Ξηροφθαλμία: Τα σημάδια, οι αιτίες που την προκαλούν και οι θεραπευτικές επιλογές

Τα υγιή μάτια παράγουν δάκρυα όλη την ημέρα επιτρέποντας την ευκρινή όραση.
Στην περίπτωση που οι δακρυϊκοί αδένες παράγουν λιγότερα δάκρυα τα μάτια ξηραίνονται προκαλώντας ενόχληση στον πάσχοντα.

Για όσους δεν το γνωρίζουν τα δάκρυά μας αποτελούνται από ορό, λίπος, πρωτεΐνες, ηλεκτρολύτες, ουσίες για την καταπολέμηση των βακτηρίων κι αυξητικούς παράγοντες προκειμένου να μπορούμε να βλέπουμε με άνεση. Όταν όμως αυτή η φυσιολογική λειτουργία δεν γίνεται σωστά τότε τα μάτια αφυδατώνονται και προκαλείται ξηροφθαλμία με μια σειρά ενοχλήσεων που κάθε άτομο βιώνει διαφορετικά.

Οι αιτίες της μειωμένης παραγωγής δακρύων

• Ηλικία (μετά τα 40 έτη)
• Αυτοάνοσες ασθένειες (σύνδρομο Sjögren, ερυθηματώδης λύκος, σκληρόδερμα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, αγγειακή νόσος κολλαγόνου)
• Ακτινοθεραπεία
• Σακχαρώδης διαβήτης
• Έρπητας ζωστήρας
• Παράλυση τύπου Bell
• HIV
• Ανεπάρκεια βιταμίνης Α
• Διαθλαστικές οφθαλμικές χειρουργικές επεμβάσεις
• Φάρμακα (όπως διουρητικά, αντιισταμινικά, υπνωτικά χάπια, αντικαταθλιπτικά, μορφίνη και φάρμακα κατά της ακμής)
• Κλιματολογικοί παράγοντες (υπερβολική έκθεση σε κλιματισμό ή θέρμανση, αέρας, υψηλό υψόμετρο)
• Καπνός

Τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας

• Αίσθηση ότι υπάρχει ξένο σώμα στο μάτι
• Κνησμός
• Κάψιμο
• Θολή όραση που διορθώνεται με τον βλεφαρισμό (δηλ. τις κινήσεις των βλεφάρων)
• Ερυθρότητα ματιών
• Υγρά μάτια (είναι η «απάντηση» του σώματος στον ερεθισμό της ξηροφθαλμίας)
• Επιμολύνσεις
• Τήξη κερατοειδούς
• Ευαισθησία των ματιών από τον καπνό και τον άνεμο
• Δυσκολία στη χρήση φακών επαφής

Εμμηνόπαυση και περιεμμηνόπαυση

Περίπου το 61% των περιεμμηνοπαυσιακών και εμμηνοπαυσιακών γυναικών πάσχουν από ξηροφθαλμία, σύμφωνα με τον Δρ. Russel Lazarus και το δημοσίευμα της mirror.co.uk

Όπως είπε: «Κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, το σώμα παράγει λιγότερα ανδρογόνα, οιστρογόνα και προγεστερόνη, προκαλώντας μια ποικιλία δυσάρεστων συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν εξάψεις, εφίδρωση, αϋπνία, ακόμη και κατάθλιψη. Μεταξύ αυτών των σωματικών συμπτωμάτων, η εμμηνόπαυση μπορεί επίσης να προκαλέσει ξηροφθαλμία».

Οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες έχουν επίσης υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης συνδρόμου ξηρού οφθαλμού.

Μελέτες μεγάλης κλίμακας από τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δείξει ότι το ποσοστό της ξηροφθαλμίας σε γυναίκες άνω των 50 ετών είναι σχεδόν διπλάσιο από αυτό της αντίστοιχης ηλικίας των αντρών.

Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής ο ρόλος της ορμονικής θεραπείας έχει διερευνηθεί ότι μπορεί να διαδραματίσει πιθανό ρόλο στη μείωση της ξηροφθαλμίας.

Κατάλληλη θεραπεία

Η θεραπεία της ξηροφθαλμίας περιλαμβάνει την τοπική χρήση τεχνητών δακρύων και αλοιφών τα οποία είτε θα σας συνταγογραφήσει ο οφθαλμίατρος, είτε θα σας τα προτείνει ο φαρμακοποιός. Κάποια από τα κολλύρια που μπορείτε να προμηθευτείτε από το φαρμακείο είναι υδατώδη προσφέροντας για λίγες ώρες ανακούφιση και άλλα είναι πιο παχύρευστα καθώς περιέχουν υαλουρονικό οξύ.

Αν το πρόβλημα είναι πιο σοβαρό πιθανά ο οφθαλμίατρος να χορηγήσει ειδικούς μαλακούς φακούς επαφής με στόχο την ενυδάτωση του οφθαλμού.

Χρήσιμα tips:

Οι τρόποι για να μειώσετε την ξηροφθαλμία περιλαμβάνουν:

• Αποφυγή του καπνού, του ανέμου και της χρήσης κλιματιστικού
• Χρήση ενός υγραντήρα για να μην στεγνώσει πολύ ο αέρας στο σπίτι
• Περιορισμό των ωρών μπροστά από μια οθόνη και συνεχή διαλείμματα
• Χρήση γυαλιών ηλίου όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους και υπάρχει ηλιοφάνεια
• Κατανάλωση 8-10 ποτηριών νερού
• Οκτώ ώρες ύπνου