Καρκίνος του μαστού: Ένας ειδικός δίνει απαντήσεις στις συχνότερες ερωτήσεις μας

Στατιστικά, 1 στις 8 γυναίκες παγκοσμίως θα παρουσιάσει καρκίνο του μαστού σε κάποια φάση της ζωής της. Ωστόσο, όταν η διάγνωση της νόσου γίνεται σε πρώιμο στάδιο, οι πιθανότητες επιβίωσης για περισσότερα από πέντε έτη εκτοξεύονται στο 98%. Αντιθέτως, η διάγνωση της νόσου σε προχωρημένο στάδιο μειώνει τις πιθανότητες στο 25%.

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η χώρα μας κατατάσσεται ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες που η θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού, συνεχίζει να έχει αυξητική τάση. Στην ίδια κατηγορία συγκαταλέγονται η Εσθονία και η Λιθουανία, ενώ στον αντίποδα, στις ΗΠΑ παρατηρείται μείωση των θανάτων της τάξης του 1.3%. Η μείωση αυτή οφείλεται στις προηγμένες μεθόδους θεραπείας, στις οποίες έχουν πρόσβαση και οι γυναίκες της χώρας μας, καθώς και στην έγκαιρη διάγνωση.

Παρακάτω, λοιπόν, ο Δρ. Γιώργος Ανθιμίδης, γενικός χειρουργός, παγκοσμίως διακεκριμένος και βραβευμένος μαστολόγος, με σημαντική επιστημονική και ακαδημαϊκή δραστηριότητα στον τομέα του, δίνει σύντομες απαντήσεις στις συχνότερες απορίες που σχετίζονται με τον καρκίνο του μαστού.

Πώς γίνεται συνήθως αντιληπτός ο καρκίνος του μαστού;

Πολλές ασθενείς καταφεύγουν στην αναζήτηση ιατρικής συμβουλής αφού πρώτα έχουν ανιχνεύσει οι ίδιες κάποια διόγκωση στον μαστό τους. Η αυτοεξέταση μαστού μπορεί να αποτελέσει ισχυρό «σύμμαχο» των ασθενών, αφού πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό κομμάτι δευτερογενή πρόληψης του καρκίνου του μαστού. Σε άλλες περιπτώσεις, ο καρκίνος διαγιγνώσκεται στο πλαίσιο του ετήσιου ελέγχου που πραγματοποιείται κυρίως σε γυναίκες άνω των 40 ετών.

Σε ποια ηλικία υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης της νόσου;

Η ηλικία αποτελεί τον δεύτερο σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου έπειτα από το φύλο. Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού αυξάνεται, όσο αυξάνεται η ηλικία, για αυτό και ο έλεγχος χρειάζεται να εντατικοποιείται σε βάθος χρόνου. Για παράδειγμα, γυναίκες άνω των 60 ετών διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.

Πώς σχετίζεται η κληρονομικότητα με τον καρκίνο του μαστού;

Γυναίκες και άνδρες με συγγενή πρώτου βαθμού, ο οποίος έχει νοσήσει στο παρελθόν από καρκίνο του μαστού και ιδιαίτερα πριν την ηλικία των 50 ετών, φαίνεται να παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Για αυτό, σε περιπτώσεις αποδεδειγμένου κληρονομούμενου καρκίνου του μαστού, ο προληπτικός έλεγχος καλό είναι να ξεκινάει σε νεαρότερη ηλικία.

Πώς σχετίζεται η ηλικία έναρξης και διακοπής της εμμήνου ρύσεως με τον καρκίνο του μαστού;

Οποιοσδήποτε παράγοντας εκθέτει τους μαστούς σε αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων, μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Έτσι, εφόσον η έμμηνος ρύση ξεκινήσει σε πολύ μικρή ηλικία, δηλαδή κάτω των 11 ετών ή διακοπεί καθυστερημένα, δηλαδή μετά τα 55 έτη, ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου είναι αυξημένος. Για τον ίδιο λόγο, παράγοντα κινδύνου αποτελεί και η καθυστερημένη κύηση, αυτή που προκύπτει σε γυναίκες άνω των 30-35 ετών, καθώς και η παρατεταμένη χρήση ορμονικής υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση.

Πώς σχετίζεται η παχυσαρκία με τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης του καρκίνου του μαστού;

Μετά την εμμηνόπαυση, οι ωοθήκες σταματούν να παράγουν οιστρογόνα και κύρια πηγή των συγκεκριμένων ορμονών αποτελεί ο λιπώδης ιστός. Επομένως, το περισσότερο λίπος συνεπάγεται με αυξημένο επίπεδο οιστρογόνων, άρα και μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.

Πώς μπορούμε να συμβάλλουμε στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού;

Η υιοθέτηση ορισμένων συνηθειών και η διακοπή άλλων, μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού, καθώς και στη διατήρηση της υγείας μας.

Διατροφή: Μία δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά και «πλούσια» σε φυτικές ίνες, η οποία συμβάλλει στη διατήρηση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα, φαίνεται να έχει θετική επίδραση στη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Επιπλέον, ο περιορισμός των κορεσμένων και trans λιπαρών φαίνεται πως μπορεί να ελαττώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Επιπλέον, η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, τροφών «πλούσιων» σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας του οργανισμού. Παρόλα αυτά, η συμβολή της διατροφής στην εμφάνιση και την πρόληψη του καρκίνου του μαστού βρίσκεται ακόμη σε στάδιο έρευνας.

Κάπνισμα και αλκοόλ: Η υψηλή κατανάλωση αλκοόλ οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων στον οργανισμό, γεγονός που δρα επιβαρυντικά για τον καρκίνο του μαστού.

Σωματική άσκηση: Η σωματική άσκηση συμβάλλει δραστικά στη βελτίωση της υγείας, ενώ πλέον συστήνεται ως μέτρο πρόληψης του καρκίνου του μαστού από την American Cancer Society.

Αυτοέλεγχος και ετήσιος έλεγχος: Αναφέραμε ήδη πιο πάνω την «πολύτιμη» σημασία της έγκαιρης διάγνωσης στην αποτελεσματικότητα οποιασδήποτε θεραπείας για τον καρκίνο του μαστού. Υπενθυμίζουμε πως ο αυτοέλεγχος μαστών, θα πρέπει να πραγματοποιείται μία φορά τον μήνα από όλες τις γυναίκες, ενώ ο ετήσιος έλεγχος είναι απαραίτητος για κάθε γυναίκα άνω των 40 ετών.