Γιατί βουλώνουν τα αυτιά όταν έχουμε κρυολόγημα

Γιατί λοιπόν η αίσθηση της ακοής εξασθενεί όταν έχετε κρυολόγημα ή άλλη λοίμωξη του αναπνευστικού;

Η απάντηση βρίσκεται στην ευσταχιανή σάλπιγγα (eustachian tube), ένα στενό κανάλι που συνδέει το αυτί με το πίσω μέρος της μύτης, σύμφωνα με τον ωτορινολαρυγγολόγο δρ. John Fornadley, αναπληρωτή καθηγητή χειρουργική στο Penn State University.

Πώς λειτουργεί το τύμπανο του αυτιού

Η κοίλη ευσταχιανή σάλπιγγα είναι συνήθως κλειστή, αλλά ανοίγει όταν καταπίνουμε ή χασμουριόμαστε, σύμφωνα με το Stanford Medicine. Βοηθά στην αποστράγγιση της περίσσειας βλέννας που δημιουργείται από την επένδυση του μέσου αυτιού στη μύτη και το λαιμό και είναι επίσης κρίσιμο για την αίσθηση της ακοής μας.

“Τα τύμπανα των αυτιών μας δονούνται ως απόκριση στον ήχο και μεταδίδουν αυτήν τη δόνηση στο εσωτερικό αυτί. Για να γίνει αυτό αποτελεσματικά, το τύμπανο στο αυτί μας, όπως και ένα τύμπανο μουσικών οργάνων, απαιτεί να υπάρχει αέρας πίσω από αυτό για να έχει την ίδια πίεση αέρα με εκείνον στο εξωτερικό του τυμπάνου, ώστ η δόνηση να μεταφερθεί κανονικά. Η ευσταχιανή σάλπιγγα συνδέει τον χώρο πίσω από το τύμπανο, γνωστό ως μέσο αυτί, με την μύτη προκειμένου να εξισώσει την πίεση του αέρα στο μέσο αυτί με εκείνη του εξωτερικού περιβάλλοντος”, εξηγεί ο δρ. Fornadley.

Όταν υπάρχει σημαντική διαφορά στην πίεση του αέρα, η ευσταχιανή σάλπιγγα ανοίγει γρήγορα (είναι αυτή η αίσθηση σαν να “σκάνε” τα αυτιά μας και κάνουν έναν ήχο σαν “κλικ”). Και αν ο σωλήνας δεν ανοίξει μόνος του, μπορείτε να τον πιέσετε, κλείνοντας μύτη και στόμα και φυσώντας προς τα έξω.

“Είναι κάτι που μας συμβαίνει συχνότερα όταν ταξιδεύουμε αεροπορικώς ή όταν ανεβαίνουμε γρήγορα ένα βουνό με το αυτοκίνητο. Η διαδικασία ανοίγματος της ευσταχιανής σάλπιγγας παραμένει σημαντική, απλώς πιο ήπια, όταν είμαστε και στο επίπεδο της θάλασσας”, πρόσθεσε ο ίδιος.

Γιατί το κρυολόγημα κάνει τα αυτιά μας να βουλώνουν

Όταν έχουμε κρυολόγημα (ή άλλον ιό του αναπνευστικού), πυροδοτείται μια ανοσολογική απόκριση. Για την καταπολέμηση της λοίμωξης, η μύτη και τα ιγμόρεια αυξάνουν γρήγορα την παραγωγή βλέννας και διογκώνονται καθώς οι ιστοί φλεγμαίνουν, δημιουργώντας την αίσθηση της βουλωμένης μύτης. Αυτό το επιπλέον υγρό μπορεί στη συνέχεια να εξαπλωθεί στο αυτί μέσω της ευσταχιανής σάλπιγγας και -ως αποτέλεσμα- να αμβλύνει τη δόνηση του τυμπάνου.

“Γι' αυτόν τον λόγο, η ρινική συμφόρηση μειώνει προσωρινά την ακοή”, είπε ο δρ. Fornadley.

Επιπλέον, η προκύπτουσα συσσώρευση βλέννας στην ευσταχιανή σάλπιγγα μπορεί μερικές φορές να προκαλέσει μόλυνση του μέσου αυτιού, επιδεινώνοντας τα προβλήματα ακοής. Αυτή η κοινή επιπλοκή του κρυολογήματος είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε μωρά και νήπια. Υπολογίζεται ότι 5 στα 6 παιδιά θα πάθουν τουλάχιστον μία λοίμωξη στο αυτί τα πρώτα 3 χρόνια της ζωής τους. Σε σύγκριση με εκείνες των ενηλίκων, οι ευσταχιανές σάλπιγγες των παιδιών είναι μικρότερες και πιο οριζόντιες, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την αποστράγγιση των υγρών από το αυτί.

Οι μολύνσεις του μέσου αυτιού μπορούν να μειώσουν προσωρινά την αντιληπτή ένταση των ήχων κατά έως και 40 ντεσιμπέλ, προκαλώντας παρόμοια αίσθηση με τη χρήση ενός ζεύγους ωτοασπίδων, σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2022 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cureus. Οι επαναλαμβανόμενες ή μη θεραπευμένες λοιμώξεις του μέσου ωτός μπορεί τελικά να προκαλέσουν διάτρηση του τυμπάνου και, στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, μόνιμη απώλεια ακοής!

Αλλά ευτυχώς, η ήπια απώλεια ακοής που βιώνουμε κατά τη διάρκεια ενός κρυολογήματος συνήθως υποχωρεί από μόνη της μόλις υποχωρήσει η ασθένεια.