Αρθρίτιδα στο γόνατο: Τα συμπτώματα, η διάγνωση και η θεραπεία

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να καταστρέψει την άρθρωση και προσβάλλει τις περισσότερες φορές και τα δυο γόνατα ενώ μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Υπάρχει περίπτωση να αναπτυχθεί μετά από τραυματισμό του γόνατος, όπως ένα πιθανό κάταγμα, ρήξη συνδέσμου ή μηνίσκου και τα συμπτώματα μοιάζουν με της οστεοαρθρίτιδας.

Συμπτώματα

Το βασικό χαρακτηριστικό της αρθρίτιδας είναι ο βαθμιαίος πόνος.

• Η άρθρωση μπορεί να γίνει δύσκαμπτη και οιδηματώδης καθιστώντας προβληματική την πλήρη έκταση ή κάμψη του γόνατος του πάσχοντος.

• Ο πόνος και το οίδημα (πρήξιμο) μπορεί να είναι χειρότερα το πρωί ή μετά από μια περίοδο αδράνειας. Μπορεί να υπάρξει επίσης επιδείνωση μετά το βάδισμα, το ανέβασμα σκαλιών ή το γονάτισμα.

• Μπορεί να παρουσιαστεί αίσθημα αδυναμίας του γόνατος, ή μπλοκάρισμα της άρθρωσης.

• Μπορεί ο πάσχον να εμφανίσει πόνο που σχετίζεται με τον καιρό και επιδεινώνεται με τη βροχή.

Δυστυχώς, τα συμπτώματα της αρθρίτιδας του γόνατος επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου. Τα δε συμπτώματα μεταγενέστερου σταδίου μπορεί να περιλαμβάνουν ορατές παραμορφώσεις των αρθρώσεων και δυσκαμψία που καθιστά την κίνηση πολύ δύσκολη. Ωστόσο, σοβαρά συμπτώματα αρθρίτιδας γόνατος μπορεί να εμφανιστούν και εντελώς ξαφνικά.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ορθοπεδικών Χειρουργών (AAOS), υπάρχουν πάνω από 100 τύποι αρθρίτιδας και μερικοί από αυτούς αφορούν το γόνατο.

Οστεοαρθρίτιδα

Οι γιατροί θεωρούν την οστεοαρθρίτιδα μια πάθηση που σχετίζεται με τη «φθορά», επειδή η χρήση της άρθρωσης του γόνατος με την πάροδο του χρόνου φθείρει τον χόνδρο. Συγκεκριμένα, το εν λόγω πρόβλημα εμφανίζεται τις περισσότερες φορές μετά την ηλικία των 50 ετών λόγω της υπερβολικής χρήσης του γονάτου.

Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο πιο κοινός τύπος αρθρίτιδας γόνατος και συμβαίνει όταν ο προστατευτικός χόνδρος που καλύπτει τα οστά φθείρεται. Συγκεκριμένα καθώς ο χόνδρος διαβρώνεται, τα οστά της άρθρωσης του γόνατος αρχίζουν να τρίβονται μεταξύ τους με αποτέλεσμα να περιορίζουν την κίνηση του πάσχοντος. Αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο είναι οι μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι, οι γυναίκες, οι παχύσαρκοι, οι διαβητικοί, οι άνθρωποι με κληρονομική προδιάθεση και όσοι έχουν τραυματίσει τις αρθρώσεις τους είτε εξαιτίας ενός ατυχήματος, είτε μέσω μιας αθλητικής δραστηριότητας.

Μετατραυματική αρθρίτιδα

Η μετατραυματική αρθρίτιδα προέρχεται από προηγούμενο τραυματισμό στην άρθρωση του γόνατος, όπως ένα διάστρεμμα ή μια ρήξη χόνδρου.

Ο τραυματισμός προκαλεί επιπλέον φθορά στην άρθρωση του γόνατος, οδηγώντας σε οστεοαρθρίτιδα, ενώ μπορεί να παρουσιαστεί επώδυνο πρήξιμο στην άρθρωση του γόνατος.

Ουρική αρθρίτιδα

Η ουρική αρθρίτιδα είναι μια μορφή αρθρίτιδας στην οποία οι κρύσταλλοι ουρικού οξέος συλλέγονται στις αρθρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της άρθρωσης του γόνατος. Το ουρικό οξύ είναι μια ουσία, η οποία παράγεται φυσιολογικά στον οργανισμό, καθώς μεταβολίζονται οι πουρίνες στο σώμα. Η απέκκρισή του γίνεται κυρίως μέσω των ούρων, ενώ αποβάλλεται κατά 30% στα κόπρανα και ελάχιστα μέσω του ιδρώτα.

Ποια άτομα προσβάλλει η νόσος;

• Άτομα 50 ετών και άνω. Προσβάλλει τους άντρες συχνότερα από τις γυναίκες
• Ανθρώπους με οικογενειακό ιστορικό ουρικής αρθρίτιδας
• Παχύσαρκους
• Άτομα που πάσχουν από μεταβολικό σύνδρομο και υψηλή αρτηριακή πίεση
• Ανθρώπους που κάνουν χρήση φαρμάκων

Η ουρική αρθρίτιδα ξεκινά συχνά στο μεγάλο δάκτυλο του ποδιού. Ο πάσχον μπορεί, επίσης, να εμφανίσει πέτρες στα νεφρά και «σβώλους» κάτω από το δέρμα.

Ρευματοειδής αρθρίτιδα

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια αυτοάνοση διαταραχή. Οι γιατροί δεν γνωρίζουν ακριβώς τι την προκαλεί, αλλά γενετικοί παράγοντες μπορεί να παίζουν ρόλο. Αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος επιτίθεται στα υγιή κύτταρα. Ως αποτέλεσμα, το ανοσοποιητικό σύστημα καταστρέφει και βλάπτει αυτούς τους ιστούς φθείροντας την άρθρωση.

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί επίσης να προκαλέσει οίδημα των αρθρώσεων και αστάθεια ενώ ενδέχεται οι αρθρώσεις να παραμορφωθούν.

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση

Οι γιατροί διαγιγνώσκουν την αρθρίτιδα του γόνατος μέσω κλινικής εξέτασης, απεικονιστικών μελετών και εργαστηριακών εξετάσεων.

Αρχικά ένας γιατρός θα εξετάσει το ιατρικό ιστορικό ενός ατόμου και στη συνέχεια θα προχωρήσει σε κλινική εξέταση.

Ο ορθοπεδικός θα ερευνήσει για πιθανά σημάδια αρθρίτιδας και τραυματισμού γύρω από το γόνατο και άλλα σημεία του σώματος καθώς ορισμένες μορφές αρθρίτιδας συχνά επηρεάζουν και άλλες περιοχές.

Να σημειωθεί πως ορισμένοι τύποι αρθρίτιδας τείνουν να επηρεάζουν μόνο το ένα γόνατο, ενώ άλλοι επηρεάζουν και τα δύο γόνατα.

Ο θεράπων γιατρός θα συστήσει, επίσης, απεικονιστικές εξετάσεις οι οποίες περιλαμβάνουν τις εξής επιλογές:

• ακτινογραφία
• αξονική τομογραφία
• μαγνητική τομογραφία

Οι δύο τελευταίες επιλογές σάρωσης βοηθούν τον ορθοπεδικό να εντοπίσει τη βλάβη στους μαλακούς ιστούς που περιβάλλουν τα οστά του γόνατος. Επίσης, οι εργαστηριακές εξετάσεις μπορούν να συμβάλουν στην επιβεβαίωση της διάγνωσης και την επιλογή της θεραπείας.

Οι συντηρητικές θεραπείες

Οι γιατροί συχνά αντιμετωπίζουν τα πρώιμα σημάδια της αρθρίτιδας με συντηρητικές μεθόδους στοχεύοντας να μειώσουν τον πόνο και να αποτρέψουν την επιδείνωση των συμπτωμάτων. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου ένα άτομο μπορεί να χρειαστεί ισχυρότερη φαρμακευτική αγωγή ή ακόμη και χειρουργική επέμβαση.

Τι περιλαμβάνει η συντηρητική θεραπεία

• απώλεια βάρους, εφόσον κριθεί απαραίτητο
• ασκήσεις χαμηλού αντικτύπου στο γόνατο
• εφαρμογή θερμότητας ή πάγου στην άρθρωση του γόνατος για τη μείωση της φλεγμονής
• φυσικοθεραπεία για την ενίσχυση των μυών γύρω από την άρθρωση
• αναλγητικά φάρμακα, όπως ακεταμινοφαίνη ή ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο όπως η ιβουπροφαίνη.
• χρήση επιγονατίδας

Εναλλακτικές θεραπείες

Ορισμένες εναλλακτικές ή συμπληρωματικές θεραπείες μπορεί επίσης να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου και άλλων συμπτωμάτων.

Οι θεραπείες περιλαμβάνουν:

• Βελονισμός: Ένας επαγγελματίας βελονιστής εισάγει λεπτές βελόνες σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος.
• Λουτροθεραπεία: Η εν λόγω θεραπεία περιλαμβάνει βύθιση της άρθρωσης του γόνατος σε ιαματικά λουτρά.

Ωστόσο, δεν είναι απόλυτο ότι οι προαναφερθείσες επιλογές λειτουργούν για όλους τους ανθρώπους εξίσου ικανοποιητικά.

Μερικοί άνθρωποι επιλέγουν, επίσης, την μέθοδο της ηλεκτρικής διέγερσης νεύρων για την ανακούφιση του πόνου. Ωστόσο, το Αμερικανικό Κολλέγιο Ρευματολογίας και το Ίδρυμα Αρθρίτιδας δεν συνιστούν αυτή τη θεραπεία επειδή δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να δείχνουν ότι συμβάλει θετικά ως προς την ανακούφιση.

Τέλος, οι κρέμες και οι αλοιφές καψαϊκίνης αν και μειώνουν αισθητά τον πόνο προσφέροντας ανακούφιση μπορεί σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις να προκαλέσουν ερυθρότητα όταν τις εφαρμόζετε στην πάσχουσα περιοχή. Γι' αυτό ζητήστε πάντα τη συμβουλή ενός θεράποντος ιατρού σχετικά με τις θεραπευτικές επιλογές που έχετε στη διάθεσή σας.