Η στεφανιαία νόσος εκδηλώνεται όταν υποστούν βλάβη τα κεντρικά αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν με αίμα και οξυγόνο την καρδιά.
Αυτό οφείλεται στο σχηματισμό αθηρωματικών πλακών στα τοιχώματα των αρτηριών.
Η στεφανιαία νόσος είναι πολύ πιο συχνή στους άνδρες απ’ όσο στις γυναίκες, και στους ηλικιωμένους απ’ όσο στους νέους.
Πολλοί είναι οι παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες ανάπτυξης στεφανιαίας νόσου. Κάποιοι από αυτούς παίζουν καθοριστικό ρόλο.
Για παράδειγμα, ένας καπνιστής με αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα και υψηλή αρτηριακή πίεση έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξει στεφανιαία νόσο απ’ όσες αν είχε μόνον έναν από αυτούς τους παράγοντες.
Οι παράγοντες κινδύνου χωρίζονται σε τροποποιήσιμους και μη τροποποιήσιμους.
Δείτε στις παρακάτω εικόνες ποιοι είναι:
Photo 1/7
Ηλικία και φύλο: Εμφανίζεται πιο συχνά καθώς αυξάνεται η μέση ηλικία του πληθυσμού, κυρίως μετά τα 65. Στις ηλικίες κάτω των 55 ετών, είναι πολύ πιο συχνή στους άνδρες απ’ όσο στις γυναίκες. Οι γυναίκες είναι περισσότερο προστατευμένες πριν από την εμμηνόπαυση λόγω των ορμονών.
Photo 2/7
Οικογενειακό ιστορικό: Όταν ένας ή περισσότεροι στενοί συγγενείς, πάσχουν από στεφανιαία νόσο, αυξάνεται ο κίνδυνος. Η εξήγηση βρίσκεται στα γονίδια που κληρονομεί κάποιος από τους γονείς του, τα οποία τον κάνουν πιο επιρρεπή στην ανάπτυξη υψηλής χοληστερόλης ή αυξημένης αρτηριακής πίεσης ή διαβήτη.
Photo 3/7
Διατροφή και Χοληστερόλη: Η ανάπτυξη αθηρωματικής πλάκας αποτελεί την κύρια αιτία της στεφανιαίας νόσου. Στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών συσσωρεύονται ιζήματα από λιπίδια και χοληστερόλη και σχηματίζουν την πλάκα, η οποία στενεύει τις αρτηρίες και μειώνει τη ροή αίματος. Όταν αποκολληθούν οι πλάκες σχηματίζεται θρόμβος, εμποδίζοντας το αίμα να φθάσει στην καρδιά. Αυτό είναι το έμφραγμα. Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στον καθορισμό των επιπέδων χοληστερόλης, γι’ αυτό είναι σημαντικό να μειώσετε την περιεκτικότητα της διατροφής σας σε ζωικά λίπη.
Photo 4/7
Κάπνισμα: Oι χημικές ουσίες των τσιγάρων εισβάλλουν στην κυκλοφορία του αίματος από τους πνεύμονες και φθάνουν σε όλο το σώμα, επηρεάζοντας κάθε κύτταρο. Oι ουσίες αυτές προκαλούν προσωρινή στένωση των αγγείων και κάνουν πιο κολλώδη τα αιμοπετάλια, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες σχηματισμού θρόμβων.
Photo 5/7
Στρες: Πολλοί άνθρωποι που έχουν πάθει έμφραγμα επισημαίνουν ότι το στρες είναι μία από τις αιτίες, αλλά η σχέση μεταξύ των δύο είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποδειχθεί επιστημονικά. Έχει τεκμηριωθεί ότι ορισμένοι παράγοντες, όπως η αιφνίδια απρόσμενη άσκηση και οι ακραίες συναισθηματικές εμπειρίες, μπορεί να επιφέρουν ένα έμφραγμα, αλλά πρόκειται για σχετικά σπάνια φαινόμενα.
Photo 6/7
Υπέρταση: Η αυξημένη πίεση μέσα στις αρτηρίες βλάπτει τα τοιχώματά τους και επιταχύνει την ανάπτυξη αθηρώματος. Η καρδιά πρέπει να εργάζεται πιο σκληρά για να ωθεί αίμα με υψηλότερη πίεση, αλλά είναι αναγκασμένη να το κάνει αυτό δίχως επαρκή παροχή οξυγόνου. Έτσι αυξάνονται ακόμα περισσότερο οι πιθανότητες ενός ασθενούς να αναπτύξει στηθάγχη ή να πάθει έμφραγμα. Η υπέρταση αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εγκεφαλικού, λόγω των βλαβών που προκαλεί στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου. Η θεραπεία της μειώνει τόσο τον κίνδυνο εμφράγματος όσο και τον κίνδυνο εγκεφαλικού.
Photo 7/7
Διαβήτης: Μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης διαφόρων διαταραχών του κυκλοφορικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της στεφανιαίας νόσου. Αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό για τις γυναίκες, επειδή ο διαβήτης φαίνεται ότι αντιμάχεται την προστατευτική δράση των οιστρογόνων (των γυναικείων ορμονών του φύλου) και γι’ αυτό οι γυναίκες με διαβήτη που αναπτύσσουν στεφανιαία νόσο είναι όσες και οι άνδρες ασθενείς. Η καλή ρύθμιση του διαβήτη με κατάλληλη διατροφή, φάρμακα ή ινσουλίνη, μειώνει τη συχνότητα των καρδιολογικών και των κυκλοφορικών προβλημάτων. Σε αντίθετη περίπτωση, μπορεί να οδηγήσει σε πολύ υψηλά επίπεδα λιπιδίων του αίματος, συμπεριλαμβανομένης της υψηλής χοληστερόλης, και οι ασθενείς με διαβήτη ενδέχεται να χρειασθούν πρόσθετα φάρμακα για τον έλεγχο και αυτού του προβλήματος.