Αιφνίδιος καρδιακός θάνατος: Η σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου στους νέους
Η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια χαρακτηρίζεται από παθολογική πάχυνση των τοιχωμάτων (υπερτροφία) της αριστερής κοιλίας της καρδιάς.
Συνήθως, με την εξέλιξη της νόσου και χωρίς κάποια εμφανή αιτία, τα τοιχώματα της καρδιάς αυξάνονται σε μέγεθος και η πάχυνση αυτή μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στη φυσιολογική λειτουργία της καρδιάς.
Σχεδόν εννέα στους δέκα νέους που πεθαίνουν αιφνιδίως λόγω υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας (HCM), έχουν προηγουμένως εμφανίσει συμπτώματα, ανωμαλίες στο ηλεκτροκαρδιογράφημα ή έχουν θετικό οικογενειακό ιστορικό.
Νέα μελέτη του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Sahlgrenska, στη Σουηδία, υπό τον Erik Börjesson, διαπίστωσε ότι ο καρδιακός προσυμπτωματικός έλεγχος στο νεαρό πληθυσμό, πέραν των αθλητών, θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου των νέων με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια.
Η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια επηρεάζει ένα στα 500 άτομα στο γενικό πληθυσμό. Παρότι ο αιφνίδιος θάνατος εξαιτίας της είναι σπάνιος, εξακολουθεί να αποτελεί κύρια αιτία φυσικού θανάτου στους νέους. Ο εντοπισμός των ανθρώπων που κινδυνεύουν, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε νεαρά άτομα με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, μέσω του περιορισμού της άσκησης και φαρμακευτικών θεραπειών.
Ο εμφυτεύσιμος απινιδωτής καρδιομετατροπής μπορεί επίσης να αποτρέψει τον θάνατο και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Δανού ποδοσφαιριστή Christian Eriksen, ο οποίος μετά την καρδιακή ανακοπή που υπέστη πέρυσι στο γήπεδο, επέστρεψε στο ποδόσφαιρο μετά από 8 μήνες, αφού του τοποθετήθηκε εμφυτεύσιμος απινιδωτής.
Για τις ανάγκες της νέας μελέτης, οι ερευνητές ανέλυσαν όλες τις περιπτώσεις αιφνίδιου καρδιακού θανάτου λόγω υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας που καταγράφηκαν στη Σουηδία μεταξύ 2000 και 2010 σε άτομα κάτω των 35 ετών.
Μελέτησαν τα κλινικά συμπτώματα, το ιατρικό ιστορικό, το οικογενειακό ιστορικό και τα ευρήματα του ηλεκτροκαρδιογραφήματος πριν τον αιφνίδιο καρδιακό θάνατο, χρησιμοποιώντας δεδομένα από εθνικά μητρώα, εκθέσεις αυτοψίας, ιατρικά αρχεία και συνεντεύξεις με συγγενείς μεταθανάτια.
Μεταξύ των 38 περιπτώσεων αιφνίδιου καρδιακού θανάτου (31 άνδρες και 7 γυναίκες), το 71% παρουσίασαν πιθανά καρδιακά συμπτώματα, όπως ο πόνος στο στήθος και το αίσθημα παλμών πριν από το θάνατο, ενώ το 69% έλαβαν ιατρική φροντίδα 180 ημέρες πριν από το θάνατο.
Το 39% εξ αυτών είχαν μια γνωστή καρδιακή διαταραχή πριν από το θάνατο και το 50% είχαν θετικό οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου. Συνολικά, 28 άτομα υποβλήθηκαν σε αξιολόγηση μέσω ηλεκτροκαρδιογραφήματος κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Στα 23 από αυτά (82%) διαπιστώθηκαν μη φυσιολογικά ευρήματα στο ηλεκτροκαρδιογράφημα, όταν όμως εξετάστηκαν όλες οι περιπτώσεις, ο αριθμός των μη φυσιολογικών ευρημάτων άγγιξε το 60%.
Οι συγγραφείς καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος λόγω υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας σε νεαρά άτομα μπορεί να προβλεφθεί και να προληφθεί.
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος μέσω ηλεκτροκαρδιογραφήματος θα μπορούσε να επεκταθεί πέραν των αθλητών, στο πλαίσιο ενός προγράμματος τακτικού σχολικού προσυμπτωματικού ελέγχου.
«Η πλειονότητα των νέων που πεθαίνουν από αιφνίδιο καρδιακό θάνατο λόγω υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας, παρουσιάζουν μία ή περισσότερες ανωμαλίες που μπορούν να εντοπιστούν κατά τον καρδιολογικό έλεγχο» καταλήγουν οι ερευνητές.
Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό PLOS ONE.