Νανοπλαστικά: Πώς συνδέονται με την άνοια και το Πάρκινσον

Προς το παρόν δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο του Πάρκινσον.

Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι για το τι ακριβώς προκαλεί την πάθηση, γνωρίζουν όμως ότι τα γονίδια, ο τρόπος ζωής και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν ρόλο.

Τα νανοπλαστικά είναι πλαστικά σωματίδια με διάμετρο 1 έως 100 νανόμετρα, που σημαίνει ότι δεν είναι ορατά με γυμνό μάτι.

Νέα έρευνα επιστημόνων στο Πανεπιστήμιο του Ντιουκ, στις ΗΠΑ, συνδέει τα νανοπλαστικά με μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη που βρίσκεται στον εγκέφαλο, προκαλώντας αλλαγές που συνδέονται με τη νόσο του Πάρκινσον και άλλους τύπους άνοιας.

«Η νόσος του Πάρκινσον έχει χαρακτηριστεί ως η ταχύτερα αναπτυσσόμενη νευρολογική διαταραχή στον κόσμο», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής, Άντριου Γουέστ, καθηγητής στο Τμήμα Φαρμακολογίας και Βιολογίας του Καρκίνου στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ντιουκ.

«Τα δεδομένα δείχνουν ότι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου του Πάρκινσον, αλλά οι παράγοντες αυτοί δεν έχουν εντοπιστεί», πρόσθεσε.

«Η μελέτη μας υποδηλώνει ότι η παρουσία μικροπλαστικών και νανοπλαστικών στο περιβάλλον μπορεί να αποτελεί μια νέα τοξίνη όσον αφορά τον κίνδυνο και την εξέλιξη της νόσου του Πάρκινσον», τόνισε ο Γουέστ. «Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, δεδομένης της προβλεπόμενης αύξησης των συγκεντρώσεων αυτών των ρύπων στο νερό και τα τρόφιμα», συμπλήρωσε.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα νανοσωματίδια του πλαστικού πολυστυρενίου -που συνήθως βρίσκεται σε αντικείμενα μιας χρήσης- ευνοούν τη συσσώρευση της πρωτεΐνης που είναι γνωστή ως α-συνουκλεΐνη.

Το πιο σημαντικό εύρημα ήταν η ανακάλυψη των στενών δεσμών που σχηματίζονται μεταξύ του πλαστικού και της πρωτεΐνης μέσα στην περιοχή του νευρώνα όπου συγκεντρώνονται αυτές οι συσσωρεύσεις, το λυσόσωμα.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως οι σχηματισμοί πλαστικού-πρωτεΐνης δημιουργήθηκαν και στα τρία μοντέλα που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη -στους δοκιμαστικούς σωλήνες, στους εργαστηριακά καλλιεργημένους νευρώνες και στα μοντέλα ποντικών. Δεν έχει γίνει ωστόσο κατανοητό το πώς αυτές οι αλληλεπιδράσεις μπορεί να συμβαίνουν μέσα στο ανθρώπινο σώμα και αν ο τύπος του πλαστικού παίζει ρόλο.

«Ενώ οι μικροπλαστικοί και νανοπλαστικοί ρύποι αξιολογούνται για τις πιθανές επιπτώσεις τους στον καρκίνο και τις αυτοάνοσες παθήσεις, η εντυπωσιακή φύση των αλληλεπιδράσεων που μπορέσαμε να παρατηρήσουμε στα μοντέλα μας υποδηλώνει την ανάγκη αξιολόγησης των αυξανόμενων νανοπλαστικών ρύπων στον κίνδυνο και την εξέλιξη της νόσου του Πάρκινσον και της άνοιας», δήλωσε ο Γουέστ.

«Η τεχνολογία που απαιτείται για την παρακολούθηση των νανοπλαστικών βρίσκεται ακόμη στα πρώτα στάδια και δεν είναι ακόμη έτοιμη να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματα που έχουμε», κατέληξε.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Science Advances.