Κώμα Covid-19: Τι συμβαίνει στους ασθενείς μετά την αποσωλήνωσή τους
Πολλοί ασθενείς με Covid-19 που πέρασαν εβδομάδες ή και μήνες διασωληνωμένοι σε μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ), δεν ανακτούν αμέσως τη συνείδηση τους μετά τη διακοπή της νάρκωσης, αλλά παραμένουν για μέρες ή ακόμη και για εβδομάδες σε κατάσταση κώματος.
Nέα αμερικανική επιστημονική μελέτη εκτιμά ότι αυτή η ιδιαίτερη αντίδραση οφείλεται σε μια κατάσταση νάρκης ή λήθαργου που ο εγκέφαλος γεννά προκειμένου να προστατεύσει τα εγκεφαλικά κύτταρα από βλάβη λόγω της έλλειψης οξυγόνου (υποξία).
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τους καθηγητές νευροεπιστήμης Νίκολας Σιφ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κορνέλ και αναισθησιολογίας Έμερι Μπράουν του ΜΙΤ και της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, βρήκαν ότι περίπου το ένα τέταρτο των ασθενών με σοβαρή Covid-19 που επιβίωσαν μετά από διασωλήνωση τους σε ΜΕΘ, χρειάστηκαν περισσότερες από δέκα μέρες για να ανακτήσουν κανονικά τη συνείδηση τους. Όσο μεγαλύτερη ήταν η έλλειψη οξυγόνου ενόσω βρίσκονταν διασωληνωμένοι, τόσο πιο καθυστερημένη ήταν στη συνέχεια η ανάκτηση της συνείδησης τους.
Οι Αμερικανοί επιστήμονες προτείνουν ότι το εν λόγω κώμα είναι μια κατάσταση αυτοπροστασίας που έχει ως αποτέλεσμα την παρατεταμένη ανάκτηση της συνείδησης σε αρκετούς ασθενείς που πέρασαν βαριά Covid-19 και κάποια στιγμή αποσωληνώθηκαν. Κάτι ανάλογο, όπως είπαν, συμβαίνει σε ένα ποσοστό ασθενών σε κώμα μετά από καρδιακή ανακοπή, καθώς επίσης σε κάποια ζώα όπως οι χελώνες.
Εφόσον αυτή η θεωρία είναι ορθή, όπως επισημαίνουν, χρειάζεται μια διαδικασία δύο σταδίων για την καλύτερη επαναφορά της συνείδησης των ασθενών που εμφανίζουν κώμα μετά την αποσωλήνωση τους στη ΜΕΘ. Αρχικά προτείνουν τη χορήγηση στους κωματώδεις ασθενείς πεπτιδίων Szeto-Schiller (μικρών πρωτεϊνών) που ενισχύουν την παραγωγή του ζωτικού μορίου ενεργειακού μεταβολισμού ΑΤΡ, έτσι ώστε να αποκατασταθεί η ικανότητα των εγκεφαλικών κυττάρων να παράγουν ενέργεια. Σε δεύτερο στάδιο, προτείνεται η χορήγηση ζεύγους φαρμάκων που θα αποκαταστήσουν τη νευρωνική δραστηριότητα και επικοινωνία μέσω ενίσχυσης των νευροδιαβιβαστών γλουταμάτη και ακετυλοχολίνη.
Όταν οι ασθενείς αποτυγχάνουν να ανακτήσουν τη συνείδηση τους, οι γιατροί μπορεί να προχωρήσουν σε διακοπή υποστήριξης του ασθενούς. Το χρονικό όριο συνήθως τίθεται στις 14 μέρες το πολύ στους ασθενείς με καρδιακή ανακοπή, ενώ για τους ασθενείς με Covid-19 δεν υπάρχει αντίστοιχο όριο. Μετά τα ευρήματα τους, οι ερευνητές ανέφεραν ότι, εφόσον οι ασθενείς δεν έχουν βλάβες στον εγκέφαλο, οι γιατροί θα πρέπει να αποφεύγουν να κάνουν δυσοίωνες προβλέψεις για τη δυνατότητα του ασθενούς να βγει από το κώμα Covid-19.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS).