Λεπτοσπείρωση: Τα συμπτώματα της επικίνδυνης μικροβιακής λοίμωξης
Η λεπτοσπείρωση είναι μικροβιακή λοίμωξη η οποία προκαλείται από τον μικροοργανισμό λεπτόσπειρα.
Η φυσική αποθήκη του βακτηρίου είναι τα άγρια τρωκτικά αλλά μπορεί να φιλοξενείται και από πολλά είδη ζώων από τα οποία αποβάλλεται συνήθως με τα ούρα.
Το βακτήριο έχει την ικανότητα να επιβιώνει για μεγάλο χρονικό διάστημα στο περιβάλλον όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές (υγρασία, οργανική ύλη, όχι ακραίες
θερμοκρασίες).
Ο άνθρωπος μολύνεται μέσω επαφής με δέρμα που έχει λύσεις συνεχείας, με βλεννογόνους (μάτια, στοματική κοιλότητα) ή μέσω κατάποσης υγρού ή τροφής που έχει ζωντανή Leptospira.
Η νόσος μπορεί να έχει ποικίλη βαρύτητα, να είναι υποκλινική ή με ήπια συμπτώματα.
Συνήθως εκδηλώνεται με
- πυρετό,
- ρίγος και
- μυαλγία.
Χαρακτηριστικό εύρημα της νόσου είναι η έντονη ερυθρότητα του εσωτερικού του ματιού (ένεση επιπεφυκότα) όμως δεν εμφανίζεται πάντα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προσβληθούν τα νεφρά και το ήπαρ (συκώτι) ή και πολλά συστήματα, οπότε τότε η κλινική εικόνα μπορεί να είναι ιδιαίτερα βαριά.
Η νόσος μπορεί να έχει και μοιραία κατάληξη ιδίως σε βαρέως πάσχοντες που εμφανίζουν πολυοργανική ανεπάρκεια.
Το υγρό περιβάλλον και η παρουσία οργανικών υλικών συντελούν στην παρατεταμένη επιβίωση του μικροβίου.
Δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο αλλά από επαφή (μέσω του στόματος, της μύτης, του επιπεφυκότα) ή κατανάλωση μολυσμένου νερού από ούρα ζώων.
Στις οδηγίες προφύλαξης που επισημαίνει ο ΕΟΔΥ, περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων, καταπολέμηση των τρωκτικών σε κατοικίες, αυλές, αποθήκες, απομάκρυνση απορριμμάτων γύρω από τις οικίες, καθαρισμός χώρων αποθήκευσης, περίφραξη και ασφαλής διατήρηση αποθηκευμένων τροφίμων, ζωοτροφών ή αγροτικών προϊόντων και σχολαστικός καθαρισμός πιθανώς μολυσμένων χώρων (στάβλοι, σφαγεία, κρεοπωλεία κ.ά.).
Κατά τη διάρκεια γεωργοκτηνοτροφικών εργασιών συστήνεται επίσης η χρήση προστατευτικού ρουχισμού (γαλότσες, γάντια, αδιάβροχος ρουχισμός κ.λπ.), ενώ ύστερα από επαφή με ούρα, ζώα, χώμα ή στάσιμα ύδατα, είναι αναγκαίο το πλύσιμο των χεριών και ο καθαρισμός εκδορών του δέρματος.
Το βακτήριο της λεπτόσπειρας απαντάται σε περιβάλλοντα με υγρασία και βλάστηση ιδιαίτερα όπου υπάρχει αυξημένη δραστηριότητα τρωκτικών ή εκτρέφονται αγροτικά ζώα ενώ η σχετικά υψηλή υγρασία και οι ενδιάμεσες θερμοκρασίες ευνοούν την επιβίωση του παθογόνου.
Οι αγρότες ή κτηνοτρόφοι λόγω της συχνής επαφής με τα ζώα και το φυσικό περιβάλλον διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να εκτεθούν και να νοσήσουν.
Σε ένα σημαντικό ποσοστό των κρουσμάτων που δεν ανήκουν σε επαγγελματική ομάδα κινδύνου η επιδημιολογική διερεύνηση αποκαλύπτει ότι προϋπήρξε της
νόσησης κάποια αγροτική εργασία που συμπεριλάμβανε επαφή με φυσικά ύδατα, χώμα, βλάστηση, οργανικά υλικά.
Η έγκαιρη έναρξη της θεραπευτικής αγωγής αναφέρεται ότι ευνοεί την καλή έκβαση της νόσου και την αποθεραπεία χωρίς επιπλοκές.
Για αυτό το λόγο, ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη συχνότητα κρουσμάτων, οι ασθενείς δε θα πρέπει να καθυστερούν να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια επί εμφανίσεως συμπτωμάτων λοίμωξης και ιδίως πυρετού και να αναφέρουν στον θεράποντα ιατρό οποιεσδήποτε δραστηριότητες προηγήθηκαν της νόσου που εμπεριείχαν επαφή με νερά, βλάστηση, έδαφος ή αγροτικά ζώα. Είναι σημαντικά τα μέτρα πρόληψης που θα πρέπει να λαμβάνονται στην κοινότητα όσο και σε ατομικό επίπεδο με στόχο την μείωση του κινδύνου έκθεσης στο βακτήριο.