Οστεοαρθρίτιδα: Οι δύο βασικοί παράγοντες κινδύνου και ο κανόνας πρόληψης

Μέχρι το 2050 ο αριθμός των πασχόντων με οστεοαρθρίτιδα αναμένεται να φτάσει το 1 δισεκατομμύριο, λένε οι ερευνητές.

Δύο βασικοί παράγοντες είναι η αύξηση του προσδόκιμου ζωής και η παχυσαρκία.

«Δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα επί του παρόντος, επομένως είναι σημαντικό να επικεντρωθούμε σε στρατηγικές πρόληψης, έγκαιρης παρέμβασης και να κάνουμε τις ακριβότερες, αποτελεσματικές θεραπείες, όπως είναι οι αντικαταστάσεις αρθρώσεων, πιο προσιτές σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος», δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης Jaimie Steinmetz, επικεφαλής ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης της Υγείας (IHME) στο Σιάτλ.

Η έρευνα χρησιμοποίησε δεδομένα 30 ετών για την οστεοαρθρίτιδα, από το 1990 έως το 2020, σε περισσότερες από 200 χώρες.

Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα κρούσματα αυξήθηκαν ραγδαία τις τελευταίες τρεις δεκαετίες λόγω της γήρανσης, της αύξησης του πληθυσμού και της παχυσαρκίας.

Από 256 εκατομμύρια που ήταν οι πάσχοντες με οστεοαρθρίτιδα το 1990, ο αριθμός εκτινάχθηκε στα 595 εκατομμύρια το 2020, αύξηση 132%.

Η μελέτη διαπίστωσε ότι η παχυσαρκία ευθύνεται για το 20% της αναπηρίας που σχετίζεται με την οστεοαρθρίτιδα το 2020.

Στα άτομα ηλικίας 70 ετών και άνω, η οστεοαρθρίτιδα κατέλαβε την έβδομη θέση στις αιτίες αναπηρίας.

Η πάθηση αναμένεται να αυξηθεί έως το 2050 κατά 74,9% στα γόνατα, 48,65% στα χέρια, 78,6% στους γοφούς και 95,1% σε άλλες αρθρώσεις, συμπεριλαμβανομένου του αγκώνα και του ώμου.

Η οστεοαρθρίτιδα επηρεάζει τις γυναίκες περισσότερο από τους άνδρες, και αυτό αναμένεται να συνεχίσει να ισχύει.

Το 2020, το 61% των περιπτώσεων οστεοαρθρίτιδας ήταν γυναίκες έναντι ποσοστού 39% που αφορούσε άνδρες.

«Οι λόγοι για τις διαφορές μεταξύ των φύλων στον επιπολασμό της οστεοαρθρίτιδας διερευνώνται, αλλά οι ειδικοί πιστεύουν ότι η γενετική, οι ορμονικοί παράγοντες και οι ανατομικές διαφορές παίζουν ρόλο», δήλωσε ο ανώτερος συγγραφέας Δρ. Jacek Kopek, καθηγητής στη Σχολή Πληθυσμού και Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολούμπια.

Ο ρόλος της παχυσαρκίας αυξήθηκε κατά την περίοδο της μελέτης. Το 1990 η παχυσαρκία συνδέθηκε με το 16% της αναπηρίας λόγω οστεοαρθρίτιδας, ποσοστό που έφτασε στο 20% το 2020.

Εάν η παχυσαρκία αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά στον παγκόσμιο πληθυσμό, οι επιπτώσεις της οστεοαρθρίτιδας στον πληθυσμό θα μειώνονταν κατά περίπου 20%, είπαν οι συγγραφείς.

«Τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και οι κυβερνήσεις έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν στον εντοπισμό ευάλωτων πληθυσμών, στη σύνταξη οδηγιών κατά της παχυσαρκίας και στην ανάπτυξη στρατηγικών διαχείρισης για την πρόληψη ή την επιβράδυνση της εξέλιξης της οστεοαρθρίτιδας», δήλωσε η επιβλέπουσα και συν-συγγραφέας της μελέτης Liane Ong.

«Ο ρόλος που παίζει η σωματική αδράνεια στην παχυσαρκία και τον πόνο που σχετίζεται με την οστεοαρθρίτιδα μπορεί να έχει αντίθετους και ακούσιους αρνητικούς κύκλους. Για παράδειγμα, το να είναι κάποιος σωματικά δραστήριος μπορεί να αποτρέψει πιθανούς τραυματισμούς και να είναι ωφέλιμη για όσους έχουν πόνους στις αρθρώσεις. Ο πόνος στις αρθρώσεις δεν σημαίνει ότι πρέπει να παραμένουμε σωματικά αδρανείς» πρόσθεσε.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση The Lancet Rheumatology.