Φλεγμονή, στρες και μεταβολικό σύνδρομο: Πώς συνδέονται
Τόσο ο τρόπος ζωής όσο και τα γονίδια, καθώς και μια σειρά άλλων παραγόντων, συμβάλλουν στην ανάπτυξη του μεταβολικού συνδρόμου, ενός συνόλου προβλημάτων υγείας που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών παθήσεων.
Νέα μελέτη διαπίστωσε ότι το άγχος, λόγω της συμβολής του στην αύξηση της φλεγμονής στο σώμα, συνδέεται επίσης με το μεταβολικό σύνδρομο.
«Εξετάσαμε ανθρώπους μέσης ηλικίας, στην οποία προσδιορίζεται ποιοι θα εμφανίσουν επιταχυνόμενη γήρανση. Το άγχος είναι ένας σημαντικός παράγοντας που έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία καθώς γερνάμε», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Jasmeet Hayes, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο.
«Υπάρχουν πολλές μεταβλητές που επηρεάζουν το μεταβολικό σύνδρομο, κάποιες από τις οποίες δεν μπορούμε να τροποποιήσουμε, άλλες όμως μπορούμε. Όλοι βιώνουν άγχος και η διαχείρισή του είναι ένας τροποποιήσιμος παράγοντας και κάτι που οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν στην καθημερινή τους ζωή χωρίς να χρειάζεται να απευθυνθούν σε επαγγελματίες της υγείας», δήλωσε η Hayes.
Η σχέση του στρες και της βιολογικής υγείας είναι γνωστή, λίγες μελέτες έχουν εξετάσει όμως τη συμμετοχή της φλεγμονής στη σύνδεση του στρες με το μεταβολικό σύνδρομο.
Τα άτομα με μεταβολικό σύνδρομο διαγιγνώσκονται με τουλάχιστον τρεις από τους πέντε παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις, διαβήτη και άλλα προβλήματα υγείας, δηλαδή αυξημένη περίμετρο μέσης, υψηλή αρτηριακή πίεση, χαμηλή HDL (καλή) χοληστερόλη και υψηλά επίπεδα γλυκόζης αίματος νηστείας και τριγλυκεριδίων. Η κατάσταση αναφέρεται επίσης ως σύνδρομο αντίστασης στην ινσουλίνη.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα από ένα δείγμα 648 ανθρώπων μέσης ηλικίας 52 ετών σε μια εθνική έρευνα με τίτλο Midlife in the United States, η πρώτη συγγραφέας Savana Jurgens δημιούργησε ένα στατιστικό μοντέλο για να μετρήσει πώς η φλεγμονή μπορεί να αποτελέσει μέρος της σχέσης του στρες και του μεταβολικού συνδρόμου.
Για την ανάλυση χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από το αναφερόμενο αντιληπτό στρες των ερωτηθέντων, βιοδείκτες αίματος για φλεγμονή και αποτελέσματα εξετάσεων που υποδεικνύουν παράγοντες κινδύνου για μεταβολικό σύνδρομο.
«Δεν υπάρχουν πολλές έρευνες που να έχουν εξετάσει και τις τρεις μεταβλητές ταυτόχρονα», δήλωσε η Jurgens, μεταπτυχιακή φοιτήτρια ψυχολογίας. Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ότι το στρες σχετίζεται με τη φλεγμονή, η φλεγμονή σχετίζεται με το μεταβολικό σύνδρομο και το στρες σχετίζεται με το μεταβολικό σύνδρομο. Αλλά το να συνδυάσουμε όλα αυτά τα κομμάτια μαζί, είναι σπάνιο».
Οι σύνθετες βαθμολογίες φλεγμονής υπολογίστηκαν με βάση βιοδείκτες όπως η Ιντερλευκίνη 6 (IL-6) και η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη, καθώς και οι σελεκτίνη Ε και το Διακυτταρικό Μόριο Προσκόλλησης 1 (ICAM-1), που συμβάλλουν στην προσέλκυση λευκών αιμοσφαιρίων κατά τη διάρκεια της φλεγμονής, αλλά και τα επίπεδα ινωδογόνου, μιας πρωτεΐνης που παράγεται από το συκώτι και είναι γνωστό για το ρόλο της ως παράγοντας θρόμβωσης του αίματος και πήξης.
Η στατιστική μοντελοποίηση έδειξε ότι το στρες έχει πράγματι σχέση με το μεταβολικό σύνδρομο και η φλεγμονή εξηγεί πάνω από το ήμισυ αυτής της σχέσης - 61,5%, για την ακρίβεια.
«Υπάρχει μια μικρή επίδραση του αντιλαμβανόμενου στρες στο μεταβολικό σύνδρομο, αλλά η φλεγμονή εξηγεί ένα μεγάλο μέρος αυτού», δήλωσε η Jurgens.
Τα αποτελέσματα ήταν αναμενόμενα. Το άγχος είναι μόνο ένας από τους πολλούς παράγοντες που μπορούν να εκτοξεύσουν τους δείκτες σε μια κατάσταση αταξίας. Άλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν μια σειρά από συμπεριφορές, όπως η σωματική αδράνεια, οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, το κάπνισμα και ο κακός ύπνος, καθώς και η χαμηλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η προχωρημένη ηλικία και το γυναικείο φύλο.
«Λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι 1 στους 3 Αμερικανούς ενήλικες έχει μεταβολικό σύνδρομο, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πώς να μειώσουμε τον κίνδυνο ή να τον προλάβουμε», δήλωσε η Hayes.
Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι το στρες και η σύνδεσή του με τη φλεγμονή μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη βιολογική υγεία γενικά.
«Οι άνθρωποι θεωρούν το στρες ως παράμετρο της ψυχικής υγείας, ότι όλα είναι ψυχολογικά. Δεν είναι. Υπάρχουν πραγματικές σωματικές επιπτώσεις στο χρόνιο στρες», δήλωσε η Hayes.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Brain, Behavior, & Immunity – Health.