Γλουτένη: Πώς θα μάθουμε αν έχουμε κοιλιοκάκη, απαντώντας αρχικά σε έξι ερωτήσεις

Αρκετοί από εμάς αισθανόμαστε τα παραπάνω συμπτώματα συχνά, ακόμη και σε καθημερινή ή εβδομαδιαία βάση, αν και μόνο λίγοι είναι εκείνοι που αναζητούν σε βάθος την αιτία τους, αφού οι περισσότεροι τα αποδίδουμε στο έντονο πρόγραμμά μας και το άγχος που συνήθως το συνοδεύει ή πιστεύουμε ότι οφείλονται στο ότι φάγαμε περισσότερο από το συνηθισμένο ή πολύ αργά.

Ωστόσο, η αιτία πίσω από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να σχετίζεται επίσης με κάτι που συνήθως αγνοούμε και το οποίο έχει άμεση σχέση με τη διατροφή μας και συγκεκριμένα, με το φαγητό που τρώμε. Ο λόγος για τη γλουτένη.

Τι είναι η γλουτένη και γιατί αξίζει την προσοχή μας; Η γλουτένη είναι μία φυσική πρωτεΐνη που περιέχεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη και η οποία προκαλεί αλλοιώσεις στον βλεννογόνο του λεπτού εντέρου, εμποδίζοντας τη φυσιολογική πέψη και απορρόφηση του φαγητού, ενώ ακόμη και η πιο μικρή κατανάλωση γλουτένης μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση των παραπάνω συμπτωμάτων ή και περισσότερων.

Μία από τις πιο κοινές ασθένειες που συνδέεται με τη δυσανεξία στη γλουτένη, είναι η κοιλιοκάκη, ένα αυτοάνοσο νόσημα το οποίο κάποια άτομα εμφανίζουν από την παιδική τους ηλικία, ενώ άλλα ως ενήλικες. Μάλιστα, στους ανθρώπους που πάσχουν από κοιλιοκάκη, η γλουτένη επιτίθεται στις λάχνες του λεπτού τους εντέρου, γεγονός που περιορίζει την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών που βρίσκονται στα τρόφιμα που καταναλώνουν. Ακόμη και αν έχουν τα γονίδια που προδιαθέτουν για την εμφάνιση κοιλιοκάκης δε, τα συμπτώματα μπορεί να παρουσιαστούν οποιαδήποτε στιγμή της ζωής τους, ενώ εκτός από κοιλιοκάκη, κάποιοι ασθενείς μπορεί να υποφέρουν και από ευαισθησία στη γλουτένη, μία παροδική αντίδραση του οργανισμού στη γλουτένη, η οποία οδηγεί σε παρόμοια συμπτώματα.

Τα στοιχεία που προκαλούν ανησυχία και η αντιμετώπιση της κοιλιοκάκης

Σε ό,τι αφορά στη δυσανεξία στη γλουτένη και την κοιλιοκάκη συγκεκριμένα, λοιπόν, οι αριθμοί «μιλούν» από μόνοι τους. Να αναφέρουμε απλώς ότι σύμφωνα με έρευνες, πιθανολογείται πως το 1% του πληθυσμού πάσχει από κοιλιοκάκη, με μελέτες στην Ευρώπη να δείχνουν πως το ποσοστό εμφάνισης της νόσου κατά μέσο όρο είναι 1 στα 100 άτομα, ενώ έως και το 10% του πληθυσμού στον κόσμο μπορεί να έχει ευαισθησία στη γλουτένη ή το σιτάρι. Επίσης, έρευνες δείχνουν πως οι γυναίκες προσβάλλονται από κοιλιοκάκη περίπου δύο φορές συχνότερα από τους άντρες, ενώ συνήθως οι ασθενείς είναι μεταξύ 30 και 40 ετών κατά τη διάγνωση.

Το ζήτημα είναι πως ο αριθμός των πασχόντων από κοιλιοκάκη σήμερα, είναι πιθανότατα πολύ μεγαλύτερος, διότι πολλά άτομα μπορεί να μην έχουν διαγνωστεί ακόμη, μιας δεν γνωρίζουν ότι πίσω από πολλά κοινά συμπτώματα που δυσκολεύουν την καθημερινότητά τους, βρίσκεται ενδεχομένως η γλουτένη. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, κατά μέσο όρο χρειάζονται τέσσερα χρόνια μέχρι να ανιχνευθεί η κοιλιοκάκη. Και δυστυχώς, όταν η διάγνωσή της καθυστερεί, μπορεί να οδηγήσει και σε πιο σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως αναιμία, οστικά προβλήματα, απώλεια βάρους καθώς και αδυναμία του οργανισμού να απορροφά όλα τα θρεπτικά συστατικά από τα τρόφιμα.

Αρκούν, ωστόσο, μερικές ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις αίματος και η πραγματοποίηση βιοψίας του λεπτού εντέρου, προκειμένου να γίνει η διάγνωση της κοιλιοκάκης και να κάνει ο ασθενής τα πρώτα βήματα για την αντιμετώπισή της. Διότι μπορεί, μέχρι σήμερα, να μην υπάρχει κάποια φαρμακευτική αγωγή που να δύναται να βάλει τέλος στο πρόβλημα, ωστόσο, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την κοιλιοκάκη είναι απαραίτητο να πραγματοποιήσουμε μία αλλαγή στην καθημερινή μας διατροφή, βγάζοντας όλα τα τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη από το μενού μας και αντικαθιστώντας τα με προϊόντα που δεν περιέχουν γλουτένη.

Πώς θα αποφύγουμε τη γλουτένη χωρίς να στερηθούμε τις αγαπημένες μας γεύσεις

Για την ώρα, λοιπόν, η μόνη αποτελεσματική θεραπεία του προβλήματος είναι η δια βίου διατροφή χωρίς γλουτένη και ένας διατροφολόγος, μπορεί να αποτελέσει έναν πολύτιμο «σύμμαχο» για κάθε άτομο που υποφέρει από τα συμπτώματα που προκαλεί η κοιλιοκάκη και η δυσανεξία στη γλουτένη, εν γένει.

Ποια είναι όμως τα τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγουμε στη συγκεκριμένη περίπτωση; Το σιτάρι, το κριθάρι, η σίκαλη, το κους κους, το σιμιγδάλι και συνεπώς, τα δημητριακά, τα ζυμαρικά, το ψωμί, καθώς και η μπύρα, η σάλτσα σόγιας, η σοκολάτα, τα παγωτά, τα αλλαντικά, τα τσιπς φούρνου και μεταξύ άλλων, το επεξεργασμένο τυρί, βρίσκονται στην κορυφή της λίστας.

Ωστόσο, τα καλά είναι πως στις μέρες μας, ένας ασθενής δεν χρειάζεται να περιορίσει την καθημερινότητά του σε διατροφικό επίπεδο, αφού έχει στη διάθεσή του προϊόντα υψηλής ποιότητας, δηλαδή αλεύρια και ζύμες, αλμυρά σνακ, αρτοπαρασκευάσματα, δημητριακά και μεταξύ άλλων ζυμαρικά, που δεν περιέχουν γλουτένη, όπως εκείνα που μας έρχονται σήμερα με την τεχνογνωσία του Schär, του ειδικού στην ανάπτυξη προϊόντων χωρίς γλουτένη εδώ και 100 χρόνια.

Εντάσσοντάς, λοιπόν, προϊόντα χωρίς γλουτένη στην καθημερινότητά τους, όσοι έχουν κοιλιοκάκη, δυσανεξία στη γλουτένη ή αλλεργία στο σιτάρι, μπορούν να συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα αγαπημένα τους πιάτα και σνακ, χωρίς να στερούνται τις γεύσεις που λατρεύουν και δίχως να κάνουν εκπτώσεις στην ποιότητα της ζωής τους. Πολλά εστιατόρια στις μέρες μας δε, αναγνωρίζοντας τις διαστάσεις που έχει το θέμα της δυσανεξίας στη γλουτένη στις ζωές πολλών ανθρώπων, σερβίρουν πιάτα που δεν περιέχουν τη συγκεκριμένη πρωτεΐνη.

Το σίγουρο είναι πως τα κατάλληλα ερωτήματα και ένα τεστ που μπορεί να μας δείξει μήπως φταίει η γλουτένη για τα συμπτώματά μας, δύνανται να μας οδηγήσουν στους ειδικούς που θα διαγνώσουν το αν η γλουτένη επηρεάζει την υγεία και την καθημερινότητά μας. Διότι η σωστή διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας στην περίπτωση της κοιλιοκάκης.

Αν αισθάνεστε, λοιπόν, συμπτώματα όπως καθημερινή κόπωση, υπνηλία, ενοχλήσεις στο στομάχι και πρήξιμο στην κοιλιά ή αν απλώς θέλετε να διαπιστώσετε σε ένα αρχικό στάδιο, προτού δηλαδή απευθυνθείτε σε έναν ειδικό, το αν η γλουτένη σας επηρεάζει με κάποιον τρόπο, μπορείτε να απαντήσετε στο διαδικτυακό τεστ με τα ερωτήματα που δημιούργησε το Schär, το οποίο ειδικεύεται σε προϊόντα χωρίς γλουτένη και τώρα, σε συνεργασία με τον όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, προσφέρει εξετάσεις αντισωμάτων σε μειωμένη τιμή για την κοιλιοκάκη, περισσότερες πληροφορίες για τις οποίες θα βρείτε στο τέλος του σχετικού τεστ του Schär.

Σε κάθε περίπτωση, προτού πάρετε την απόφαση να αλλάξετε τη διατροφή σας, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή έναν διατροφολόγο που θα σας κατευθύνει καταλλήλως, προτείνοντάς σας -ανάλογα με τα συμπτώματά σας και τα αποτελέσματα από την ανάλυση αίματος που θα κάνετε- τις κατάλληλες ιατρικές εξετάσεις. Διότι τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης συγχέονται σε πολλές περιπτώσεις με εκείνα τροφικών αλλεργιών ή δυσανεξιών σε τρόφιμα οπότε, η σωστή διάγνωση αποτελεί το «κλειδί» για να πάρετε στα χέρια σας τον έλεγχο της υγείας σας.