτώσεις.
• Αδυναμία: Γενικό αίσθημα κόπωσης λόγω συστηματικής λοίμωξης.
• Πρησμένοι λεμφαδένες: Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι λεμφαδένες μπορεί να διευρυνθούν ορατά.

Λεϊσμανίαση: Ποια είναι τα αίτια του καλαζάρ

Το Kala azar προκαλείται από το παράσιτο Leishmania donovani, το οποίο εισάγεται στην κυκλοφορία του αίματος μέσω του τσιμπήματος μολυσμένης θηλυκής αμμόμυγας. Το παράσιτο πολλαπλασιάζεται στο σώμα, επιτίθεται στο ανοσοποιητικό σύστημα και προκαλεί εκτεταμένες βλάβες στα όργανα.

Μετάδοση:

• Τσίμπημα από μολυσμένες αμμόμυγες.
• Σπανίως, από μετάγγιση αίματος ή κοινόχρηστες βελόνες.

Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Οι κακές συνθήκες διαβίωσης, η έλλειψη ελέγχου των εντόμων και η εγγύτητα σε περιοχές με αμμόμυγες αυξάνουν τον κίνδυνο.

Καλαζάρ: Διάγνωση και θεραπεία

Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση του Kala Azar και την πρόληψη θανατηφόρων επιπλοκών.

Διάγνωση

1. Φυσική εξέταση: Έλεγχος για συμπτώματα όπως μεγέθυνση σπλήνας ή συκωτιού.

2. Εργαστηριακές εξετάσεις:

• Εξετάσεις αίματος για την ανίχνευση παρασίτων ή αντισωμάτων.
• Βιοψία ιστού από σπλήνα, ήπαρ ή μυελό των οστών για επιβεβαίωση.
• Δοκιμές PCR (Polymerase Chain Reaction) για γενετικό υλικό του παρασίτου.

Επιλογές θεραπείας

1. Αντιπαρασιτικά φάρμακα:

• Αμφοτερικίνη Β (λιποσωμική): Χρησιμοποιείται συνήθως με υψηλό ποσοστό επιτυχίας.
• Μιλτεφοσίνη: Ένα από του στόματος φάρμακο, που χρησιμοποιείται συχνά σε λιγότερο σοβαρές περιπτώσεις.

Υποστηρικτική φροντίδα

• Αντιμετώπιση της αναιμίας και του υποσιτισμού με συμπληρώματα ή διατροφικές αλλαγές.
• Αντιμετώπιση δευτερογενών λοιμώξεων με αντιβιοτικά.

Λεϊσμανίαση: Τρόποι πρόληψης του καλαζάρ

Αν και δεν υπάρχει ακόμη εμβόλιο, τα προληπτικά μέτρα μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο μόλυνσης.

• Καταπολέμηση εντόμων: Χρησιμοποιήστε κουνουπιέρες (δίψτυ-τούλι) που έχουν υποστεί επεξεργασία με εντομοκτόνα και κάντε χρήση σπρέι εσωτερικού χώρου σε ενδημικές περιοχές.
• Αποφύγετε τις περιοχές με αμμόμυγες: Φορέστε μακριά μανίκια και παντελόνια και αποφύγετε τις υπαίθριες δραστηριότητες το σούρουπο και την αυγή, όταν οι αμμομύγες είναι πιο δραστήριες.
• Βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης: Η σωστή υγιεινή και τα προστατευμένα από έντομα σπίτια ελαχιστοποιούν την έκθεση.

Πότε να αναζητήσετε ιατρική φροντίδα

Είναι απαραίτητο να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε εμφανίζει επίμονο πυρετό, ταχεία απώλεια βάρους ή πρήξιμο στην κοιλιά, ενώ βρίσκεται σε ενδημική με αμμόμυγες περιοχή. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να κάνει μια κρίσιμη διαφορά στα αποτελέσματα της θεραπείας.

Συχνές Ερωτήσεις

“Ποια είναι τα πρώτα σημάδια του καλαζάρ;”

Τα πρώτα σημάδια του καλαζάρ περιλαμβάνουν παρατεταμένο πυρετό, κόπωση και απώλεια όρεξης. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν εβδομάδες ή μήνες μετά την μόλυνση.

“Είναι μεταδοτικό το καλαζάρ;”

Όχι, δεν είναι μεταδοτικό μεταξύ ανθρώπων. Μεταδίδεται μέσω του τσιμπήματος μολυσμένων αμμόμυγων, όχι από άτομο σε άτομο.

“Πόσος χρόνος χρειάζεται για θεραπεία από το καλαζάρ;”

Η ανάρρωση εξαρτάται από τη σοβαρότητα της νόσου και τη θεραπεία που χρησιμοποιείται. Με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, τα συμπτώματα μπορεί να βελτιωθούν μέσα σε εβδομάδες, αλλά η πλήρης αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει μήνες.

Σύνοψη

Το καλαζάρ είναι μια σοβαρή, αλλά θεραπεύσιμη παρασιτική ασθένεια. Η αναγνώριση των συμπτωμάτων και η αναζήτηση άμεσης ιατρικής φροντίδας μπορεί να σώσει ζωές. Ακολουθώντας προληπτικά μέτρα τα άτομα σε ενδημικές περιοχές μπορούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους και τις κοινότητές τους από αυτή την απειλητική για τη ζωή κατάσταση.

Πηγές: clevelandclinic.org, doctorswithoutborders.org, cdc.gov, who.int