Πού οφείλεται ο χρόνιος βήχας
Ο βήχας είναι ένα αντανακλαστικό του αναπνευστικού συστήματος για να προστατέψει τους πνεύμονες από ξένα σώματα ή ερεθιστικές ουσίες που προσπαθούν να εισέλθουν στην αναπνευστική οδό.
Προκαλείται όταν οι παραπάνω ουσίες ερεθίσουν νεύρα που βρίσκονται στον λάρυγγα, τον πνεύμονα, αλλά και σε θέσεις εκτός των πνευμόνων όπως ο ρινοφάρυγγας, ο οισοφάγος, το στομάχι κ.α.
Ο βήχας διακρίνεται με βάση τη διάρκειά του σε οξύ, όταν διαρκεί από λίγα λεπτά έως λίγες ημέρες, και σε χρόνιο όταν διαρκεί πάνω από 8 εβδομάδες στους ενήλικες και πάνω από 4 εβδομάδες στα παιδιά.
Ο χρόνιος βήχας εμφανίζεται στο 5-10% των ενηλίκων και είναι πιο συχνός σε άτομα άνω των 60 ετών, κυρίως σε γυναίκες.
Έχει σοβαρές επιπτώσεις, καθώς ο ασθενής εμφανίζει δυσκολία στην ομιλία και την άσκηση, διαταραχή ύπνου και εξάντληση, ενώ λόγω έντονου βήχα μπορεί να προκληθεί εμετός και απώλεια ούρων.
Aιτίες χρόνιου βήχα
Ο χρόνιος βήχας προκαλείται από πολλές καταστάσεις όπως:
- Χρήση καπνού
- Χρόνια βρογχίτιδα που προκαλεί το κάπνισμα
- Αδιάγνωστο ή αρρύθμιστο βρογχικό άσθμα
- Χρόνιες λοιμώξεις όπως η φυματίωση και η μυκητίαση
- Βρογχεκτασίες που δημιουργούνται από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του αναπνευστικού
- Διάμεσα νοσήματα του αναπνευστικού όπως η πνευμονική ίνωση και η σαρκοείδωση
- Καρκίνο του πνεύμονα
Ο βήχας όμως μπορεί να οφείλεται και σε παθήσεις που δεν εντοπίζονται στους πνεύμονες.
Οι πιο συχνές είναι:
- Οι παθήσεις της μύτης, των ιγμορείων (αλλεργική ρινίτιδα, οπισθορρινική καταρροή), του φάρυγγα και του λάρυγγα
- Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και η εισρόφηση περιεχομένου του στομάχου
- Οι παθήσεις του υπεζωκότα, όπως η πλευρίτιδα, μπορεί να ερεθίσουν τα νεύρα που βρίσκονται στον υπεζωκότα και να προκαλέσουν βήχα
- Οι παθήσεις της καρδιάς, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, κατά την οποία ο ασθενής εμφανίζει βήχα κατά την κατάκλιση και τον αναγκάζει να σηκωθεί σε καθιστή θέση
Κάποιες φορές ο βήχας μπορεί να οφείλεται και σε φάρμακα που ο ασθενής λαμβάνει για άλλο λόγο, όπως κάποια φάρμακα για την αντιμετώπιση της υπέρτασης. Εμφανίζεται σε ένα 15% περίπου αυτών των ασθενών και είναι ξηρός και επίμονος κυρίως κατά τις νυχτερινές ώρες
Τέλος, σε μια ομάδα ασθενών τα αίτια του βήχα θεωρούνται ψυχογενή.
Η ακτινογραφία θώρακος βοηθά να αποκλειστούν βασικές αιτίες βήχα και αποτελεί βασικό βήμα στη διερεύνηση.
Η σπιρομέτρηση είναι μια ακόμη εξέταση που βοηθά στον εντοπισμό απόφραξης των αεραγωγών και στη διάκριση βρογχικού άσθματος και Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ).