Ο ρόλος των βακτηρίων του εντέρου στη ρευματοειδή αρθρίτιδα

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πάνω από 18 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από τη νόσο, παγκοσμίως.

Η κατανόηση των πρώιμων σταδίων της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και ειδικά ο ρόλος του μικροβιώματος του εντέρου στην ανάπτυξή της, αποτελεί το αντικείμενο νέας έρευνας του Πανεπιστημίου του Leeds

Οι ερευνητές έχουν εντοπίσει συγκεκριμένες αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας, ανακαλύπτοντας ενδεχομένως μηχανισμούς πρόβλεψης εμφάνισης της νόσου.

Στο πλαίσιο της μελέτης με τίτλο «Δυναμική του μικροβιώματος του εντέρου σε άτομα που διατρέχουν κίνδυνο ρευματοειδούς αρθρίτιδας: μια διατομεακή και διαχρονική μελέτη παρατήρησης», οι ερευνητές εξέτασαν τις αντικρουόμενες αναφορές σχετικά με το ρόλο της αφθονίας της οικογένειας βακτηρίων Prevotellaceae στην ανάπτυξη της ΡΑ και παρατήρησαν τις δομικές, λειτουργικές αλλαγές του μικροβιώματος του εντέρου σε άτομα που αναπτύσσουν ρευματοειδή αρθρίτιδα σε σχέση με άτομα που δεν αναπτύσσουν την πάθηση με την πάροδο του χρόνου.

Η δειγματοληψία βάσης περιελάμβανε 124 άτομα που εξετάστηκαν θετικά για συγκεκριμένα αντισώματα που σχετίζονται με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα (αντισώματα anti-CCP) και παρουσίαζαν νέα μυοσκελετικά συμπτώματα χωρίς οίδημα των αρθρώσεων. Από αυτούς, οι 30 ανέπτυξαν ρευματοειδή αρθρίτιδα. Η δειγματοληψία επί 15 μήνες σε πέντε χρονικές στιγμές περιελάμβανε 19 συμμετέχοντες, με πέντε από αυτούς να αναπτύσσουν τελικά ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Κατά την έναρξη της μελέτης, παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές στην αφθονία της οικογένειας βακτηρίων Prevotellaceae σε άτομα που τελικά ανέπτυξαν ρευματοειδή αρθρίτιδα σε σύγκριση με άτομα που δεν εμφάνισαν την πάθηση, επηρεαζόμενες από τους επιμέρους παράγοντες κινδύνου ρευματοειδούς αρθρίτιδας και τον χρόνο μέχρι την εξέλιξη της νόσου.

Η διαχρονική ανάλυση αποκάλυψε αστάθεια του εντερικού μικροβιώματος σε όσους εμφάνισαν την πάθηση περίπου δέκα μήνες πριν από την έναρξη της ΡΑ, φαινόμενο που δεν παρατηρήθηκε σε όσους δεν εξελίχθηκε η νόσος.

Αυτή η αστάθεια μπορεί να υποδεικνύει μια όψιμη μικροβιακή μετατόπιση πριν από την έναρξη της κλινικής αρθρίτιδας, με τα βακτήρια Prevotellaceae να συμβάλλουν αλλά να μην κυριαρχούν σε αυτές τις αλλαγές.

Οι δομικές αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου κατά την ανάπτυξη της ΡΑ συσχετίστηκαν με αυξημένο μεταβολισμό αμινοξέων. Βρέθηκε ότι συγκεκριμένα στελέχη των Prevotellaceae πολλαπλασιάζονται, ενώ άλλα εξαντλούνται, ανάλογα με το προφίλ κινδύνου ενός ατόμου και την εγγύτητα στην εξέλιξη της ΡΑ.

Οι τρέχουσες παρατηρήσεις δείχνουν ότι η δυναμική φύση του εντερικού μικροβιώματος ταιριάζει με το προφίλ κινδύνου ενός ατόμου και τη μετάβαση από τον κίνδυνο στην ανάπτυξη κλινικής αρθρίτιδας.

Η κατανόηση της δυναμικής του μικροβιώματος θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά την πρόβλεψη της ΡΑ, την πρόληψη και τις εξατομικευμένες στρατηγικές θεραπείας.

Περαιτέρω έρευνα με βάση το μικροβίωμα μπορεί να διερευνήσει τις δυνατότητες στόχευσης του μικροβιώματος του εντέρου σε άτομα υψηλού κινδύνου για την πρόληψη της ρευματοειδούς αρθρίτιδας.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Annals of the Rheumatic Diseases.