Τι δείχνουν τα ανεβασμένα ηπατικά ένζυμα: Συμπτώματα και αντιμετώπιση

Όταν τα ηπατικά ένζυμα είναι αυξημένα, αυτό μπορεί να υποδηλώνει μια υποκείμενη ηπατική πάθηση ή άλλο πρόβλημα υγείας.

Αυτό το άρθρο αναλύει τι είναι τα ηπατικά ένζυμα και τις αιτίες, τα κοινά συμπτώματα, τους παράγοντες κινδύνου και τις επιλογές θεραπείας για τα αυξημένα επίπεδα ηπατικών ενζύμων.

Τι είναι τα ηπατικά ένζυμα

Τα ηπατικά ένζυμα είναι πρωτεΐνες, που βοηθούν στις χημικές αντιδράσεις στο ήπαρ. Το ήπαρ παράγει πολλά ένζυμα, αλλά εκείνα που μετριούνται συνήθως για την αξιολόγηση της υγείας του ήπατος είναι:

• Τρανσαμινάση αλανίνης (ALT): Βοηθά στη διάσπαση των πρωτεϊνών και βρίσκεται κυρίως στο ήπαρ.
• Ασπαρτική τρανσαμινάση (AST): Συμμετέχει στον μεταβολισμό των αμινοξέων και βρίσκεται στο ήπαρ, την καρδιά, τους μύες και άλλα όργανα.
• Αλκαλική Φωσφατάση (ALP): Παίζει ρόλο στη διάσπαση των πρωτεϊνών και εμπλέκεται στην λειτουργία του ήπατος, των οστών και του χοληδόχου πόρου.
• Γάμμα-γλουταμυλοτρανσφεράση (GGT): Βοηθά στον μεταβολισμό των τοξινών και των φαρμάκων.

Τι προκαλεί αύξηση στα ηπατικά ένζυμα

Αυξημένα ηπατικά ένζυμα (κατάσταση γνωστή και ως τρανσαμινίτιδα) μπορεί να εμφανιστούν για διάφορους λόγους. Μερικές κοινές αιτίες είναι:

• Ηπατικές παθήσεις: Ηπατίτιδα, λιπώδης ηπατική νόσος (τόσο αλκοολική όσο και μη-αλκοολική), κίρρωση και καρκίνος του ήπατος μπορούν όλα να οδηγήσουν σε αυξημένα επίπεδα ενζύμων.
• Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα, όπως οι στατίνες, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) και τα αντιβιοτικά, μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή του ήπατος και να αυξήσουν τα επίπεδα των ενζύμων.
• Αλκοόλ: Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ είναι μια γνωστή αιτία φλεγμονής του ήπατος και αυξημένων ενζύμων.
• Λοιμώξεις: Ιογενείς λοιμώξεις όπως οι ηπατίτιδες Β και C, ο ιός Epstein-Barr και ο κυτταρομεγαλοϊός μπορούν να προκαλέσουν ηπατική βλάβη.
• Παχυσαρκία και διαβήτης: Αυτές οι καταστάσεις συχνά συνδέονται με την μη-αλκοολική λιπώδη ηπατική νόσο, η οποία είναι η κύρια αιτία αυξημένων ηπατικών ενζύμων.

Ποια είναι τα συμπτώματα των αυξημένων ηπατικών ενζύμων

Πολλά άτομα με αυξημένα ηπατικά ένζυμα είναι ασυμπτωματικά, αλλά όταν εμφανιστούν συμπτώματα, αυτά συνήθως είναι:

• Κόπωση: Η επίμονη κόπωση είναι ένα κοινό σύμπτωμα.
• Πόνος στην κοιλιά: Ενόχληση ή πόνος στην πάνω δεξιά πλευρά της κοιλιάς, εκεί δηλαδή που βρίσκεται το συκώτι.
• Ίκτερος: Κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών, που υποδηλώνει ηπατική δυσλειτουργία.
• Σκούρα ούρα: Αυτό μπορεί να υποδεικνύει ένα υποκείμενο ηπατικό πρόβλημα.
• Ναυτία και έμετος: Αυτά τα συμπτώματα συχνά συνοδεύουν τη φλεγμονή του ήπατος.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για αυξημένα ηπατικά ένζυμα

• Παχυσαρκία: Το υπερβολικό βάρος συνδέεται στενά με την μη-αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος, μια κοινή αιτία αυξημένων ενζύμων.
• Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ: Η χρόνια κατανάλωση αλκοόλ είναι η κύρια αιτία ηπατικής βλάβης και αυξημένων ηπατικών ενζύμων.
• Διαβήτης: Ο μη ελεγχόμενος διαβήτης μπορεί να συμβάλει στην ηπατική δυσλειτουργία.
• Ιογενείς λοιμώξεις: Οι ηπατίτιδες Β και C, καθώς και άλλες ιογενείς λοιμώξεις, αποτελούν κίνδυνο για την υγεία του ήπατος.
• Φάρμακα: Η μακροχρόνια χρήση ορισμένων φαρμάκων όπως η ακεταμινοφαίνη, τα ΜΣΑΦ και ορισμένα αντιβιοτικά μπορεί να αυξήσει τα ηπατικά ένζυμα.

Πώς αντιμετωπίζονται τα αυξημένα ηπατικά ένζυμα

Η θεραπεία για αυξημένα ηπατικά ένζυμα εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία. Οι κοινές προσεγγίσεις περιλαμβάνουν:

• Αλλαγές στον τρόπο ζωής: Για άτομα με λιπώδη ηπατική νόσο ή ηπατική βλάβη που σχετίζεται με το αλκοόλ, συνιστάται συχνά η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ, η διατήρηση ενός υγιούς βάρους και η τακτική άσκηση.
• Προσαρμογές φαρμάκων: Εάν κάποια φάρμακα είναι εκείνα που προκαλούν τα αυξημένα ένζυμα, ο γιατρός σας θα ρυθμίσει αναλόγως την αγωγή σας (αλλαγή ή διακοπή φαρμάκων).
• Αντιμετώπιση υποκείμενων παθήσεων: Η διαχείριση καταστάσεων όπως ο διαβήτης, η ηπατίτιδα ή άλλες λοιμώξεις μπορεί να βοηθήσει στην ομαλοποίηση των επιπέδων των ενζύμων.
• Παρακολούθηση και τακτικοί έλεγχοι: Οι ήπιες αυξήσεις μπορεί να μην απαιτούν θεραπεία, αλλά η τακτική παρακολούθηση από γιατρό είναι απαραίτητη για την παρακολούθηση της υγείας του ήπατος.

Σύνοψη

Τα αυξημένα ηπατικά ένζυμα μπορεί να υποδεικνύουν μια ποικιλία παθήσεων υγείας, που κυμαίνονται από επιδράσεις φαρμακευτικής αγωγής έως πιο σοβαρές ηπατικές ασθένειες. Η κατανόηση των αιτιών, των συμπτωμάτων και των παραγόντων κινδύνου επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση και τη σωστή διαχείριση.

Εάν εμφανίσετε συμπτώματα ηπατικής δυσλειτουργίας ή έχετε παράγοντες κινδύνου για ηπατική νόσο, συμβουλευτείτε γιατρό για αξιολόγηση και θεραπεία.

Πηγές: clevelandclinic.org, aafp.org, medicalnewstoday.com, healthline.com, mayoclinic.org