Εξωσωματική γονιμοποίηση: Σε ποιες περιπτώσεις βοηθά η λήψη φαρμάκων

Η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο, αντί να γίνει στη σάλπιγγα της γυναίκας, γίνεται στο εργαστήριο. Η διαδικασία τυπικά περιλαμβάνει τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής για τη διέγερση των ωοθηκών, με σκοπό την ανάπτυξη πολλών ωοθυλάκιων. Η διέγερση ολοκληρώνεται με τη συλλογή των ωαρίων, μια διαδικασία που ονομάζεται ωοληψία.

Εκτός από την κλασική μέθοδο, εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να εφαρμοστεί και χωρίς τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, μια διαδικασία που είναι γνωστή ως εξωσωματική γονιμοποίηση σε φυσικό κύκλο. Προτείνεται σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε πολλαπλές φαρμακευτικές διεγέρσεις των ωοθηκών με φτωχή συγκομιδή ωαρίων, όπως και σε γυναίκες, κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας, με φτωχό ωοθηκικό απόθεμα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η χορήγηση φαρμάκων δε θα έχει κανένα επιπλέον όφελος.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

Παρά τα πλεονεκτήματα που φαινομενικά υπάρχουν στην εξωσωματική γονιμοποίηση σε φυσικό κύκλο (λιγότερο κόστος, αποφυγή λήψης φαρμακευτικής αγωγής, ελαχιστοποίηση της πιθανότητας πολύδυμης κύησης), η διαδικασία παρουσιάζει και αρκετά μειονεκτήματα.

Ένα από τα σημαντικότερα λοιπόν μειονεκτήματα είναι η περιορισμένη δυνατότητα επιλογής του καλύτερου εν δυνάμει ωαρίου και κατ’ επέκταση εμβρύου, αφού ο αριθμός είναι εξ’ ορισμού μικρός. Άμεσο επακόλουθο είναι η ανάγκη, σε αρκετές περιπτώσεις, να πραγματοποιηθούν πολλές θεραπείες σε φυσικό κύκλο, προκειμένου να επιτευχθεί αποτέλεσμα παρόμοιο με αυτό ενός κύκλου εξωσωματικής με φάρμακα. Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύουν πολλοί, η ποιότητα των ωαρίων που προκύπτουν μετά από φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών δεν διαφέρει από αυτή του φυσιολογικά παραγόμενου ωαρίου.

Δημιουργώντας περισσότερα έμβρυα με χρήση φαρμάκων, έχουμε τη δυνατότητα να καταψύξουμε τα πλεονάζοντα. Η διαδικασία αυτή είναι ένα σημαντικό όπλο για το ζευγάρι διότι μπορεί να πραγματοποιήσει περισσότερες από μια εμβρυομεταφορές, αυξάνοντας σημαντικά τα ποσοστά επιτυχίας, χωρίς να χρειάζεται εκ νέου λήψη φαρμακευτικής αγωγής ώστε να επιτευχθεί η διέγερση των ωοθηκών, ούτε νέα ωοληψία.

Μολονότι είναι πλέον ευρέως γνωστό ότι η λήψη φαρμάκων για εξωσωματική γονιμοποίηση δεν σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου, εντούτοις πολλές γυναίκες επιλέγουν την οδό του φυσικού κύκλου.

Αυτό είναι κάτι απόλυτα θεμιτό εφόσον έχουν εξηγηθεί επαρκώς τα υπέρ και κατά της μεθόδου. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι πολλές φορές, ακόμη και στην θεραπεία σε φυσικό κύκλο, μπορεί να χρειαστεί η χορήγηση μικρής ποσότητας φαρμάκων, προκειμένου για παράδειγμα να αποφευχθεί η πρόωρη ρήξη του ωοθυλακίου πριν τη διαδικασία της ωοληψίας.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν και πολλά «ενδιάμεσα» προγράμματα όπως ο τροποποιημένος φυσικός κύκλος ή τα προγράμματα ήπιας διέγερσης (mild/mini IVF) και αποτελεί σε κάθε περίπτωση υποχρέωση του κέντρου εξωσωματικής να εξετάζει, να διερευνά και να αξιολογεί το κάθε ζευγάρι εξατομικεύοντας την προτεινόμενη θεραπεία.

Γεώργιος Χορόζογλου, Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος
https://www.newlife-ivf.gr