Έρπης ζωστήρας και άνοια: Πώς συνδέονται οι δύο καταστάσεις

Νέα μελέτη διαπίστωσε ότι η λοίμωξη με τον ιό προκαλεί στους ηλικιωμένους αύξηση 20% του κινδύνου «υποκειμενικής γνωστικής έκπτωσης».

Αυτό ίσχυε ιδιαίτερα για τους άνδρες που έφεραν το γονίδιο APOE4, το οποίο είναι γνωστό ότι αυξάνει τις πιθανότητες γνωστικής έκπτωσης και άνοιας.

«Τα ευρήματά μας δείχνουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του έρπητα ζωστήρα και αναδεικνύουν τη σημασία των προσπαθειών στον τομέα δημόσιας υγείας για την πρόληψη και την προώθηση του εμβολιασμού κατά του ιού», δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης Δρ. Sharon Curhan από το Τμήμα Διαδικτυακής Ιατρικής Channing στο Νοσοκομείο Brigham and Women's στη Βοστώνη.

«Δεδομένου του αυξανόμενου αριθμού των ανθρώπων που διατρέχουν κίνδυνο για αυτή την επώδυνη νόσο και της διαθεσιμότητας ενός πολύ αποτελεσματικού εμβολίου, ο εμβολιασμός κατά του έρπητα ζωστήρα θα μπορούσε να προσφέρει μια πολύτιμη ευκαιρία για τη μείωση των επιπτώσεων από τη λοίμωξη και αυτών από την επακόλουθη γνωστική έκπτωση», πρόσθεσε.

Η νέα μελέτη έρχεται σε συνέχεια σχετικής έρευνας που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο.

Εκείνη η εξαετής μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα που έκαναν τα λεγόμενα νεότερα «ανασυνδυασμένα» εμβόλια κατά του έρπητα ζωστήρα, είχαν 17% περισσότερο χρόνο ζωής χωρίς άνοια, σε σύγκριση με όσους είχαν κάνει παλαιότερης γενιάς εμβόλιο.

Ο έρπητας ζωστήρας προκαλείται από τον ίδιο ιό που προκαλεί την ανεμοβλογιά στα παιδιά. Ο ιός αδρανοποιείται στη συνέχεια, αλλά μπορεί να επανεμφανιστεί και να προκαλέσει συμπτώματα, καθώς η άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος εξασθενεί στην τρίτη ηλικία.

Τα δεδομένα σχετικά με το αν ο έρπητας ζωστήρας μπορεί να αυξήσει ή όχι τον κίνδυνο άνοιας δεν ήταν σαφή.

Οι ερευνητές εξέτασαν τη σχέση του με την υποκειμενική γνωστική έκπτωση, η οποία ορίζεται ως «η αυτοαντίληψη του ατόμου ότι βιώνει επιδείνωση ή συχνότερη σύγχυση ή απώλεια μνήμης».

Η γνωστική έκπτωση μπορεί να είναι πρόδρομος της νόσου Αλτσχάιμερ ή της άνοιας, αν και αυτό δεν συμβαίνει πάντα.

Η νέα μελέτη εξέτασε δεδομένα για πάνω από 149.000 άτομα που συμμετείχαν στις μελέτες Nurses' Health Study, Nurses' Health Study 2 και Health Professionals Follow-Up Study, οι οποίες παρακολουθούν την υγεία νοσηλευτών και άλλων επαγγελματιών υγείας.

Οι συμμετέχοντες συμπλήρωναν ερωτηματολόγια κάθε δύο χρόνια, τα οποία περιλάμβαναν στοιχεία σχετικά με τον έρπητα ζωστήρα και τη γνωστική έκπτωση.

Οποιοδήποτε ιστορικό έρπητα ζωστήρα συνδεόταν με 20% υψηλότερες πιθανότητες για υποκειμενικά σημάδια γνωστικής έκπτωσης, δήλωσαν οι ερευνητές.

Η ύπαρξη του γονιδίου APOE4, που συνδέεται με την άνοια, αύξησε ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο για τους άνδρες που είχαν προσβληθεί από έρπητα ζωστήρα, αλλά αυτό δεν ίσχυε για τις γυναίκες.

Πώς μπορεί ο ιός του έρπητα ζωστήρα να βλάψει τον εγκέφαλο;

Σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία στο σώμα ή/και στον εγκέφαλο, βλάπτοντας έτσι και τη νόηση με την πάροδο του χρόνου.

«Προσπαθούμε να εντοπίσουμε τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος των ανθρώπων να αναπτύξουν έρπητα ζωστήρα. Θέλουμε επίσης να μελετήσουμε αν το εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου επιπτώσεων στην υγεία λόγω του ιού, όπως είναι η καρδιαγγειακή νόσος και η γνωστική έκπτωση», σημειώνουν οι ερευνητές.

Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από γνωστή φαρμακευτική εταιρεία, η οποία παρασκευάζει εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα.

Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Alzheimer's Research & Therapy.