Προεκλαμψία: Η απλή εξέταση που προβλέπει τον κίνδυνο

Ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια ανακάλυψαν ένα τρόπο για να εντοπίζουν τις έγκυες γυναίκες που κινδυνεύουν από προεκλαμψία, μια σοβαρή διαταραχή που χαρακτηρίζεται από υψηλή αρτηριακή πίεση και δυσλειτουργία των νεφρών και μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό, επιληπτικές κρίσεις ακόμη και θάνατο.

Οι επιστήμονες με επικεφαλής τον Charles E. Chalfant, διαπίστωσαν ότι μπορούν να προβλέψουν τον κίνδυνο προεκλαμψίας εξετάζοντας τα λιπίδια στο αίμα των γυναικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι ερευνητές λένε ότι το εύρημά τους ανοίγει το δρόμο σε απλές εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο των ασθενών.

Επιπλέον, η προσέγγιση λειτούργησε ανεξάρτητα από το εάν οι γυναίκες υποβάλλονταν σε θεραπεία με ασπιρίνη, η οποία συνήθως συνταγογραφείται σε γυναίκες που πιστεύεται ότι διατρέχουν κίνδυνο.

«Οι γιατροί αναζητούν απλές εξετάσεις για να προβλέψουν τον κίνδυνο προεκλαμψίας πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Αν και είναι γνωστό ότι στην προεκλαμψία συμβαίνουν αλλαγές σε ορισμένα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα, δεν έχουν εγκριθεί ως χρήσιμοι βιοδείκτες. Η μελέτη μας παρουσιάζει την πρώτη ολοκληρωμένη ανάλυση των ειδών λιπιδίων, που συνθέτουν ένα χαρακτηριστικό προφίλ που σχετίζεται με την ανάπτυξη της προεκλαμψίας», δήλωσε ο Chalfant, από το Τμήμα Αιματολογίας και Ογκολογίας και το Τμήμα Κυτταρικής Βιολογίας του πανεπιστημίου.

«Το προφίλ των λιπιδίων θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά την ικανότητα εντοπισμού ασθενών που χρειάζονται προληπτική θεραπεία, όπως ασπιρίνη, ή πιο προσεκτική παρακολούθηση για πρώιμα σημάδια της νόσου, ώστε η θεραπεία να ξεκινήσει εγκαίρως».

Κατανοώντας την προεκλαμψία

Η προεκλαμψία επηρεάζει έως και το 7% όλων των κυήσεων. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως την 20η εβδομάδα και περιλαμβάνουν υψηλή αρτηριακή πίεση, προβλήματα στα νεφρά και ανωμαλίες στην πήξη του αίματος. Η πάθηση σχετίζεται με επικίνδυνες επιπλοκές, όπως δυσλειτουργία των νεφρών και του ήπατος και επιληπτικές κρίσεις, καθώς και με αυξημένο δια βίου κίνδυνο καρδιακής νόσου για τις μητέρες. Εκτιμάται ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν 70.000 γυναίκες σε όλο τον κόσμο λόγω της προεκλαμψίας και των επιπλοκών της.

Οι γιατροί συστήνουν συνήθως χαμηλή δόση ασπιρίνης για γυναίκες που διατρέχουν κίνδυνο, αλλά λειτουργεί μόνο στις μισές ασθενείς και αυτή πρέπει να ξεκινήσει μέσα στις πρώτες 16 εβδομάδες της εγκυμοσύνης - πολύ πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Αυτό καθιστά ακόμη πιο σημαντικό τον έγκαιρο εντοπισμό των γυναικών που κινδυνεύουν και την καλύτερη κατανόηση της προεκλαμψίας γενικά.

Ο Chalfant και οι συνεργάτες του, ήθελαν να βρουν βιοδείκτες, δηλαδή βιολογικούς δείκτες, στο αίμα εγκύων γυναικών που θα μπορούσαν να αποκαλύψουν τον κίνδυνο εμφάνισης προεκλαμψίας. Εξέτασαν δείγματα πλάσματος αίματος που συλλέχθηκαν από 57 γυναίκες στις πρώτες 24 εβδομάδες της εγκυμοσύνης τους και στη συνέχεια εξέτασαν εάν οι γυναίκες εμφάνισαν προεκλαμψία. Οι ερευνητές βρήκαν σημαντικές διαφορές στα «βιοενεργά λιπίδια» στο αίμα των γυναικών που εμφάνισαν προεκλαμψία και εκείνων που δεν εμφάνισαν προεκλαμψία.

Αυτό, λένε οι ερευνητές, θα επιτρέψει στους γιατρούς να διαστρωματώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης προεκλαμψίας στις γυναίκες, εξετάζοντας τις αλλαγές των λιπιδίων στο αίμα τους.

Οι αλλαγές αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό «λιπιδαιμικό αποτύπωμα», λένε οι επιστήμονες, που θα μπορούσε να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τον εντοπισμό, την πρόληψη και την καλύτερη αντιμετώπιση της προεκλαμψίας.

«Η εφαρμογή της ολοκληρωμένης μας μεθόδου λιπιδαιμικού προφίλ στη συνήθη μαιευτική φροντίδα θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τη μητρική και νεογνική νοσηρότητα και θνησιμότητα», δήλωσε ο Chalfant. «Αποτελεί ένα παράδειγμα του πώς η εξατομικευμένη ιατρική θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια σημαντική πρόκληση για τη δημόσια υγεία».

Τα ευρήματα δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση Journal of Lipid Research.