Άπνοια: Ποιες βλάβες προκαλεί στον εγκέφαλο
Η άπνοια ύπνου είναι μια διαταραχή που εκδηλώνεται στη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου και κατά την οποία διακόπτεται η αναπνοή (άπνοια) μεταξύ επεισοδίων με έντονο ροχαλητό.
Οι συνηθέστεροι τύποι διαταραχών αναπνοής κατά τον ύπνο είναι η αποφρακτική και η κεντρική άπνοια ύπνου ή ένας συνδυασμός αυτών των δύο.
Η αποφρακτική άπνοια συμβαίνει όταν οι μύες των αεραγωγών εμποδίζουν την αναπνοή του ατόμου. Στην κεντρική άπνοια οι αεραγωγοί παραμένουν ανοικτοί, αλλά το διάφραγμα και οι θωρακικοί μύες σταματούν να εργάζονται, με αποτέλεσμα το άτομο να μην αναπνέει. Η πτώση του οξυγόνου ερεθίζει τα ειδικά κέντρα στον εγκέφαλο και επαναφέρει την αναπνοή.
Η άπνοια ύπνου έχει συνδεθεί με μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης πολλαπλών προβλημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Σύμφωνα με νέα μελέτη επιστημόνων της Κλινικής Mayo στις ΗΠΑ, η άπνοια ύπνου μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την υγεία του εγκεφάλου των ηλικιωμένων αντρών και γυναικών.
Συγκεκριμένα, διαπίστωσαν ότι όσοι πάσχουν από άπνοια ύπνου που προκαλεί δυνατό ροχαλητό, είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν συσσωρευμένες ποσότητες ενός βιοδείκτη που συνδέεται με την άνοια και τα εγκεφαλικά επεισόδια.
Το ροχαλητό δεν συνδέεται πάντα με την αποφρακτική άπνοια ύπνου, είναι όμως ένα κοινό σύμπτωμα της πάθησης. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει πως η έλλειψη ή η κακή ποιότητα ύπνου μπορούν να επηρεάσουν τη σωματική και ψυχική υγεία με διάφορους τρόπους.
Η σοβαρή άπνοια έχει συνδεθεί με μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης πολλών ακόμη προβλημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Οι ειδικοί εξέτασαν δεδομένα για 140 ηλικιωμένους με αποφρακτική άπνοια ύπνου, οι οποίοι είχαν συμμετάσχει σε προηγούμενη μελέτη. Οι εθελοντές είχαν υποβληθεί σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου και παρακολουθούνταν κατά τη διάρκεια της νύχτας σε εργαστήριο ύπνου. Χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες με βάση τον βαθμό άπνοιας, ενώ κανείς δεν έπασχε από άνοια.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, τα άτομα που έπασχαν από σοβαρή άπνοια ύπνου είχαν περισσότερες υπερπυκνώσεις λευκής ουσίας (WMH) σε σχέση με τα άτομα με ήπια ή μέτρια άπνοια ύπνου. Πρόκειται για βλάβες στον εγκέφαλο που εμφανίζονται ως περιοχές αυξημένης φωτεινότητας όταν απεικονίζονται με μαγνητική τομογραφία (MRI). Η ομάδα παρατήρησε επίσης μείωση του ύπνου βραδέων κυμάτων (βαθύς ύπνος) στα άτομα με σοβαρή άπνοια, η οποία σχετιζόταν με περισσότερες υπερπυκνώσεις λευκής ουσίας.
Αυτές οι βλάβες εμφανίζονται όλο και πιο συχνά καθώς μεγαλώνουμε. Ωστόσο, η αύξησή τους συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων όπως άνοια και εγκεφαλικό επεισόδιο. Επομένως, αυτή η πιθανή σύνδεση αποτελεί λόγο ανησυχίας, λένε οι συγγραφείς της μελέτης.
«Αυτοί οι βιοδείκτες είναι σημάδια πρώιμης εγκεφαλοαγγειακής νόσου», δήλωσε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Ντιέγκο Καρβάλο, ερευνητής στην Κλινική Mayo στο Ρότσεστερ της Μινεσότα, σε ανακοίνωση που εξέδωσε η Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας.
«Η διαπίστωση ότι η σοβαρή άπνοια και η μείωση του ύπνου βραδέων κυμάτων σχετίζονται με αυτούς τους βιοδείκτες είναι σημαντική, καθώς δεν υπάρχει θεραπεία για αυτές τις αλλαγές στον εγκέφαλο, πρέπει συνεπώς να βρούμε τρόπους να τις αποτρέψουμε από το να εκδηλωθούν ή να επιδεινωθούν», σημείωσε.
«Χρειάζεται περεταίρω έρευνα για να καθοριστεί αν τα προβλήματα ύπνου επηρεάζουν αυτούς τους βιοδείκτες του εγκεφάλου ή το αντίστροφο», δήλωσε ο Καρβάλο. «Πρέπει επίσης να εξετάσουμε αν οι στρατηγικές για τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου ή η θεραπεία της άπνοιας ύπνου μπορούν να επηρεάσουν την πορεία αυτών των βιοδεικτών».
Ωστόσο, ορισμένες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η θεραπεία της άπνοιας ύπνου μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας.
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Neurology.