Εμβολιασμοί ενηλίκων: Η αναγκαία συνήθεια του φθινοπώρου

Ποιους άλλους εμβολιασμούς, όμως, δεν θα πρέπει να αμελήσουν οι ενήλικες αυτό το διάστημα; Το Onmed.gr απευθύνθηκε στον παθολόγο Γιώργο Παππά, ο οποίος μας εξήγησε ποιες ομάδες πολιτών είναι σε προτεραιότητα για εμβολιασμό και πώς παίζουν ρόλο η ηλικία και τα υποκείμενα νοσήματα:

«Οι εμβολιαστικές ανάγκες των ενηλίκων εξατομικεύονται ανάλογα με την ηλικία και τα υποκείμενα νοσήματα. Στην τρέχουσα περίοδο, προτεραιότητα οφείλει να έχει ο εμβολιασμός έναντι του κορωνοϊού με το νέο επικαιροποιημένο εμβόλιο που κυκλοφορεί στην χώρα μας από τον Σεπτέμβριο- ο κορωνοϊός είναι που συνεχίζει να σκοτώνει περίπου 100 ανθρώπους κάθε μήνα, ακόμη και με ιδανικές καιρικές συνθήκες που δεν ευνοούν την μετάδοση. Όσοι έχουν νοσήσει το τελευταίο τρίμηνο θα πρέπει να προγραμματίσουν σε μεταγενέστερο διάστημα τον εμβολιασμό τους, ανάλογα με τα2wsddsdw` ατομικά τους χαρακτηριστικά.

Είναι βέβαια και η εποχή του εποχικού εμβολιασμού για γρίπη. Οι άνω των 65 έχουν την δυνατότητα να εμβολιαστούν με ένα από τα ενισχυμένα εμβόλια (είτε αυτό με της τετραπλής δόσης ή αυτό με το ανοσοενισχυτικό), ώστε να αυξήσουν την προστασία από την ανάγκη νοσηλείας από την γρίπη. Να σημειωθεί εδώ η ανάγκη εμβολιασμού για γρίπη ατόμων που εργασιακά έρχονται σε επαφή με πτηνά ή χοίρους, ειδικά καθώς τρέχει η πανζωοτία από την γρίπη των πτηνών- καλό είναι να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα συνάντησης γρίπης ανθρώπου και γρίπης πτηνών.

Οι άνω των 75 αλλά και οι 60-75 ετών με υποκείμενα νοσήματα έχουν από φέτος την δυνατότητα να εμβολιαστούν για τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό/ RSV που στις ομάδες αυτές μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσο. Κυκλοφορούν δύο εμβόλια, με παρόμοια χονδρικά αποτελεσματικότητα, και γίνονται εφάπαξ, δεν θα χρειαστούν επανάληψη του χρόνου (μελλοντικά δεν γνωρίζουμε ακόμη).

Εξυπακούεται ότι οι άνω των 65 ετών πρέπει να ελέγξουν και αν έχουν εμβολιαστεί για τον πνευμονιόκοκκο, το κυριότερο αίτιο μικροβιακής πνευμονίας (και όχι μόνο). Αν κάποιος έχει κάνει στο παρελθόν εμβόλιο/ εμβόλια για τον πνευμονιόκοκκο, θα πρέπει σε συνεννόηση με τον προσωπικό του γιατρό να ελέγξει αν χρειάζεται, και πότε, να εμβολιαστεί και με το 20δύναμο εμβόλιο που κυκλοφορεί από πέρυσι. Εξυπακούεται ότι και νεότεροι ενήλικες με χρόνια νοσήματα (καρδιακά, ηπατικά, νεφρικά, αναπνευστικά, σακχαρώδη διαβήτη) ή ανοσοκαταστολή οφείλουν να είναι επικαιροποιημένοι όσον αφορά την ανοσία τους απέναντι στον κορωνοϊό.

Ειδικότεροι εμβολιασμοί μπορεί να απαιτούνται για άλλες συγκεκριμένες ομάδες και ειδικά ανοσοκατασταλμένα άτομα, ενώ αναμνηστική δόση για τέτανο-διφθερίτιδα-κοκκύτη είναι καλό να γίνεται από όλους ανά δεκαετία. Άτομα κάτω των 54 ετών που δεν έχουν νοσήσει από ιλαρά είναι καλό να βεβαιωθούν ότι έχουν εμβολιαστεί δις για τη νόσο, ειδικά αν εργάζονται στην υγεία ή την εκπαίδευση ή έρχονται σε επαφή με ανοσοκατασταλμένους».

Ερωτηθείς για τον ρόλο που παίζουν οι συννοσηρότητες στην αύξηση του κινδύνου εμφάνισης λοιμωδών νόσων, όπως στην περίπτωση του έρπητα ζωστήρα, ο κ. Παππάς επισημαίνει:

«Κάθε παράγοντας που προκαλεί ανοσοκαταστολή αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης έρπητα ζωστήρα- απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια είναι να έχει νοσήσει κανείς από ανεμευλογιά σε μικρότερη ηλικία, καθώς είναι ο ιός αυτός που προκαλεί τον ζωστήρα, κοιμώμενος για χρόνια στον οργανισμό και ξυπνώντας όταν η ανοσία φθίνει. Η συνηθέστερη αιτία πτώσης της ανοσίας και εμφάνισης έρπητα ζωστήρα είναι η ηλικία. Εξυπακούεται ότι νεοπλάσματα (αλλά και οι θεραπείες τους) καθώς και ανοσοανεπάρκειες κάθε βαθμού (από την ήπια του σακχαρώδη διαβήτη μέχρι την βαριά της HIV λοίμωξης) μπορούν επίσης να προδιαθέσουν σε επεισόδιο έρπητα ζωστήρα».

Σχετικά με τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα και τη σοβαρότητα των επιπλοκών αναφέρει:

«Ο έρπης ζωστήρας μπορεί να ξεκινήσει με επίμονο εντοπισμένο πόνο, σε μία πλευρά του σώματος, και να ακολουθήσει η εμφάνιση δερματικών βλαβών (που εξελίσσονται σε φυσσαλίδες πριν "ξεραθούν"). Η πλέον συνηθισμένη επιπλοκή είναι η μεθερπητική νευραλγία, υπολειμματικός ενοχλητικός πόνος που μπορεί να διαρκεί για μήνες και να μην ανταποκρίνεται ακόμη και σε ισχυρά αναλγητικά».

Με ποιο τρόπο, όμως, μπορούμε να προστατευθούμε από τη νόσο; Ο κ. Παππάς επισημαίνει πως «τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου, την ηλικία, δεν μπορεί να τον ανατρέψει κανείς. Ο εμβολιασμός κι εδώ μπορεί να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο. Το παλαιότερο εμβόλιο είχε περιορισμένη αποτελεσματικότητα, τόσο σε ποσοστό όσο και σε διάρκεια, και αντένδειξη σε ανοσοκαταστολή. Τους τελευταίους μήνες διατίθεται και στην Ελλάδα το νεότερο εμβόλιο, δύο δόσεων, για άτομα άνω των 60 ετών και για ενήλικες κάθε ηλικίας με ανοσοκαταστολή, με υψηλότατη και σε βάθος χρόνου αποτελεσματικότητα. Άτομα που έχουν κάνει το παλαιότερο εμβόλιο, μπορούν να κάνουν το νέο μετά από πάροδο 5 ετών, ενώ άτομα που έχουν νοσήσει από ζωστήρα πρόσφατα, μπορούν να εμβολιαστούν μετά από πάροδο ενός έτους».