Τι πρέπει να γνωρίζετε για την απώλεια όρασης

Η απώλεια όρασης είναι μια συχνή πάθηση. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), τα προβλήματα όρασης βρίσκονται μεταξύ των κορυφαίων 10 αναπηριών σε ενήλικες ενώ είναι μία από τις πιο διαδεδομένες αναπηρίες στα παιδιά.

Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν μερική ή πλήρη απώλεια όρασης, συμπεριλαμβανομένων ιατρικών καταστάσεων, τραυματισμών, ημικρανίας και γήρανσης.

Αυτό το άρθρο παρουσιάζει τους διαφορετικούς τύπους απώλειας όρασης, τις αιτίες της ξαφνικής ή σταδιακής απώλειας, τις θεραπείες και τις μεθόδους αντιμετώπισης.

Οι τύποι της απώλειας όρασης

Υπάρχουν διάφοροι τύποι απώλειας όρασης και αυτοί μπορεί να προκληθούν από διαφορετικές ασθένειες ή καταστάσεις.

Κάθε άτομο μπορεί να αντιμετωπίζει διαφορετικά προβλήματα οράσεως όπως αναλύονται στη συνέχεια τα οποία περιλαμβάνουν:

• απώλεια κεντρικής όρασης
• απώλεια περιφερικής όρασης ή δυσκολία να δει κάποιος από τη γωνία των ματιών
• γενική απώλεια όρασης, όταν ένα άτομο μπορεί να μην είναι σε θέση να δει απολύτως τίποτα
• νυχτερινή τύφλωση, όταν ο πάσχον δυσκολεύεται να δει σε χαμηλό φωτισμό
• θολή όραση
• Ένα άτομο μπορεί επίσης να μην μπορεί να δει σχήματα ή να διακρίνει μόνο σκιές

Η ξαφνική απώλεια όρασης συμβαίνει για ένα διάστημα μερικών δευτερολέπτων, λεπτών έως λίγων ημερών και μπορεί να προκληθεί από μια ποικιλία συνθηκών.

Οι αιτίες απώλειας όρασης είναι οι εξής:

Ημικρανία

Περίπου το 25-30% των ατόμων με ημικρανία έχουν συμπτώματα οπτικής αύρας. Για μερικούς, αυτό περιλαμβάνει την εμφάνιση γραμμών ζιγκ-ζαγκ, σπινθήρων ή κηλίδων. Για άλλους, περιλαμβάνει όραση σήραγγας (tunnel vision), πλήρη απώλεια όρασης ή κατά τη δεξιά ή την αριστερή πλευρά.

Κερατίτιδα

Η κερατίτιδα, ή φλεγμονή του κερατοειδούς, είναι μια κατάσταση που μπορεί να εμφανιστεί συχνότερα σε άτομα που φορούν φακούς επαφής.

Η κερατίτιδα μπορεί να προκληθεί από λοίμωξη ή τραυματισμό του οφθαλμού. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν θολή όραση, πόνο, ευαισθησία στο φως ή απώλεια όρασης. Αυτή η κατάσταση είναι προσωρινή και ένας γιατρός θα το αντιμετωπίσει με συνταγογραφούμενα φάρμακα.

Επιπεφυκίτιδα

Η επιπεφυκίτιδα είναι μία φλεγμονή του οφθαλμού και συγκεκριμένα του επιπεφυκότα. Μπορεί να προκαλέσει θολότητα, ερυθρότητα, πόνο ή δυσκολία στην όραση. Η επιπεφυκίτιδα είναι προσωρινή και συνήθως υποχωρεί από μόνη της. Στην περίπτωση της βακτηριακής επιπεφυκίτιδας οι αντιβιοτικές οφθαλμικές σταγόνες μπορούν να βοηθήσουν.

Καταπόνηση των ματιών

Εάν ένα άτομο κοιτάζει μια οθόνη για πολύ ώρα μπορεί να αρχίσει να χάνει την όρασή του και να αντιλαμβάνεται ότι τα πράγματα που προσπαθεί να δει τα βλέπει θολά. Αυτό είναι συνήθως προσωρινό και μπορεί να επιλυθεί αν τα μάτια ξεκουραστούν.

Τραυματισμός του κερατοειδούς

Ο τραυματισμός του ματιού μπορεί επίσης να προκαλέσει ξαφνική απώλεια όρασης. Ανάλογα με το πόσο σοβαρός είναι ο τραυματισμός, αυτό μπορεί να είναι προσωρινό ή μόνιμο και η θεραπεία μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το πρόβλημα.

Αξίζει να σημειωθεί πως η απώλεια όρασης δεν είναι πάντα ξαφνική. Μερικές φορές μπορεί να συμβεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και οι αιτίες είναι οι εξής παρακάτω:

Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας

Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (AMD) είναι μια ασθένεια των ματιών που μπορεί να επηρεάσει την κεντρική όραση ενός ατόμου.

Η AMD είναι μια από τις κύριες αιτίες απώλειας όρασης για άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω.

Αυτό μπορεί να συμβεί πολύ σταδιακά ή αρκετά γρήγορα. Αρκετοί άνθρωποι αρχίζουν να βλέπουν θολά στο κέντρο της όρασής τους, μια κατάσταση που μπορεί να επιδεινωθεί σε βάθος χρόνου.

Γλαύκωμα

Το γλαύκωμα βλάπτει το οπτικό νεύρο, το οποίο βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού.

Τα συμπτώματα του γλαυκώματος μπορεί να συμβούν τόσο σταδιακά που ένα άτομο μπορεί να μην γνωρίζει ότι πάσχει μέχρι να προβεί σε οφθαλμολογική εξέταση. Το γλαύκωμα μπορεί να εμφανιστεί στο ένα ή και στα δύο μάτια.

Χωρίς θεραπεία, το γλαύκωμα μπορεί τελικά να προκαλέσει τύφλωση, ξεκινώντας από την περιφερική όραση.

Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι μια κατάσταση που προκαλεί απώλεια όρασης και τύφλωση σε άτομα με διαβήτη. Επηρεάζει τα αιμοφόρα αγγεία στον αμφιβληστροειδή, τα οποίο είναι το φωτοευαίσθητο στρώμα ιστού στο πίσω μέρος του ματιού.

Δεν υπάρχουν πάντα αισθητά συμπτώματα στα αρχικά στάδια. Η δε θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, θεραπεία με λέιζερ ή χειρουργική επέμβαση.

Στο 90% των περιπτώσεων, η τύφλωση που σχετίζεται με τον διαβήτη μπορεί να προληφθεί. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια μπορεί να εξελιχθεί σε ολική και μόνιμη τύφλωση.

Πρόληψη

Δεν είναι πάντα δυνατό να αποφευχθεί η απώλεια της όρασης, αν και οι άνθρωποι μπορούν να λάβουν μέτρα για να φροντίσουν την υγεία των ματιών τους.

Οι χρήσιμες συμβουλές είναι οι εξής:

• Ξεκουράστε ανά τακτά χρονικά διαστήματα τα μάτια σας.
• Φορέστε προστατευτικά γυαλιά όταν εκτελείτε ορισμένες δραστηριότητες, όπως όταν παίζετε συγκεκριμένα αθλήματα ή κάνετε κατασκευαστικές εργασίες.
• Φορέστε γυαλιά ηλίου. Επιλέξτε γυαλιά ηλίου που προστατεύουν τα μάτια από τον ήλιο.
• Να επισκέπτεστε τον οφθαλμίατρο τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο ή περισσότερο αν επιβάλλεται.

Αντιμετώπιση της απώλειας όρασης

Μπορεί να είναι δύσκολο να αντιμετωπίσετε την απώλεια όρασης, ειδικά εάν είναι μόνιμη. Υπάρχουν, όμως, μερικά πράγματα που μπορεί να κάνει ένα άτομο για να βοηθήσει τον εαυτό του να αντιμετωπίσει αυτήν την δυσάρεστη κατάσταση όπως να αποδεχτεί την αναπηρία του και να τη διαχειριστεί όσο γίνεται πιο ψύχραιμα.

Η αρωγή ενός οφθαλμιάτρου και στη συνέχεια της οικογένειάς σας θα είναι πολύτιμη. Επίσης, εξετάστε εάν δικαιούστε κάποια σύνταξη αναπηρίας. Αν νιώθετε πως δεν δεν μπορείτε να το διαχειριστείτε μόνοι ή με τα αγαπημένα σας πρόσωπα ζητήστε τη βοήθεια ενός ψυχολόγου.

Συμπερασματικά θα λέγαμε πως η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία των οφθαλμικών προβλημάτων είναι οι καλύτεροι τρόποι για να διατηρήσετε τα μάτια σας υγιή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και είναι σημαντικό να αναζητήσετε άμεση ιατρική συμβουλή από έναν οφθαλμίατρο εάν διαπιστώσετε πως δεν βλέπετε καλά. Η έγκαιρη πρόληψη σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να αποβεί σωτήρια!