Νόσος του Lyme ή βορρελίωση: Τι την προκαλεί, ποια είναι τα συμπτώματα, πώς αντιμετωπίζεται

Η νόσος αναγνωρίστηκε το 1975, όταν πολλά παιδιά έλαβαν διάγνωση νεανικής ρευματοειδούς αρθρίτιδας στο Lyme του Κονέκτικατ και σε δύο γειτονικές πόλεις. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα τσιμπήματα από μολυσμένα τσιμπούρια ήταν υπεύθυνα για το ξέσπασμα της αρθρίτιδας.

Ποια είναι τα στάδια της νόσου του Lyme;

Η νόσος του Lyme μπορεί να εξελίσσεται σταδιακά, ενώ τα συμπτώματα μπορεί να επικαλύπτονται και να εμφανίζονται στο δέρμα, τις αρθρώσεις, την καρδιά ή το νευρικό σύστημα.

Τα στάδια αυτά είναι τα εξής:

• Πρώιμη εντοπισμένη νόσος του Lyme (πρώτη έως τέταρτη εβδομάδα)
• Πρώιμη διάχυτη νόσος του Lyme (ένας έως τέσσερις μήνες)
• Όψιμη επίμονη, όψιμη διάχυτη ή απλώς όψιμη νόσος του Lyme (μετά από τέσσερις μήνες, ακόμη και έως και χρόνια αργότερα)

Πόσο συχνή είναι η νόσος του Lyme;

Στις Ηνωμένες Πολιτείες καταγράφονται περίπου 30.000 περιπτώσεις της νόσου του Lyme κάθε χρόνο, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ. Υπάρχουν όμως και άλλες διαγνωσμένες περιπτώσεις που δεν αναφέρονται.

Σημεία και συμπτώματα

Τα σημάδια και τα συμπτώματα της πρώιμης νόσου του Lyme συνήθως περιλαμβάνουν:

• Κοκκινωπό εξάνθημα ή δερματική βλάβη. Ξεκινά ως μια μικρή κόκκινη κηλίδα στο σημείο του τσιμπήματος σε διάστημα 1-4 εβδομάδων μετά το τσίμπημα. Η κηλίδα διευρύνεται κατά τη διάρκεια μιας περιόδου ημερών ή εβδομάδων, σχηματίζοντας ένα εξάνθημα κυκλικού, τριγωνικού ή ωοειδούς σχήματος. Το εξάνθημα εμφανίζεται ως ένας κόκκινος δακτύλιος που περιβάλλει μια σαφή κεντρική περιοχή. Το εξάνθημα μπορεί να κυμαίνεται σε μέγεθος από πολύ μικρό έως πολύ εκτεταμένο, ενώ καθώς η λοίμωξη εξαπλώνεται, μπορεί να εμφανιστούν διάφορα εξανθήματα σε διάφορα σημεία του σώματος.
• Πυρετό
• Πονοκέφαλο
• Δυσκαμψία αυχένα
• Πόνους στο σώμα και στις αρθρώσεις
• Κόπωση
• Πρησμένους λεμφαδένες

Τα συμπτώματα του δεύτερου σταδίου της νόσου του Lyme μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Εξανθήματα σε πολλά διαφορετικά σημεία
• Παράλυση των μυών του προσώπου (παράλυση Bell)
• Καρδιακός αποκλεισμός ή διακοπή των ηλεκτρικών σημάτων μεταξύ των θαλάμων της καρδιάς
• Μούδιασμα και μη φυσιολογική αίσθηση (νευροπάθεια)

Τα σημεία και συμπτώματα της μη θεραπεύσιμης όψιμης νόσου του Lyme, η οποία μπορεί να συμβεί μήνες έως και χρόνο μετά τη μόλυνση, μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Επαναλαμβανόμενα επεισόδια πρησμένων αρθρώσεων (αρθρίτιδα). Αυτό συνήθως επηρεάζει μεγάλες αρθρώσεις όπως το γόνατο
• Δυσκολία συγκέντρωσης, γνωστή ως «εγκεφαλική ομίχλη». Πρόκειται για μια μορφή εγκεφαλοπάθειας ή βλάβης του εγκεφάλου
• Βλάβη στα νεύρα σε όλο το σώμα, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος, των μυών και των οργάνων (πολυνευροπάθεια)

Πώς διαγιγνώσκεται η νόσος του Lyme;

Οι ειδικοί κάνουν τη διάγνωση με βάση τα τα συμπτώματα, τα σωματικά ευρήματα (όπως το εξάνθημα) και το αν έχετε βρεθεί σε περιοχή που υπάρχουν μολυσμένα τσιμπούρια.

Πολλοί άνθρωποι δεν θυμούνται ή δεν γνωρίζουν αν έχουν δαγκωθεί από τσιμπούρι.

Αυτό συμβαίνει επειδή το τσιμπούρι είναι μικροσκοπικό και το τσίμπημά του είναι συνήθως ανώδυνο.

Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με εξετάσεις αίματος.

Εάν η πρώτη εξέταση αίματος είναι αρνητική για τη νόσο του Lyme, δεν θα χρειαστείτε άλλη εξέταση. Εάν όμως είναι θετική ή αμφισβητήσιμη, πρέπει να επαναληφθεί. Χρειάζονται δύο θετικά αποτελέσματα για να διαγνωστεί η νόσος του Lyme.

Αντιμετώπιση

Τα αντιβιοτικά, συνήθως δοξυκυκλίνη ή αμοξυκιλλίνη, είναι αποτελεσματικές θεραπείες για τη νόσο του Lyme. Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από το στάδιο της λοίμωξης. Όσο νωρίτερα ληφθεί, τόσο πιο γρήγορη και πλήρης είναι η ανάρρωση.

Τι πρέπει να κάνω αν με τσιμπήσει ένα τσιμπούρι;

Εάν σας τσιμπήσει τσιμπούρι, ο καλύτερος τρόπος για να το απομακρύνετε είναι να το τραβήξετε απαλά αλλά σταθερά με τσιμπιδάκι.

Αποφύγετε να συνθλίψετε το σώμα του τσιμπουριού ή να το χειριστείτε με γυμνά δάχτυλα, διότι μπορεί να εκτεθείτε στα βακτήρια που βρίσκονται στο τσιμπούρι.

Πλύνετε καλά την περιοχή του τσιμπήματος με σαπούνι και νερό.

Μην πιέζετε το σώμα του τσιμπουριού με τα δάχτυλά σας ή με τσιμπιδάκια.

Σύνδρομο της νόσου του Lyme μετά τη θεραπεία

Ακόμη και μετά την κατάλληλη θεραπεία, ορισμένοι άνθρωποι (υπολογίζεται σε 5% έως 15%) μπορεί να εμφανίσουν παρατεταμένη κόπωση, πόνο ή πονοκεφάλους.

Αυτό είναι γνωστό ως σύνδρομο νόσου του Lyme μετά τη θεραπεία. Τα συμπτώματα δεν σημαίνουν ότι εξακολουθείτε να έχετε λοίμωξη. Τα παρατεταμένα συμπτώματα σε αυτά τα άτομα υποχωρούν συνήθως εντός έξι μηνών.

Με πληροφορίες από Cleveland Clinic